II.vii
|
|
Cyamvs Ite íte hac simúl, mulierí damnigéruli,
|
551
|
forás egerónes, bonórum exagógae.
|
|
satin, sí quis amat, nequit quín nihili sit atque ímprobis se artibus éxpoliat?
|
|
nam hóc qui sciám, ne quis íd quaerat éx me,
|
|
domist qui facit improba facta amator,
|
555
|
qui bona sua pro stercore habet, foras iubet ferri, metuit
|
|
<ne> apud nos <non> mundissimum sit;
|
|
puras sibi esse volt aedis: domi quidquid habet, eicitur ἔξω.
|
|
quándoquidem ipsus pérditum se it, sécreto hercle equidem éum adiutabo,
|
|
néque mea quidem ópera umquam hilo mínus propere quam póte peribit.
|
560
|
nám iam de hoc obsónio de mína deminui uná modo
|
|
quínque nummos: míhi detraxi pártem Herculáneam.
|
|
nam hoc adsimile est quasi de fluvio quí aquam derivat sibi:
|
|
nisi derivetur, tamen omnis ea aqua ábeat in mare;
|
|
nam hoc in mare abit misereque perit sine bona omni gratia.
|
565
|
haec cúm video fierí, suffuror súppilo,
|
|
de praéda praedam cápio.
|
|
meretrícem ego item esse reór, mare ut est:
|
|
quod dés devorát <nec dat>ís umquam abúndat.
|
|
hoc sáltem: <rem> sérvat nec úlli ubi sit appáret:
|
570
|
dés quantumvis, nusquam apparet, neque datori neque acceptrici.
|
|
velut haéc meretrix meum erúm miserum sua blánditia
|
|
<paene> íntulit in paupériem:
|
|
privábit bonís, luce, honóre atque amícis.
|
|
áttat, eccam adest propinque. credo audisse haec me loqui.
|
575
|
pallida est, ut peperit puerum. ádloquar quasi nesciam.
|
|
iubeo vos salvere. Phron. Noster Cyame, quid agis? ut vales?
|
|
Cyam. Valeo, et venio ad minus valentem, et melius qui valeat fero.
|
|
erus meús, ocellus tuos, ád te ferre me haec iussit tibi
|
|
dona quae vides íllos ferre, et has quinque argenti minas.
|
580
|
Phron. Pol haúd perit quod illum tántum amo.
|
|
Cyam. Iússit oráre, ut haec gráta haberés tibi.
|
|
Ph. Grata ácceptaque ecastór habeo. iube <vása> auferri intro, i Cyame.
|
|
Ast. Écquid audítis, haec quaé iam <Cyamo> ímperat?
|
|
Cyam. Vása nolo aúferant: désiccarí iube.
|
585
|
A. Ímpudens mecástor, Cyame, es. C. Égone? A. Tu. C. Boná fide?
|
|
tune ais me ímpudentem esse, ipsa quae sis stabulum flagiti?
|
|
Phron. Díc, amabó te, ubi est Díniarchús? Cyam. Domi.
|
|
Phron. Díc ob haec dóna, quae ad mé <hodie> míserit,
|
|
me íllum amare plurimum ómnium hominum merito,
|
590
|
méque honorem ílli habere ómnium máxumum,
|
|
átque ut huc véniat <ad me> óbsecrare. Cyam. Ílicet.
|
|
séd quisnam illic homóst, qui ipsus se cómest, tristis, oculís malis?
|
|
ánimo hercle homost suo miser,
|
|
quísquis est. Phron. Dignúst mecastor. néquam est. non nosti, óbsecro,
|
595
|
militem, hic apud me <quí> erat? huius pater pueri illic est.
|
|
úsque abegi, áspuli, iússi abi<ret; tamen>
|
|
mánsit: auscultát, observat quám rem agam. C. Novi hóminem nihili.
|
|
íllicinest? Phron. Íllic est. Cyam. Me íntuetúr gemens;
|
|
traxit ex intimo ventre suspiritum.
|
600
|
hoc vide, dentibus frendit, icit femur;
|
|
num obsecro nam hariolust, qui ipsus se verberat?
|
|
S. Nunc égo meos animos víolentos meamque íram ex pectore iám promam.
|
|
loquere: únde es? cuius es? cúr ausu's mi inclémenter dicére? C. Lubitumst.
|
604-605
|
Strat. Istúcine mihi respóndes? Cyam. Hoc. non égo te flocci fácio.
|
606
|
S. Quid tú? cur ausa es álium te dicére amare hominem? Ph. Lúbitumst.
|
|
Strat. Ain tándem? istuc primum éxperiar. tun tántilli doní causa,
|
|
holerum átque escarum et póscarum, moechúm malacum, cincínnatum,
|
609-610
|
umbráticulum, tympánotribam amás, hominem non nauci? C. Quae haéc res?
|
611
|
meone [ero tu], ímprobe tu, male dícere <ero> audés, fons viti et peiúri?
|
|
S. Verbum únum adde istoc: iam hércle ego te hic hac óffatim confíciam.
|
|
C. Tangé modo, iám ego <te> hic agnum faciam ét medium distrúncabo.
|
|
si tu ín legione béllator clues, át ego in culina clúeo.
|
615
|
Ph. Si aequóm facias, advéntores meos <nón> incuses, quórum
|
|
mihi dóna accepta et gráta habeo, tuaque íngrata, quae abs te áccepi.
|
|
S. Tum pól ego et donis prívatus sum et périi. Ph. Plane istúc est.
|
|
Cyam. Quíd nunc ergo hic ódiosu's, confessus omnino reus?
|
|
S. Périi hercle hodie, nísi hunc a te abigo. C. Áccede huc modo, adi húc modo.
|
620
|
S. Étiam, scelus virí, minitare? quém ego [offatim iam] iam iam cóncipilabo.
|
|
quíd tibi huc ventio est? quíd tibi hanc áditio est?
|
|
quid tibi hanc notio est, inquam, amicam meam?
|
|
emoriere ocius, ni manu viceris.
|
|
Cyam. Quid, manu vicerim? Strat. Fac quod iussi, mane.
|
625
|
iam égo te hic offatím conficiam, <síc> occidi te óptumum est.
|
|
Cyam. Cáptiost: istám machaeram lóngiorem habes quam haéc est.
|
|
séd verum <me> sine dum petere: siquidem belligerandum est tecum,
|
|
adero, dum ego tecum, bellator, arbitrum aequom ceperim.
|
|
sed ego cesso hinc me amoliri, ventre dum salvo licet?—
|
630
|