IV.viii
Cleomachvs Meamne híc Mnesilochus, Nicobuli filius, 842
per vim ut retineat mulierem? quae haec factiost?
Nic. Quis illést? Chrys. Per tempus hic venit miles mihi.
Cleom. Non me arbitratur militem, sed mulierem, 845
qui me meosque non queam defendere.
nam neque Bellona mi umquam neque Mars creduat,
ni illum exanimalem faxo, si convenero,
nive exheredem fecero vitae suae.
Nic. Chrysale, quis ille est qui minitatur filio? 850
Chrys. Vir hic ést illius mulieris quacum accubat.
Nic. Quid, vir? Chrys. Vir, inquam. Nic. Nuptanest illa, obsecro?
Chrys. Scies haúd multo post. Nic. Oppido interii miser.
Chrys. Quid nunc? scelestus tibi videtur Chrysalus?
age nunc vincito me, auscultato filio. 855
dixin tibi ego illum invénturum te qualis sit?
Nic. Quid nunc ego faciam? Chrys. Iube sis me exsolvi cito;
nam ní ego exsolvor, iam manufesto hominem opprimet.
Cleom. Nihil est lucri quod me hodie facere mavelim,
quam illum cubantem cum illa opprimere, ambo ut necem. 860
Chrys. Audin quae loquitur? quin tu me exsolvi iubes?
Nic. Exsolvite istum. perii, pertimui miser.
Cleom. Tum illam, quae corpus publicat volgo suom,
faxo se haud dicat nactam quem derideat.
Chrys. Pacisci cum illo paulula pecunia 865
potes. Nic. Pacisce ergo, obsecro, quid tibi lubet,
dum ne manifesto hominem opprimat neve enicet.
Cleom. Nunc nisi ducenti Philippi redduntur mihi,
iam illorum ego animam amborum exsorbebo oppido.
Nic. Em illuc pacisce, si potes; perge obsecro, 870
pacisce quid vis. Chrys. Ibo et faciam sedulo.
quid clamas? Cleom. Vbi erus tuos est? Chrys. Nusquam. nescio.
vis tibi ducentos nummos iam promittier,
ut ne clamorem hic facias neu convicium?
Cleom. Nihil est quod malim. Chrys. Atque ut tibi mala multa ingeram? 875
Cleom. Tuo arbitratu. Nic. Vt subblanditur carnufex.
Chrys. Pater hic Mnesilochi est; sequere, is promittet tibi.
tu aurum rogato; ceterum verbum sat est.
Nic. Quid fít? Chrys. Ducentis Phílippis rem pepigi. Nic. Ah, salus
mea, servavisti me. quam mox dico 'dabo'? 880
Chrys. Roga hunc tu, tu promitte huic. Nic. Promitto, roga.
Cleom. Ducentos nummos aureos Philippós probos
dabin? Chrys. 'Dabuntur' inque. responde. Nic. Dabo.
Chrys. Quid nunc, impure? numquid debetur tibi?
quid illí molestu's? quid illum morte territas? 885
et ego te et ille mactámus infortunio.
si tibi est machaera, at nobis veruinast domi:
qua quidem te faciam, si tu me inritaveris,
confossiorem soricina nenia.
iam dudum hercle equidem sentio, suspicio 890
quae te sollicitet: eum esse cum illa muliere.
Cleom. Immo est quoque. Chrys. Ita me Iuppiter Iuno Ceres
Minerva † Latona Spes Opis Virtus Venus
Castor Polluces Mars Mercurius Hercules
Summanus Sol Saturnus dique omnes ament, 895
ut ille cum illa neque cubat neque ambulat
neque osculatur neque illud quod dici solet.
Nic. Vt iurat! servat me ille suis periuriis.
Cleom. Vbi nunc Mnesilochus ergost? Chrys. Rus misit pater.
illa autem in arcem ábiit aedem visere 900
Minervae. nunc apertast. i, vise estne ibi.
Cleom. Abeo ad forum igitur. Chrys. Vél hercle ín malam crucem.
Cleom. Hodie exigam aurum hoc? Chrys. Exige, ac suspende te:
ne supplicare <hunc> censeas <tibi>, nihili homo.—
ille est amotus. sine me (per te, ere, opsecro 905
deos immortales) ire huc intro ad filium.
Nic. Quid eo intro ibis? Chrys. Vt eum dictis plurumis
castigem, cum haec sic facta ad hunc faciat modum.
Nic. Immo oro ut facias, Chrysale, et ted opsecro,
cave pársis in eum dicere. Chrys. Etiam me mones? 910
satin est si plura ex me audiet hodie mala,
quam audivit umquam Clinia ex Demetrio?—
Nic. Lippi illic oculi servos est simillimus:
si non est, nolis esse neque desideres;
si est, abstinere quin attingas non queas. 915
nam ni illic hodie forte fortuna hic foret,
miles Mnesilochum cum uxore opprimeret sua
atque obtruncaret moechum manufestarium.
nunc quasi ducentis Phílippis emi filium,
quos dare promisi militi: quos non dabo 920
temere etiam prius quam filium convenero.
numquam edepol quicquam temere credam Chrysalo;
verum lubet etiam mi has perlegere denuo:
aequomst tabellis consignatis credere.—