I.v
Simo Si de damnosis aut si dé amatoribus 415
dictator fiat nunc Athenis Atticis,
nemo anteveniat filio, credo, meo:
ita nunc per urbem solus sermoni omnibust,
eum velle amicam liberare et quaerere
argentum ad eam rem. hoc alii mihi renuntiant; 420
atque id iam pridem sensi et subolebat mihi,
sed dissimulabam. Ps. Iám illi fetet filius.
occisa est haec res, haeret hoc negotium.
quo in commeatum volui árgentarium
proficisci, ibi nunc oppido opsaeptast via. 425
praesensit: nihil est praedae praedatoribus.
Callipho Homines qui gestant quique auscultant crimina,
si meo arbitratu liceat, omnes pendeant,
gestores linguis, auditores auribus.
nam istaec quae tibi renuntiantur, filium 430
te velle amantem argento circumducere,
fors fuat an istaec dicta sint mendacia;
sed si sint ea vera, ut nunc mos est, maxume,
quid mirum fecit? quid novom, adulescens homo
si amat, si amicam liberat? Ps. Lepidum senem. 435
Sim. Vetus nólo faciat. Cal. At enim nequiquam nevis;
vel tu ne faceres tale in adulescentia.
probum patrem esse oportet qui gnatum suom
essé probiorem quam ipsus fuerit postulet.
nam tu quod damni et quod fecisti flagiti 440
populo viritim potuit dispertirier.
idne tú mirare, si patrissat filius?
Ps. Ὦ Ζεῦ, quam pauci éstis homines commodi. em,
illic ést pater patrem esse ut aequom est filio.
Sim. Quis hic lóquitur? meus est hic quidem sérvos Pseudolus. 445
hic mihi corrumpit filium, scelerum caput;
hic dux, hic illi est paedagogus, hunc ego
cupio excruciari. Cal. Iam istaec insipientiast,
iram in promptu gerere. quanto satius est
adire blandis verbis atque exquaerere, 450
sintne illa necne sint quae tibi renuntiant.
bonus animus in mala re dimidiumst mali.
Sim. Tibi auscultabo. Ps. Itur ad te, Pseudole.
orationem tibi para advorsum senem.
erum saluto primum, ut aequomst; postea, 455
si quid superfit, vicinos impertio.
Sim. Salve. quid agitur? Ps. Statur hic ad hunc modum.
Sim. Statum vide hominis, Callipho, quam basilicum.
Cal. Bene confidenterque adstitisse intellego.
Ps. Decet innocentem qui sit atque innoxium 460
servom superbum esse, apud erum potissimum.
Cal. Sunt quae te volumus percontari, quae quasi
per nebulam nosmet scimus atque audivimus.
Sim. Conficiet iam te hic verbis, ut tu censeas
non Pseudolum, sed Socratem tecum loqui. 465
Ps. Itast, iam pridem tu me spernis, sentio.
parvam esse apud te mihi fidem ipse intellego.
cupis me ésse nequam: tamen ero frugi bonae.
Sim. Fac sis vocivas, Pseudole, aedis aurium,
mea ut migrare dicta possint quo volo. 470
Ps. Age loquere quidvis, tametsi tibi suscenseo.
Sim. Mihin dómino servos tu suscenses? Ps. Tam tibi
mirum id videtur? Sim. Hercle qui, ut tu praedicas,
cavendum est mi aps te irato; atque alio tu modo
me verberare atque ego te soleo cogitas. 475
quid censes? Cal. Edepol merito esse iratum arbitror,
quom apud te parvast ei fides. Sim. Iam sic sino;
iratus sit: ego, ne quid noceat, cavero.
sed quid ais? quid hoc, quod te rogo? Ps. Sí quid vis, roga.
quod scibo, Delphis tibi responsum dicito. 480
Sim. Advorte ergo animum et fac sis promissi memor.
quid ais? ecquam scis filium tibicinam
meum amare? Ps. Ναὶ γάρ. Sim. Liberare quam velit?
Ps. Καὶ τοῦτο ναὶ γάρ. Sim. Ecquas viginti minas
[per sycophantiam atque per doctos dolos] 485
paritas ut auferas a me? Ps. Abs te ego auferam?
Sim. Ita, quas meo gnato des, qui amicam liberet?
fatere, dic. Ps. Καὶ τοῦτο ναί, καὶ τοῦτο ναί.
Cal. Fatetur. Sim. Dixin, Callipho, dudum tibi?
Cal. Memini. Sim. Quor haec, tu ubi rescivisti ilico, 490
celata me sunt? quor non rescivi? Ps. Eloquar.
quia nolebam ex me morem progigni malum,
erum ut servos criminaret apud erum.
Sim. Iuberes hunc praecipitem in pistrinum trahi.
