IV.iii
|
|
Stasimvs Stasime, fac te propere celerem, recipe te ad dominum domum,
|
1008
|
ne subito metus exoriatur scapulis stultitia tua.
|
|
adde gradum, adpropera. iam dudum factumst, cum abiisti domo.
|
1010
|
cave sis tibi, ne bubuli in te cottabi crebri crepent,
|
|
si aberis ab eri quaestione. ne destiteris currere.
|
|
ecce hominem te, Stasime, nihili: satin in thermipolio
|
|
condalium es oblitus, postquam thermopotasti gutturem?
|
|
recipe te et recurre petere <re> recenti. Charm. Huic, quisquis est,
|
1015
|
gurguliost exercitór: is hunc hóminem cursuram docet.
|
|
Stas. Quid, homo nihili, non pudet te? tribusne te poteriis
|
|
memoriam esse oblitum? an vero, quia cum frugi hominibus
|
|
ibi bibisti, qui ab alieno facile cohiberent manus?
|
|
Truthus fuit, Cerconicus, Crinnus, Cercobulus, Collabus,
|
1020
|
oculicrepidae cruricrepidae, ferriteri mastigiae:
|
|
inter eosne homines condalium te redipisci postulas?
|
|
quorum eorum únus surrupuit currenti cursori solum.
|
|
Ch. Ita me di ament, graphicum furem. S. Quid ego quod periit petam?
|
|
nisi etiam laborem ad damnum ápponam epithecam insuper.
|
1025
|
quin tu quod periit periisse ducis? cape vorsoriam,
|
|
recipe te ad erum. Charm. Non fugitivost hic homo, commeminit domi.
|
|
Stas. Vtinam veteres homin<um mor>es, veteres parsimoniae
|
|
potius <in> maiore honore hic essent quam mores mali.
|
|
Charm. Di immortales, basilica hic quidem facinora inceptat loqui.
|
1030
|
vetera quaerit, vetera amare hunc more maiorum scias.
|
|
Stas. Nam nunc mores nihili faciunt quod licet, nisi quod lubet:
|
|
ambitio iam more sanctast, liberast a legibus;
|
|
scuta iacere fugereque hostis more habent licentiam:
|
|
petere honorem pro flagitio more fit. Charm. Morem improbum.
|
1035
|
Stas. Strenuiores praeterire more fit. Charm. Nequam quidem.
|
|
Stas. Mores leges perduxerunt iam in potestatem suam,
|
|
magisque is sunt obnoxiosae quam parentes liberis.
|
|
eae miserae etiam ad parietem sunt fixae clavis ferreis,
|
|
ubi malos mores adfigi nimio fuerat aequius.
|
1040
|
Charm. Lubet adire atque appellare hunc; verum ausculto perlubens
|
|
et metuo, si compellabo, ne aliam rem occipiat loqui.
|
|
Stas. Neque istis quicquam lege sanctumst: leges mori serviunt,
|
|
mores autem rapere properant qua sacrum qua publicum.
|
|
Charm. Hercle istis malam rem magnam moribus dignumst dari.
|
1045
|
S. Nonne hoc publice animum advorti? nam id genus hominum omnibus
|
|
univorsis est advorsum atque omni populo male facit:
|
|
male fidem servando illis quoque abrogant etiam fidem,
|
|
qui nil meriti; quippe eorum ex ingenio ingenium horum probant.
|
|
hoc qui in mentem venerit mihi? re ipsa modo commonitus sum.
|
1050
|
si quoi mutuom quid dederis, fit pro proprio perditum:
|
|
quom repetas, inimicum amicum beneficio invenias tuo.
|
|
si mage exigere occupias, duarum rerum exoritur optio:
|
|
vel illud quod credideris perdas, vel illum amicum amiseris.
|
|
Ch. Meus est hic quidem Stasimus servos. S. Nam ego talentum mutuom
|
1055
|
quoi dederam, talento inimicum mi emi, amicum vendidi.
|
|
sed ego sum insipientior, qui rebus curem publicis
|
|
potius quam, id quod proxumumst, meo tergo tutelam geram.
|
|
eo domum. Ch. Heus tu, asta ilico. audi. S. Heús tu, non sto. Ch. Te volo.
|
|
St. Quid si ego me te velle nolo? Ch. Aha nimium, Stasime, saeviter.
|
1060
|
S. Emere meliust cui imperes. Ch. Pol ego emi atque argentum dedi;
|
|
sed si non dicto audiens est, quid ago? Stas. Da magnum malum.
|
|
Charm. Bene mones, ita facere certumst. Stas. Nisi quidem es obnoxius.
|
|
Charm. Si bonus es, obnoxius sum; sin secus es, faciam ut iubes.
|
|
Stas. Quid id ad me attinet, bonisne servis tu utare an malis?
|
1065
|
Charm. Quia boni malique in ea re pars tibi est. Stas. Partem alteram
|
|
tibi permitto; illam alteram ápud me, quod bonist, apponito.
|
|
Charm. Sí eris meritus, fiet. respice huc ad me. ego sum Charmides.
|
|
Stas. Hem quis est qui mentionem homo hominis fecit optumi?
|
|
Charm. Ipsus homo optumus. Stas. Mare terra caelum, di vestram fidem,
|
1070
|
satin ego oculis plane video? estne ipsus an non est? is est,
|
|
certe is est, is est profecto. o mí ere exoptatissime,
|
|
salve. Ch. Salve, Stasime. S. Salvom te—Ch. Scio et credo tibi.
|
|
sed omitto alia, hoc mihi responde: liberi quid agunt mei,
|
|
quos reliqui hic filium atque filiam? Stas. Vivont, valent.
|
1075
|
Ch. Nempe uterque? S. Vterque. Ch. Di me salvom et servatum volunt.
|
|
cetera intus otiose percontabor quae volo.
|
|
eamus intro, sequere. S. Quo tu té agis? Ch. Quonam nisi domum?
|
|
Stas. Hicine nos habitare censes? Charm. Vbinam ego alibi censeam?
|
|
S. Iam—Ch. Quid iam? S. Non sunt nostrae aedis istae. Ch. Quid ego ex te audio?
|
1080
|
Stas. Vendidit tuos natus aedis. Charm. Perii. Stas. Praesentariis
|
|
argenti minis numeratis—Ch. Quot? S. Quadraginta. Ch. Occidi.
|
|
quis eas emit? Stas. Callicles, cui tuam rem commendaveras;
|
|
is habitatum huc commigravit nosque exturbavit foras.
|
|
Charm. Vbi nunc filius meus habitat? Stas. Hic in hoc posticulo.
|
1085
|
Charm. Male disperii. Stas. Credidi aegre tibi id, ubi audisses, fore.
|
|
Charm. Ego miserrumis periclis sum per maria maxuma
|
|
vectus, capitali periclo per praedones plurimos
|
|
me servavi, salvos redii: nunc hic disperii miser,
|
|
propter eosdem quorum causa fui hac aetate exercitus.
|
1090
|
adimit animam mi aegritudo. Stasime, tene me. Stas. Visne aquam
|
|
tibi petam? Ch. Res quom animam agebat, tum esse offusam oportuit.
|
|