. . . <m>issus est in
|
290.1
|
. . . iubetur, quod
|
|
. . . ṣtum est exer-
|
|
. . . ut cum opus sit
|
|
. . . re possit, nam
|
5
|
. . . in perpetuum
|
|
. . . untur, ut ait
|
|
. . . cio, quas po-
|
|
. . . <se>c̣ures habitae
|
|
. . . esse ait Antis-
|
10
|
<tius Labeo> . . . oque lege signi-
|
|
<fic> . . . cando dicitur, ut
|
|
. . . <in libro de> officio Augu-
|
|
<rum> . . . o in consilio fa-
|
|
<c> . . . <quo>ḷibet loco pullis
|
15
|
. . . ịum facit auspi-
|
|
<cium> . . . lit, inṭra pome-
|
|
<rium> . . . <tem>plo consistit. Re-
|
|
<pertum> . . . <qu>od amissum recipi-
|
|
<re contigit, quasi repartum et> ṛeparatum. Rictus,
|
20
|
<rixae, rixosi, ringitur d>ici videntur, quia
|
|
<in diversum rumpantur> contrariaque sint
|
|
<recto, quod vocabulum a> regendo, ut commo-
|
|
. . . ictum videri po-
|
|
<test> . . .
|
25
|
<S . . . in Salia>ri carmine ap-
|
|
. . . ẹ sopia pro sedilibus di-
|
|
. . . <ad>huc in consuetudi-
|
|
<ne . Susque deque frequ>ens est, pro plus minusve
|
|
. . . <qu>od antiqui susque dice-
|
30
|
. . . <So>n?ivio significat in car-
|
|
<min . . . a>ugurali, sonanti.
|
|
<Sine sacris hereditas> in proverbio dici solet,
|
|
. . . sine ulla incommodi
|
|
appendice: quod olim sacra non solum publica
|
35
|
curiosissime administrabant, sed etiam pri-
|
|
vata; relictusque heres sic<ut> pecuniae, etiam sa-
|
|
crorum erat; ut ea diligentissime administra-
|
|
re esset necessarium. Suppum antiqui dice-
|
|
bant, quem nunc supinum dicimus ex Grae-
|
40
|
co, videlicet pro adspiratione ponentes <s> lit-
|
|
teram, ut cum idem ὕλας dicunt, et nos sil-
|
|
vas; item ἕξ sex, et ἑπτά septem. Eius voca-
|
|
buli meminit etiam Luci<li>us: "Si vero das, quod
|
|
rogat, et si suggeri<s> suppus." Sempronia
|
45
|
horrea qui locus dicitur, in eo fuerunt lege
|
|
Gracchi, ad custodiam frumenti publici.
|
|
Statua est ludi eius, qui quondam fulmine
|
|
ictus in Circo, sepultus est in Ianiculo. Cu-
|
|
ius ossa postea ex prodigis, oraculorumque
|
50
|
responsis senatus decreto intra Urbem re-
|
|
lata in Volcanali, quod est supra Comitium,
|
|
obruta sunt; superque ea columna, cum
|
|
ipsius effigie, posita est. Servilius lacus
|
|
appellabatur <ab> eo, qui eum faciendum cu-
|
55
|
raverat in principio vici Iugari, continens
|
|
basilicae Iuliae; in quo loco fuit effigies
|
|
hydrae posita a M. Agrippa. Sonticum
|
|
morbum in XII significare ait Aelius Stilo
|
|
certum cum iusta causa; quem nonnulli
|
60
|
putant esse, qui noceat, quod sonte<s> signifi-
|
|
cat nocentes. Naevius ait: "Sonticam esse opor-
|
|
tet causam, quam ob rem perdas mulierem."
|
|
Sacram viam quidam appellatam esse
|
|
existimant, quod in ea foedus ictum sit
|
65
|
inter Romulum ac Tatium: quidam, quod
|
|
eo itinere utantur sacerdotes idulium sa-
|
|
crorum conficiendorum causa. Itaque ne eatenus
|
|
quidem, ut vulgus opinatur, sacra appellan-
|
293.1
|
da est a regia ad domum Regis sacrificuli,
|
|
sed etiam a Regis domo ad sacellum Stre-
|
|
niae, et rusus a regia usque in arcem. Nec . . . appel-
|
|
lari debere ait Verrius, sed disiuncte, ut
|
5
|
caeteras vias Flaminiam, Appiam, Latinam,
|
|
ut ne Novamviam quidem, sed Novam viam.