Cal. Numquid peccatum est, Simo? Sim. Immo maxime. 495
Ps. Desiste, recte ego meam rem sapio, Callipho;
peccata mea sunt. animum advorte nunciam.
quapropter te expertem amoris nati habuerim? †
pistrinum in mundo scibam, si dixem, mihi.
Sim. Non a me scibas pistrinum in mundo tibi, 500
cum ea mussitabas? Ps. Scibam. Sim. Quin dictum est mihi?
Ps. Quia illúd malum aderat, istuc aberat longius;
illud erat praesens, huic erant dieculae.
Sim. Quid nunc agetis? nam hinc quidem a me non potest
argentum auferri, qui praesertim senserim. 505
ne quisquam credat nummum, iam edicam omnibus.
Ps. Numquam edepol quoiquam supplicabo, dum quidem
tu vives. tu mihi hercle árgentum dabis,
abs te equidem sumam. Sim. Tu a me sumes? Ps. Strenue.
Sim. Excludito mi hercle oculum, si dedero. Ps. Dabis. 510
iam dico ut a me caveas. Sim. Certe edepol scio,
si apstuleris, mirum et magnum facinus feceris.
Ps. Faciam. Sim. Si non apstuleris? Ps. Virgis caedito.
sed quid, si apstulero? Sim. Do Iovem testem tibi,
te aetatem impune habiturum. Ps. Facito ut memineris. 515
Sim. Egon ut cavere nequeam, cui praedicitur?
Ps. Praedico, ut caveas. dico, inquam, ut caveas. cave.
em istis mihi tu hodie manibus argentum dabis.
Cal. Edepol mortalem graphicum, si servat fidem.
Ps. Servitum tibi me abducito, ni fecero. 520
Cal. Bene atque amice dicis. †nam nunc, nam meust.
Ps. Vin etiam dicam quod vos magis miremini?
Cal. Studeo hercle audire, nam ted ausculto lubens.
[Sim. Agedum, nam satis libenter te ausculto loqui.] 523a
Ps. Prius quam ístam pugnam pugnabo, ego etiam prius 524
dabo aliam pugnam claram et commemorabilem. 525
Sim. Quam pugnam? Ps. Em ab hoc lenone vicino tuo
per sycophantiam atque per doctos dolos
tibicinam illam, tuos quam gnatus deperit,
ea círcumducam lepide lenonem. Sim. Quid est?
Ps. Effectum hoc hodie reddam utrumque ad vesperum. 530
Sim. Siquidem ístaec opera, ut praedicas, perfeceris,
virtute regi Ágathocli antecesseris.
sed si non faxis, numquid causaest, ilico
quin te in pistrinum condam? Ps. Non unum in diem [modo],
verum hercle in omnis, quantumst; sed si effecero, 535
dabin mi argentum, quod dem lenoni, ilico,
tua voluntáte? Cal. Ius bonum orat Pseudolus;
dabo inque. Sim. At enim scin quid mihi in mentem venit?
quid si hisce inter se consenserunt, Callipho,
aut de compecto faciunt consutis dolis, 540
qui me argento intervertant? Ps. Quis me audacior
sit, si istuc facinus audeam? immo sic, Simo:
si sumus compecti seu consilium umquam iniimus [de istac re]
aut si de ea re umquam inter nos convenimus,
[quasi in libro cúm scribuntur calamo litterae] 544a
stilis me totum usque ulmeis conscribito. 545
Sim. Indice ludos nunciam, quando lubet.
Ps. Da in hunc diem operam, Callipho, quaeso mihi,
ne quo te ad aliud occupes negotium.
Cal. Quin rus ut irem iám heri mecum statueram.
Ps. At nunc disturba quas statuisti machinas. 550
Cal. Nunc non abire certum est istac gratia;
lubidost ludos tuos spectare, Pseudole.
et si hunc videbo non dare argentum tibi,
quod dixit, potius quam id non fiat, ego dabo.
Sim. Non demutabo. Ps. Namque edepol, si non dabis, 555
clamore magno et multo flagitabere.
agite amolimini hinc vos intro nunciam
ac meis vicissim date locum fallaciis.
Cal. Fiat, geratur mos tibi. Ps. Sed te volo
domi usque adesse. Cal. Quin tibi hanc operam dico.— 560
Sim. At ego ad forum ibo. iam hic ero.—PS. Actutum redi.
suspicio est mihi nunc vos suspicarier,
me idcirco haec tanta facinora promittere,
quo vos oblectem, hanc fabulam dum transigam,
neque sim facturus quod facturum dixeram. 565
non demutabo. atque etiam certum, quod sciam,
quo id sim facturus pacto nil etiam scio,
nisi quia futurumst. nam qui in scaenam provenit,
novo módo novom aliquid inventum adferre addecet;
si id facere nequeat, det locum illi qui queat. 570
concedere aliquantisper hinc mi intro lubet,
dum concenturio in corde sycophantias.
<sed mox> exibo, non ero vobis morae;
tibicen vos interibi hic delectaverit.— 573a