| I.ii | |
| Philolaches Recórdatus múltum et diú cogitávi | 84 |
| argúmentaque ín pectus ínstitui multa | 85 |
| ego, átque in meó corde, si ést quod mihí cor, | |
| eám rem volútavi et diú disputávi, | |
| hominém cuius réi, quandó natus esset, | |
| similem ésse arbitrárer simulácrumque habére: | |
| id répperi iam exémplum. | 90 |
| novárum aedium ésse arbitrór similem ego hóminem, | |
| quandó natus ést. ei rei argúmenta dícam. | |
| [atque hóc haud vidétur verí simile vóbis, | |
| at ego id faciam esse ita ut credatis.] | |
| [profécto ita esse út praedicó vera víncam.] | 95 |
| atque hóc vosmet ípsi, sció, proinde utí nunc | |
| ego ésse autumó, quando dícta audiétis | |
| mea, haud áliter id dicétis. | |
| auscúltate, argúmenta dúm dico ad hánc rem: | |
| simúl gnarurís vos volo ésse hanc rem mécum. | 100 |
| aedés quom extempló sunt parátae, expolítae, | |
| factaé probe examússim, | |
| laudánt fabrum atque aedés probant, sibi quísque inde exemplum éxpetunt, | |
| sibi quísque similis vólt suas, sumptum óperam <non> parcúnt suam. | |
| átque ubi illo ímmigrat néquam homo, indíligens | 105 |
| cúm pigra fámilia, immúndus, instrénuos, | |
| hic iam aédibus vitium ádditur, bonaé cum curantúr male; | |
| átque illud saépe fit: témpestas venit, | |
| cónfringit tégulas ímbricesque: ibi | |
| dóminus indíligens réddere aliás nevolt; | 110 |
| vénit imber, pérlavit párietes, pérpluont, | |
| tígna putéfacit, pérdit operám fabri: | |
| néquior fáctus iam est úsus aedium. | |
| átque <ea> haud ést fabri cúlpa, sed mágna pars | |
| mórem hunc induxérunt: si quid númmo sarcirí potest, | 115 |
| úsque mantánt neque id fáciunt, donicum | |
| párietes ruont: aédificantur aédes totae dénuo. | |
| haec árgumenta ego aédificiis díxi; nunc etiám volo | |
| dicére, ut homines aédium esse símilis arbitrémini. | |
| primúmdum paréntes fabrí liberúm sunt: | 120 |
| ei fúndamentúm substruont liberórum; | |
| extóllunt, paránt sedulo ín firmitátem | |
| et ut in usum boni et in speciem† | |
| popló sint sibíque, haud matériae repárcunt | |
| nec súmptus ibí sumptuí esse dúcunt; | 125 |
| expóliunt: docént litterás, iura léges, | |
| sumptú suo et labore | |
| nitúntur, ut alií sibi esse illórum similis éxpetant. | |
| ád legionem cum íta <paratos míttunt>, adminiclum eís danunt | |
| tum iam, áliquem cognatúm suom. | 130 |
| eátenus. abeunt á fabris. únum ubi emeritum est stipendium, | |
| igitúr tum specimen cérnitur, quo evéniat aedificátio. | |
| nám ego ad illúd frugi usque ét probus fui, | |
| ín fabrorúm potestáte dum fui. | |
| póstea quom ímmigravi íngenium in meum, | 135 |
| pérdidi operám fabrorum ílico oppido. | |
| vénit ignávia, ea míhi tempestás fuit, | |
| mi ádventu suo grándinem [imbremque] attulit; | |
| haéc verecúndiam mi ét virtutís modum | |
| déturbavít detexítque a me ilico; | 140 |
| póstilla optígere me néglegens fui. | |
| contínuo pro imbre amór advenit [in cor meum], | |
| is úsque in pectus pérmanavit, pérmadefecit cór meum. | |
| núnc simul rés, fides, fáma, virtús, decus | |
| déseruerunt: égo sum in usu fáctus nimio néquior. | 145 |
| atque édepol ita haec tigna úmide <iam> pútent: non videór mihi | |
| sarcíre posse aedés meas, quin tótae perpetuaé ruant, | |
| cum fúndamento périerint nec quísquam esse auxilió queat. | |
| cór dolet, cum scio ut núnc sum atque ut fui, | |
| quó neque indústrior dé iuventúte erat | 150 |
| <quisquam nec clárior> árte gymnástica: | |
| dísco, hastís, pila, cúrsu, armís, equo | |
| víctitabám volup, | |
| pársimonia ét duritia díscipulinae aliís eram, | |
| óptumi quique éxpetebant á me doctrinám sibi. | 155 |
| núnc, postquam nihilí sum, id vero meópte ingenio répperi. |