|
|
Scita plebei appellantur ea, quae pleps suo
|
|
suffragio sine patribus iussit, plebeio ma-
|
|
gistratu rogante. Solitaurilia hostiarum
|
10
|
trium diversi generis immolationem sig-
|
|
nificant, tauri, arietis, verris; quod
|
|
omnes eae solidi integrique sint corporis;
|
|
contra †aci . . . † verbices maialesque; quia
|
|
sollum Osce totum et solidum signifi-
|
15
|
cat. Unde tela quaedam solliferria vocan-
|
|
tur tota ferrea, et homo bonarum artium
|
|
sollers, et quae nulla parte laxata cavaque
|
|
sunt, solida nominantur. Atque harum hos-
|
|
tiarum omnium inviolati sunt tauri,
|
20
|
quae pars scilicet caeditur in castratione. Sunt
|
|
quidem qui putent, ex tribus hostiis praecipue
|
|
nomen inclusum cum solido tauri, quae am-
|
|
plissima sit earum. Quidam dixerunt om-
|
|
nium trium vocabula †confixa†, suis, ovis,
|
25
|
tauri, adeffecisse id quod uno modo ap-
|
|
pellarentur universae. Quod si a sollo et tau-
|
|
ris earum hostiarum ductum est nomen anti-
|
|
quae consuetudinis, per unum l enunti-
|
|
ari non est mirum, quia nulla tunc ge-
|
30
|
minabatur littera in scribendo: quam
|
|
consuetudinem Ennius mutavisse fertur,
|
|
utpote Graecus Graeco more usus, quod illi
|
|
aeque scribentes ac legentes duplicabant
|
|
mutas, semi<vocales . . . Socordi->
|
35
|
am quidam <pro ignavia posuerunt . . . >
|
|
M. Cato pro <stultitia posuit Originum lib.>
|
|
VII, cum ait: . . .
|
|
mensam ti . . .
|
|
ne quid neg . . .
|
40
|
retur conposị<tum autem videtur ex se,>
|
|
quod est sine, <et corde> . . .
|
|
Semis, semodi<us, semuncia: qua ra->
|
|
tione ex Grae<co trahuntur etiam alia, quae s>
|
|
litteram pro <adspiratione eorum . . . >
|
45
|
habent, ut <ἑπτὰ septem, ὕλαι>
|
|
silvae. Sic <ista ab eo, quod illi ἥμι->
|
|
συ dicunt, qui . . .
|
|
Sublicium pon?<tem> . . .
|
|
appellatum eṣṣẹ <a sublicis . . . vo->
|
50
|
cabulo Volsco . . .
|
|
in latitudinem . . .
|
|
liter Formianị . . .
|
|
librorum; q . . .
|
|
sublices vocaṇ<tur> . . .
|
55
|
aqua liquens . . .
|
|
in qua opini<one> . . .
|
|
et meminit s<ublicii pontis Naevius>
|
|
qui ait in belli <Punici libro: " . . . >
|
|
quam liquidum . . .
|
60
|
amnem", et ali ụb . . .
|
|
meṃ retinet s . . .
|
|
Sallustius libro quạ . . . :
|
|
"ne †inrumiendi† p . . .
|
|
sublicibus cavata . . .
|
65
|
sent."
|
|
Supervacaneum uṭ . . .
|
|
cludit Verrius ab u . . .
|
|
. . . <t>antummodo,
|
294.1
|
. . . ṇ sit fami-
|
|
. . . vacaneum
|
|
. . .
|
|
<Strufertarios appellabant> antiqui . . .
|
5
|
. . . mines con-
|
|
. . . arbores ful-
|
|
<guritas> . . . missarum
|
|
. . . ẹ strue et
|
|
<ferto . . . f>aciunt
|
10
|
. . . ṛet uti mihi
|
|
. . . ullo etiam
|
|
. . . s fertario.
|
|
<Suberies> . . . ex qua cortex
|
|
. . . Lucilius:
|
15
|
. . . ti hibernacu-
|
|
. . .
|
|
<Silicernium dicitur cena fu>nebris, quam
|
|
. . . <v>ocant. sed
|
|
. . . <V>errius existi-
|
20
|
<mat . . . q>uod nos farci-
|
|
. . . <f>letum familia
|
|
. . . <quia, cuius n>omine ea res
|
|
<instituebatur . . . i>s iam silentium
|
|
<cerneret. Caecilius Ob>olostate: "Cre-
|
25
|
<didi silicernium eiu>ṣ me esse esurum."
