'Pisces' inquit 'quaeris'. nolo negare. sed, oro te,
|
30.1
|
qui pisces quaerit, magus est? equidem non magis arbitror
|
|
quam si lepores quaererem uel apros uel altilia. an soli
|
|
pisces habent aliquit occultum aliis, sed magis cognitum?
|
|
hoc si scis quid sit, magus es profecto; sin nescis, con-
|
5
|
fitearis necesse est id te accusare quod nescis. tam rudis
|
|
uos esse omnium litterarum, omnium denique uulgi fabu-
|
|
larum, ut ne fingere quidem possitis ista uerisimiliter?
|
|
quid enim competit ad amoris ardorem accendendum piscis
|
|
brutus et frigidus aut omnino res pelago quaesita? nisi
|
10
|
forte hoc uos ad mendacium induxit, quod Venus dicitur
|
|
pelago exorta. audi sis, Tannoni Pudens, quam multa
|
|
nescieris, qui de piscibus argumentum magiae recepisti.
|
|
at si Virgilium legisses, profecto scisses alia quaeri ad
|
|
hanc rem solere; ille enim, quantum scio, enumerat uittas
|
15
|
mollis et uerbenas pinguis et tura mascula et licia disco-
|
|
lora, praeterea laurum fragilem, limum durabilem, ceram
|
|
liquabilem, nec minus quae iam in opere serio scripsit:
|
|
falcibus et messae ad lunam quaeruntur aenis
|
|
pubentes herbae nigri cum lacte ueneni.
|
20
|
quaeritur et nascentis equi de fronte reuulsus
|
|
et matri praereptus amor.
|
|
at tu piscium insimulator longe diuersa instrumenta magis
|
|
attribuis, non frontibus teneris detergenda, sed dorsis
|
|
squalentibus excidenda, nec fundo reuellenda, sed profundo
|
25
|
extrahenda, nec falcibus metenda, sed hamis inuncanda.
|
|
postremo in maleficio ille uenenum nominat, tu pulmen-
|
|
tum, ille herbas et surculos, tu squamas et ossa, ille
|
|
pratum decerpit, tu fluctum scrutaris. memorassem tibi
|
|
etiam Theocriti paria et alia Homeri et Orphei plurima,
|
30
|
et ex comoediis et tragoediis Graecis et ex historiis multa
|
|
repetissem, ni te dudum animaduertissem Graecam Puden-
|
|
tillae epistulam legere nequiuisse. igitur unum etiam
|
|
poetam Latinum attingam, uersus ipsos, quos agnoscent
|
|
qui Laeuium legere:
|
35
|
philtra omnia undique eruunt:
|
|
antipathes illud quaeritur,
|
|
trochiscili, ung<u>es, taeniae,
|
|
radiculae, herbae, surculi,
|
|
saurae inlices bicodulae,
|
40
|
hinnientium dulcedines.
|
|
haec et alia quaesisse me potius quam pisces longe ueri-
|
31.1
|
similius confinxisses (his etenim fortasse per famam per-
|
|
uulgatam fides fuisset), si tibi ulla eruditio adfuisset;
|
|
enimuero piscis ad quam rem facit captus nisi ad epulas
|
|
coctus? ceterum ad magian nihil quicquam uidetur mihi
|
5
|
adiutare. dicam unde id coniectem. Pythagoram plerique
|
|
Zoroastri sectatorem similiterque magiae peritum arbitrati
|
|
tamen memoriae prodiderunt, cum animaduertisset proxime
|
|
Metapontum in litore Italiae suae, quam subsiciuam Grae-
|
|
ciam fecerat, a quibusdam piscatoribus euerriculum trahi,
|
10
|
fortunam iactus eius emisse et pretio dato iussisse ilico
|
|
piscis eos, qui capti tenebantur, solui retibus et reddi
|
|
profundo; quos scilicet eum de manibus amissurum non
|
|
fuisse[t], si quid[em] in his utile ad magian comperisset.
|
|
sed enim uir egregie doctus et ueterum aemulator memi-
|
15
|
nerat Homerum, poetam multiscium uel potius cunctarum
|
|
rerum adprime peritum, uim omnem medicaminum non
|
|
mari, sed terrae <a>scripsisse[t], cum de quadam saga ad
|
|
hunc modum memorauit: ἣ τόσα φάρμακα ἤδη, ὅσα τρέφει
|
|
εὐρεῖα χθών itemque alibi carminum similiter:
|
20
|
τῇ πλεῖστα φέρει ζείδωρος ἄρουρα
|
|
φάρμακα, πολλὰ μὲν ἐσθλὰ μεμιγμένα, πολλὰ δὲ λυγρά,
|
|
cum tamen numquam apud eum marino aliquo et pisco-
|
|
lento medicauit nec Prot[h]eus faciem nec Vlixes scrobem
|
|
nec Aeolus follem nec Helena creterram nec Circe po-
|
25
|
culum nec Venus cingulum. at uos soli reperti estis ex
|
|
omni memoria, qui uim <h>erbarum et radicum et surcu-
|
|
lorum et lapillorum quasi quadam colluuione naturae de
|
|
summis montibus in mare transferatis et penitus piscium
|
|
uentribus insuatis. igitur ut solebat ad magorum cerimo-
|
30
|
nias aduocari Mercurius carminum uector et illex animi
|
|
Venus et Luna noctium conscia et manium potens Triuia,
|
|
uobis auctoribus posthac Neptunus cum Salacia et Portuno
|
|
et omni choro Nerei ab aestibus fretorum ad aestus amo-
|
|
rum transferentur.
|
35
|