II.ii
Theopropides Habeo, Neptune, gratiam magnam tibi, 431
quom med amisisti abs te vix vivom domum.
verum si posthac me pedem latum modo
scies ímposisse in undam, hau causast, ilico
quod nunc voluisti facere quin facias mihi. 435
apage, apage te a me nunciam post hunc diem:
quod crediturus tibi fui, omne credidi.
Tr. Edepol, Neptune, peccavisti largiter,
qui occasionem hanc amisisti tam bonam.
Th. Triennio post Aegypto advenio domum; 440
credo exspectatus veniam familiaribus.
Tr. Nimio edepol ille potuit exspectatior
venire, qui te nuntiaret mortuom.
Th. Sed quid hoc? occlusa ianua est interdius.
pultabo. heus, ecquis intust? aperitin fores? 445
Tr. Quis homo est, qui nostras aedes accessit prope?
Th. Meus sérvos hic quidem est Tranio. Tr. O Theopropides,
ere, salve, salvom te advenisse gaudeo.
usquin valuisti? Th. Vsque ut vides. Tr. Factum optime.
Th. Quid vos? insanin estis? Tr. Quidum? Th. Sic, quia 450
foris ámbulatis, natus nemo in aedibus
servat, neque qui recludat neque † quis respondeat.
pultando [pedibus] paene confregi hasce ambas <foris>.
Tr. Eho an tú tetigisti has aedis? Th. Cur non tangerem? 454-455
quin pultando, inquam, paene confregi foris. 456
Tr. Tetigistin? Th. Tetigi, inquam, et pultavi. Tr. Vah. Th. Quid est?
Tr. Male hercle factum. Th. Quid est negoti? Tr. Non potest
dici, quam indignum facinus fecisti et malum.
Th. Quid iam? Tr. Fuge, obsecro, atque abscede ab aedibus. 460
fuge huc, fuge ad me propius. tetigistin foris?
Th. Quo modo pultare potui, si non tangerem?
Tr. Occidisti hercle—Th. Quem mortalem? Tr. Omnis tuos.
Th. Di te deaeque ómnes faxint cum istoc omine—
Tr. Metuo, te atque istos expiare ut possies. 465
Th. Quam ob rem? aut quam subito rem mihi adportas novam?
* * * 466a
Tr. Et heus, iube illos illinc ambo abscedere. 467
Th. Apscedite. Tr. Aedes ne attigatis. tangite
vos quoque terram. Th. Obsecro hercle, quin eloquere *
* * * 469a
Tr. Quia septem menses sunt, quom in hasce aedis pedem 470
nemo intro tetulit, semel ut emigravimus.
Th. Eloquere, quid ita? Tr. Circumspicedum, numquis est,
sermonem nostrum qui aucupet? Th. Tutum probest.
Tr. Circumspice etiam. Th. Nemo est. loquere nunciam.
Tr. Capitale scelus est. Th. Quid est? non <satis> intellego. 475
Tr. Scelus, inquam, factum est iam diu, antiquom et vetus.
Th. Antiquom? Tr. Id adeo nos nunc factum invenimus.
Th. Quid istúc est sceleris? aut quis id fecit? cedo.
Tr. Hospes necavit hospitem captum manu;
iste, ut ego opinor, qui has tibi aedis vendidit. 480
Th. Necavit? Tr. Aurumque ei ademit hospiti
eumque híc defodit hospitem íbidem in aedibus.
Th. Quapropter id vos factum suspicamini?
Tr. Ego dicam, ausculta. út foris cenaverat
tuos gnátus, postquam rediit a cena domum, 485
abimus omnes cubitum; condormivimus:
lucernam forte oblitus fueram exstinguere;
atque ille exclamat derepente maximum.
Th. Quis homo? án gnatus meus? Tr. St, tace, ausculta modo.
ait vénisse illum in somnis ad se mortuom. 490
Th. Nempe ergo in somnis? Tr. Ita. sed ausculta modo.
ait illum hoc pacto sibi dixisse mortuom.
Th. In somnis? Tr. Mirum quin vigilanti diceret,
qui abhinc sexaginta annos occisus foret.
interdum inepte stultus es, <Theopropides>. 495
Th. Taceo. Tr. Sed ecce quae illi in *
'ego transmarinus hospes sum Diapontius.
hic habito, haéc mihi dedita est habitatio.
nam me Acheruntem recipere Orcus noluit,
quia praemature vita careo. per fidem 500
deceptus sum: hospes [hic] me necavit isque me
defodit insepultum clám [ibidem] in hisce aedibus,
scelestus, auri causa. nunc tu hinc emigra.
scelestae haé sunt aedes, impia est habitatio'.
quae hic monstra fiunt, anno vix possum eloqui. 505
Th. St, st.
Tr. Quid, obsecro hercle, factum est? Th. Concrepuit foris.
Tr. Hicin percussit! Th. Guttam haud habeo sanguinis,
vivom me accersunt Acheruntem mortui.
Tr. Perii, illisce hodie hanc conturbabunt fabulam. 510
nimis quám formido, ne manifesto hic me opprimat.
Th. Quid tute tecum loquere? Tr. Abscede ab ianua.
fuge, obsecro hercle. Th. Quo fugiam? etiam tu fuge.
Tr. Nihil ego formido, pax mihi est cum mortuis.
Intvs. Heus, Tranio. Tr. Non me appellabis, si sapis. 515
nihil ego commerui, neque istas percussi fores.
Intvs. Quaeso—<Tr. Cave verbum faxis. Th. Dic> quid segreges
<sermonem. Tr. Apage hinc te. Th. Quae r>es te agitat, Tranio?
quicum istaec loquere? Tr. An quaeso tu appellaveras?
ita me di amabunt, mortuom illum credidi 520
expostulare quia percussisses fores.
sed tu, etiamne astas nec quae dico optemperas?
Th. Quid faciam? Tr. Cave respexis, fuge, [atque] operi caput.
Th. Cur non fugis tu? Tr. Pax mihi est cum mortuis.
Th. Scio. quíd modo igitur? cur tanto opere extimueras? 525
Tr. Nil me curassis, inquam, ego mihi providero:
tu, ut occepisti, tantum quantum quis fuge,
atque Herculem invoca. Th. Hercules, ted invoco.—
Tr. Et ego—tibi hodie ut det, senex, magnum malum.
pro di immortales, obsecro vestram fidem, 530
quid ego hodie negoti confeci mali.