II.iii
Erotivm Sine fóres sic, abi, nolo óperiri. 351
intús para, curá, vide, quod opúst fiat:
sterníte lectos, incéndite odores; múnditia
inlécebra animost amántium. 354-355
amánti amoenitás malost, nobís lucrost. 356
sed ubi ílle est, quem coquos ánte aedis esse áit? atque eccum video,
qui mi ést usui et plurímum prodest.
item hinc últro fit, ut méret, potissimus nostraé domi ut sit;
nunc éum adibo, adloquar ultro. 360
animúle mi, mihi mirá videntur,
te hic stáre foris, fores quoí pateant,
magis quám domus tua domus quom haéc tua sit.
omné paratumst, ut iússisti
atque út voluisti, néque tibi 365
ullá morast intus.
prandium, út iussisti, hic cúratumst:
ubi lúbet, ire licet áccubitum.
M. Quícum haec mulier loquitur? E. Equidem tecum. M. Quid mecum tibi
fuit umquam aut nunc est negoti? Er. Quia pol te unum ex omnibus 370
Venus me voluit magnificare, neque id haud immerito tuo.
nam ecastor solus benefactis tuis me florentem facis.
Men. Certo haec mulier aut insana aut ebria est, Messenio,
quaé hominem ignotum compellet me tam familiariter.
Mess. Dixin égo istaec hic solere fieri? folia nunc cadunt, 375
praeut si triduom hoc hic erimus: tum arbores in te cadent.
nam ita sunt hic meretrices: omnes elecebrae argentariae.
sed sine me dum hanc compellare. heus mulier, tibi dico. Er. Quid est?
Mess. Vbi tu húnc hominem novisti? Er. Ibidem ubi hic me iam diu,
in Epidamno. Mess. In Epidamno? qui huc in hanc urbem pedem, 380
nisi hodie, numquam intro tetulit? Er. Heia, delicias facis.
mi Menaechme, quin, amabo, is intro? hic tibi erit rectius.
Men. Haec quidem edepol recte appellat meo me mulier nomine.
nimis miror, quid hoc sít negoti. Mess. Oboluit marsuppium
huic istuc quod habes. Men. Atque edepol tu me monuisti probe. 385
accipe dum hoc. iam scibo, utrum haec me mage amet an marsuppium.
Er. Eamus intro, ut prandeamus. Men. Bene vocas: tam gratiast.
Er. Cur igitur me tibi iussisti coquere dudum prandium?
Men. Egon te iussi coquere? Er. Certo, tibi et parasito tuo.
Men. Cui, malum, parasito? certo haec mulier non sanast satis. 390
Er. Peniculo. Men. Quis iste ést Peniculus? qui extergentur baxeae?
Er. Scilicet qui dudum tecum venit, quom pallam mihi
detulisti, quám ab uxore tua surrupuisti. Men. Quid est?
tibi pallam dedi, quam uxori meae surrupui? sanan es?
certe haec mulier cantherino ritu ástans somniat. 395
Er. Qui lubet ludibrio habere me atque ire infitias mihi
facta quae sunt? Men. Dic quid est id quod negem quod fecerim?
Er. Pallam te hodie mihi dedisse uxoris. Men. Etiam nunc nego.
ego quidem neque umquam uxorem hábui neque habeo, neque huc
umquam, postquam natus sum, intra portam penetravi pedem. 400
prandi in navi, inde huc sum egressus, te conveni. Er. Eccere,
perii misera, quam tu mihi nunc navem narras? Men. Ligneam,
saepe tritam, saepe fixam, saepe excussam malleo;
quasi supellex pellionis, palus palo proxumust.
Er. Iám, amabo, desiste ludos facere atque i hac mecum semul. 405
Men. Nescio quem, mulier, alium hóminem, non me quaeritas.
Er. Non ego te novi Menaechmum, Moscho prognatum patre,
qui Syracusis perhibere natus esse in Sicilia,
ubi rex Agathocles regnator fuit et iterum Phintia, 409-410
tertium Liparo, qui in morte regnum Hieroni tradidit, 411
nunc Hiero est? Men. Haud falsa, mulier, praedicas. Mess. Pro Iuppiter,
num istaec mulier illinc venit, quae te novit tam cate?
Men. Hercle opinor, pernegari non potest. Mess. Ne feceris. 414-415
periisti, si intrassis intra limen. Men. Quin tu tace modo. 416
bene res geritur. adsentabor quidquid dicet mulieri,
si possum hospitium nancisci. iam dudum, mulier, tibi
non imprudens advorsabar: hunc metuebam, ne meae 419-420
uxori renuntiaret de palla et de prandio. 421
nunc, quando vis, eamus intro. Er. Etiam parasitum manes?
Men. Neque ego illum maneo, neque flocci facio, neque, si venerit,
eum volo intromitti. Er. Ecastor haud invita fecero.
sed scin quid te amabo ut facias? Men. Impera quid vis modo. 425
Er. Pallam illam, quam dudum dederas, ad phrygionem ut deferas,
ut reconcinnetur atque ut opera addantur quae volo.
Men. Hercle qui tu recte dicis: eádem ignorabitur,
ne uxor cognoscat te habere, si in via conspexerit.
Er. Ergo mox auferto tecum, quando abibis. Men. Maxime. 430
Er. Eamus intro Men. Iam sequar te. húnc volo etiam conloqui.
eho Messenio, accede huc. Mess. Quid negoti est? Men. †sussciri.
M. Quid eo opust? M. Opus est. scio ut me dices. M. Tanto nequior.
Men. Habeo praedam: tantum incepi óperis. ei quantum potes, 434-435
abduc istos in tabernam actutum devorsoriam. 436
tum facito ante solem occasum ut venias advorsum mihi.
Mess. Non tu istas meretrices novisti, ere. Men. Tace, inquam *
mihi dolebit, non tibi, si quid ego stulte fecero.
mulier haec stulta atque inscita est; quantum perspexi modo, 440
est hic praeda nobis.—Mess. Perii, iamne abis? periit probe:
ducit lembum dierectum navis praedatoria.
sed ego inscitus qui domino me postulem moderarier:
dicto me emit audientem, haud imperatorem sibi.
sequimini, ut, quod imperatum est, veniam advorsum temperi.— 445