|
|
. . .
|
|
<Sudum> . . . t significare sub
|
|
. . . um omnium fere
|
|
. . . us siccum significet.
|
30
|
<Itaque sudum quasi seudum, id> est, sine udo, ut se-
|
|
<curus sine cura> . . .
|
|
<Sublesta antiqu>ị dicebant infir-
|
|
<ma et tenuia.> Plautus in Persa: "Ad
|
|
paupertatem si immigrant infamiae,
|
35
|
gravior paupertas fit, fides sublesti-
|
|
or"; id est infirmior. Idem in Nervo-
|
|
laria "vinum" ait "sublestissimum",
|
|
quia infirmos faciat vel corpore, vel
|
|
animo.
|
40
|
Satur et vir et †caro non habent†. Supel-
|
|
lectilis recto casu, et senis ratione di-
|
|
cebantur, quae nunc contraria vi-
|
|
dentur esse finitioni <pro>portionis; qua
|
|
omnia vocabula x littera finita
|
45
|
per declinationes obliquorum ca-
|
|
suum syllabam accipiunt. Haec autem
|
|
duo desciverunt ab ea, ut †alta com-
|
|
pium†, quae non ideo infirmare de-
|
|
bent praeceptum.
|
50
|
Scurrae vocabulum Verrius ineptis-
|
|
sime aut ex Graeco tractum ait, quod
|
|
est σκυρθάζειν, aut a sequendo, cui
|
|
magis adsentitur; quod et tenuioris
|
|
fortunae homines, et ceteri alioqui,
|
55
|
qui honoris gratia prosequerentur
|
|
quempiam, non antecedere, sed sequi
|
|
sint soliti; quia videlicet dicat Lu-
|
|
cilius: "Cornelius Publius noster Scipiadas
|
|
†dicto tempus quae intorquet in ip-
|
60
|
sum oti et delici<i>s luci effictae† atque
|
|
cinaedo, et sectatori adeo ipse suo, quo
|
|
rectius dicas, ibat forte domum: se-
|
|
quimur multi atque frequentes": cum
|
|
secutos videri velit, ob eorum iurgia,
|
65
|
non ob adsuetum officium.
|
|
Secus Valgius putat ex Graeco quod est ἑκὰς dictum. Ab-
|
297.1
|
surde scilicet; significat enim aperte aliter, exemplis
|
|
omnium fere, qui eam vocem usurpant. Stipem esse num-
|
|
mum signatum, testimonio est et †de eo quae† datur sti-
|
|
pendium militi, et cum spondetur pecunia, quod stipu-
|
5
|
lari dicitur. Sobrinus est, ut ait Gallus Aelius, patris mei
|
|
consobrini filius, et matris meae consobrinae
|
|
filius. Femina isdem de causis appellat
|
|
fratrem, et fratrem patruelem, et consobrinum,
|
|
et propius [con]sobrino et sobrina. Idem gra-
|
10
|
dus in sobrina quoque sunt. Sororium tigil-
|
|
lum appellatur hac de causa. ex conven-
|
|
tione Tulli Hostili regis et Metti Fufitii du-
|
|
cis Albanorum, Trigemini Horati et Cur<i>ati
|
|
cum dimicassent, ut victores sequeretur
|
15
|
imperium, et Horatius noster exsuperasset,
|
|
victo<r>que domum reverteretur, obvia soror,
|
|
cognita morte sponsi, sui fratris manu occisi,
|
|
aversata est eius osculum. Quo nomine
|
|
Horatius interfecit eam: et quamquam a patre
|
20
|
absolutus sceleri erat, accusatus tamen
|
|
parricidi apud duumviros, dampna-
|
|
tusque provocavit ad populum. Cuius
|
|
iudicio victor, duo tigilla tertio
|
|
superiecto, quae pater eius consti-
|
25
|
tuerat, velut sub iugum missus,
|
|
subit, consecratisque ibi aris Iunoni
|
|
Sororiae et Iano Curiatio, libera-
|
|
tus omni noxia sceleris est auguriis
|
|
adprobantibus. Ex quo sororium id
|
30
|
tigillum est appellatum. Sororia<r>e
|
|
mammae dicuntur puellarum,
|
|
cum primum tumescunt, ut fra-
|
|
terculare puerorum. Plautus in
|
|
Frivolaria ḍ . . . : <"Tunc>
|
35
|
papillae prị<mulum fraterculabant; illud>
|
|
volui dicere, sọ<roriabant. Quid>
|
|
opus est verbi<s? . . . Suregit>
|
|
et sortus anṭ<iqui ponebant pro surrexit>
|
|
et eius parti<cipio, quasi sit surrectus, qui->
|
40
|
bus L. Liviu<s frequenter usus>
|
|
est. Sors et <patrimonium signifi->
|
|
cat, unde coṇ<sortes . . . dicimus>
|
|
et dei[s] resp<onsum, et quod cuique>
|
|
accidit in so<rtiendo. Soracus est>
|
45
|
quo ornamen<ta portantur sceni->
|
|
corum. Plaụ<tus in Persa: "libro->
|
|
rum eccillum <habeo plenum soracum.">
|
|
Sobrium vicum <dictum putant . . .>
|
|
et Aelius, quod ị<n eo nullus tabernae>
|
50
|
locus neque caup<onae fuerit:>
|
|
ali, quod in eo Ṃ<ercurio lacte, non>
|
|
vino, solitum <sit supplicari. Soni->
|
|
vium tripu<dium . . . Appius>
|
|
Pulcher, quod . . .
