Haec autem ex natura rerum sunt animadvertenda et 6.1.3.1
consideranda atque etiam ex membris corporibusque gen-
tium observanda. namque sol quibus locis mediocriter
profundit vapores, in his conservat corpora temperata;
quaeque proxime currendo deflagrat, eripit exurendo tem- 5
peraturam umoris; contra vero refrigeratis regionibus,
quod absunt a meridie longe, non exhauritur a caloribus
umor, sed ex caelo roscidus aer in corpora fundens umo-
rem efficit ampliores corporaturas vocisque sonitus gra-
viores. ex eo quoque, <quae> sub septentrionibus nutriun- 10
tur gentes, inmanibus corporibus, candidis coloribus, di-
recto capillo et rufo, oculis caesis, sanguine multo ab
umoris plenitate caelique refrigerationibus sunt confor-
mati; qui autem sunt proximi ad axem meridianum sub- 4.1
iectique solis cursui, brevioribus corporibus, colore fusco,
crispo capillo, oculis nigris, [cruribus validis,] sanguine
exiguo solis impetu perficiuntur. itaque etiam propter
sanguinis exiguitatem timidiores sunt ferro resistere, sed 5
ardores ac febres sufferunt sine timore, quod nutrita sunt
eorum membra cum fervore; itemque corpora, quae nascun-
tur sub septentrione, a febri sunt timidiora et inbecilla,
sanguinis autem abundantia ferro resistunt sine timore.
  Non minus sonus vocis in generibus gentium dispares 5.1
et varias habet qualitates, ideo quod terminatio orientis
et occidentis circa terrae librationem, qua dividitur pars
superior et inferior mundi, habere videtur libratam natu-
rali modo circumitionem, quam etiam mathematici οριζοντα 5
dicunt. igitur cum id habemus certum ab imo sustinens,
ab labro, quod est in regione septentrionali, linea tra-
iecta ad id, quod est supra meridianum axem, ab eoque
altera obliqua in altitudinem ad summum cardinem, qui
est post stellas septentrionum, sine dubitatione animad- 10
vertemus ex eo esse schema trigonii mundo, uti organi,
quam σαμβυκην Graeci dicunt. itaque quod est spatium 6.1
proximum imo cardini ab axis linea in meridianis finibus,
sub eo loco quae sunt nationes, propter brevitatem alti-
tudinis ad mundum sonitum vocis faciunt tenuem et acu-
tissimum, uti in organo chorda, quae est proxima angulo. 5
secundum eam autem reliquae ad mediam Graeciam re-
missiones efficiunt in nationibus sonorum scansione. item
a medio in ordinem crescendo ad extremos septentriones
sub altitudines caeli nationum spiritus sonitibus gravio-
ribus a natura rerum exprimuntur. ita videtur mundi 10
conceptio tota propter inclinationem consonantissime per
solis temperaturam ad harmoniam esse composita. igitur 7.1
quae nationes sunt inter axis meridiani cardinem ac sep-
tentrionalis medio positae, uti in diagrammate musico
medianae vocis habent sonitum in sermone; quaeque pro-
gredientibus ad septentrionem sunt nationes, quod altio- 5
res habent distantias mundi, spiritus vocis habentes umore
repulsos ad hypatas et proslambanomenon, a natura rerum
sonitu graviore coguntur uti; eadem ratione <e> medio
progredientibus ad meridiem gentes paranetarum <neta-
rum>que acutissimam sonitus vocis perficiunt tenuitatem. 10
hoc autem verum esse, ex umidis naturae locis graviora 8.1
fieri et ex fervidis acutiora, licet ita experiendo animad-
vertere. calices duo in una fornace aeque cocti aequoque
pondere ad crepitumque uno sonitu sumantur. ex his
unus in aquam demittatur, postea ex aqua eximatur; 5
tunc utrique tangantur. cum enim ita factum fuerit,
largiter inter eos sonitus discrepabit, aequoque pondere
non poterunt esse. ita et hominum corpora uno genere
figurationis et una mundi coniunctione concepta alia
propter regionis ardorem acutum spiritum aeris ex- 10
primunt acutum, alia propter umoris abundantiam gravis-
simas effundunt sonorum qualitates.