Cum autem animadverto ab indoctis et inperitis tantae 6.pr.6.8
disciplinae magnitudinem iactari et ab îs, qui non modo
architecturae sed omnino ne fabricae quidem notitiam 10
habent, non possum non laudare patres familiarum eos,
qui litteraturae fiducia confirmati per se aedificantes ita
iudicant: si inperitis sit committendum, ipsos potius di-
gniores esse ad suam voluntatem quam ad alienam pe-
cuniae consumere summam. itaque nemo artem ullam 7.1
aliam conatur domi facere, uti sutrinam, fullonicam aut
ex ceteris, quae sunt faciliores, nisi architecturam, ideo
quod, qui profitentur, non arte vera sed falso nominantur
architecti. quas ob res corpus architecturae rationesque 5
eius putavi diligentissime conscribendas, opinans munus
omnibus gentibus non ingratum futurum. igitur, quoniam
in quinto de opportunitate communium operum perscripsi,
in hoc volumine privatorum aedificiorum ratiocinationes
et commensus symmetriarum explicabo. 10
  Haec autem ita erunt recte disposita, si primo animad- 1.1.1
versum fuerit, quibus regionibus aut quibus inclinationibus
mundi constituantur. namque aliter Aegypto, aliter Hi-
spania, non eodem modo Ponto, dissimiliter Romae, item
ceteris terrarum et regionum proprietatibus oportere vi- 5
dentur constitui genera aedificiorum, quod alia parte solis
cursu premitur tellus, alia longe ab eo distat, alia per
medium temperatur. igitur, uti constitutio mundi ad terrae
spatium inclinatione signiferi circuli et solis cursu dispa-
ribus qualitatibus naturaliter est conlocata, ad eundem 10
modum etiam ad regionum rationes caelique varietates
videntur aedificiorum debere dirigi conlocationes. sub 2.1
septentrione aedificia testudinata et maxime conclusa et
non patentia, sed conversa ad calidas partes oportere fieri
videntur. contra autem sub impetu solis meridianis re-
gionibus, quod premuntur a calore, patentiora conversa- 5
que ad septentrionem et aquilonem sunt faciunda. ita,
quod ultra natura laedit, arte erit emendandum. item re-
liquis regionibus ad eundem modum <debet> temperari,
quemadmodum caelum est ad inclinationem mundi con-
locatum. 10