|
55
|
dit plus quadr . . . <Sons>
|
|
nocens, ut ex ẹ . . . <insons in->
|
|
nocens. Sodalis <quidam dictos esse pu->
|
|
tant, quod una s<ederent et essent;>
|
|
alii, quod ex suo ḍ<atis vesci soliti essent;>
|
60
|
alii, quod inter se <invicem suade->
|
|
rent, quod utile ess<et> . . .
|
|
crebro congerrae vocaṛ<i a Graeco>
|
|
vocabulo, quod est g̣<erra> . . .
|
|
Sodes, si audes, uti siṣ <pro si uis, et ilico>
|
65
|
pro in loco. Terentius <in Andria: "dic>
|
|
sodes, quis heri Chry<sidem habuit?">
|
|
Surum dicebant, ex quọ <surculus> . . .
|
|
. . . <in> ụsu est. Plau-
|
298.1
|
<tus> . . . "non est tibi
|
|
. . . um"; item: "nam qui
|
|
. . . icus surculis,
|
|
. . . ṛum, tum poli
|
5
|
. . . aut a<s>sulae
|
|
. . . <Ennius: "Unus s>ụrum surus
|
|
<ferre, tamen defende>re possent."
|
|
<Suremit sumpsit: "Inque> manum su-
|
|
<remit hastam";> . . . i surempsit
|
10
|
. . . pue<rum> sustule-
|
|
<rit . . . "Scyrium non Syr>ium" dixit
|
|
. . . ṣ est, quod cum
|
|
. . . ụcio nobilissi-
|
|
. . . atque ob eam
|
15
|
. . . issimus semper
|
|
. . . instituit cum
|
|
. . . imus sumere
|
|
. . . ipso dignior.
|
|
. . . <Σκύριον> καὶ οὐκέτι Σύ-
|
20
|
<ριον> . . . t. quod si mon-
|
|
. . . item non num-
|
|
. . . a Socratem quae
|
|
. . . rat; in librum
|
|
. . . inscripserat Scy-
|
25
|
<rium> . . . gratia id appel-
|
|
<la . . . Summ>u?ssi dicebantur
|
|
<murmuratores.> Naevius: "Odi" inquit,
|
|
<"summussos, pro>inde ap̣erte dice,
|
|
<quid sit quod> times." Ennius in sexto
|
30
|
. . . ntus in occulto mussa-
|
|
<bat" . . . Enniu>s in Andromacha: "di
|
|
. . . ọn est: nam mussare si-
|
|
. . . s in A<na>gnorizomene:
|
|
"Quod potes, sile, cela, oc<culta>, tege,
|
35
|
tace, mussa, mane." Sum, pro eum
|
|
usus est Ennius lib. I: "At tu non ut sum
|
|
summa<m> servare decet rem." et lib. II:
|
|
"At sese sum quae dederat in lumi-
|
|
nis oras." Sollo Osce dicitur id quod
|
40
|
nos totum vocamus. Lucilius: "[s]uasa
|
|
quoque omnino dirimit, non sollo
|
|
dupundi"; id est, non tota. Item Li-
|
|
vius sollicuria, in omni re curiosa;
|
|
et solliferreum genus teli, totum
|
45
|
ferreum. Sollers etiam in omni re pru-
|
|
dens; et sollemne, quod omnibus
|
|
annis praestari debet. Solia
|
|
appellantur sedilia, in quibus non
|
|
plures singulis possint sedere;
|
50
|
ideoque soliar sternere dicuntur,
|
|
qui sellisternium habent, et so-
|
|
l<i>aria vocantur Babylonica, qui-
|
|
bus eadem sternuntur. Quae, ut a-
|
|
it Verrius, omnia ducta sunt
|
55
|
<a> solo. Alvei quoque lavandi gratia
|
|
instituti, quo singuli descendunt,
|
|
solia dicuntur. quae a s[c]e[n]dendo
|
|
potius dicta videntur, quam
|
|
a solo. Sollistimum, Ap. Pulcher
|
60
|
in Auguralis disciplinae lib. I. ait
|
|
esse tripudium, quod †aut† exci-
|
|
dit ex eo, quod illa fert: saxumve
|
|
solidum, aut arbos viviradix
|
|
ruit, quae nec prae vitio †humani†
|
65
|
caedanturve iacianturve, pel-
|
|
lanturve. Solum, terram. Ennius
|
|
lib. III: "Tarquinio dedit imperium
|
|
simul et sola regni." Et aliubi: "Sed sola
|
301.1
|
terrarum postquam permensa pa-
|
|
rumper." Solea, ut ait Verrius, est
|
|
non solum ea, quae solo pedis subicitur,
|
|
sed etiam †per† materia robustea, super quam
|
5
|
paries craticius extruitur. Solox,
|
|
lana crassa, et pecus, quod passim pas-
|
|
citur non tectum. Titinius in Bar-
|
|
bato: "Ego ab lana soloci ad purpuram
|
|
data." et Lucilius: "pastali pecore ac
|
10
|
montano, hirto atque soloce." Sos
|
|
pro eos antiqui dicebant, ut Ennius
|
|
lib. I: "Constitit inde loci propter sos
|
|
dia dearum"; et lib. III: "Circum sos quae
|
|
sunt magnae gentes opulentae"; lib.
|
15
|
VII: "Dum censent terrere minis,
|
|
hortantur <i>be sos"; lib. XI: "Contendunt
|
|
Graecos, Graios memorare solent sos."
|
|
Interdum pro suos ponebant, ut cum
|
|
per dativum casum idem Ennius effert:
|
20
|
"Postquam lumina sis oculis bonus An-
|
|
cus reliquid." Sultis, si voltis. Plau-
|
|
tus in Frivolaria: "Sequimini me hac
|
|
sultis legiones omnes Lavernae"; et
|
|
in Rudente: "Curate haec sultis mag-
|
25
|
na diligentia." Cato pro L. Caese-
|
|
tio: "Audite sultis milites, si quis ves-
|
|
trum in bello superfuerit, si quis non
|
|
invenerit pecuniam, egebit."
|
|
Solari sine praepositione dixisse
|
30
|
antiquos testis est Pacuvius, cum ait:
|
|
"Solatur, auxiliatur, hortaturque me."
|
|
Solatum genus morbi maxime a rusti-
|
|
cantibus dicitur, cuius meminit
|
|
etiam Afrani<u>ṣ . . .
|
35
|
arquato medeṃ . . .
|
|
tigine. Solipu?<gna genus bestiolae>
|
|
maleficae, quọ<d acrius concitatiusque>
|
|
fit fervore sọ<lis, unde etiam nomen>
|
|
traxit. Sosp?<es> . . .
|
40
|
omnes fer[r]e auc<tores> . . .
|
|
Afranius in Ep<istola> . . .
|
|
servent tuis." <Vergilius lib. VIII Aeneid.:>
|
|
"Maxime Teu<crorum ductor, quo sospite>
|
|
numquam." Enṇ<ius> . . .
|
45
|
parentem et pa . . .
|
|
sospitem." Acc<ius> . . .
|
|
rite ad patri . . .
|
|
set. Ennius vid<etur servatorem signi->
|
|
ficare cum dix<it> . . .
|
50
|
liber." ceterum s<ospitare> . . .
|
|
ait esse bona spe <adficere aut bonam>
|
|
spem non falle<re. Succrotilla>
|
|
tenuis diceba<tur et alta vox.>
|
|
Titinnius in . . . <"feminina>
|
55
|
fabulare succrọ<tilla vocula." Afra->
|
|
nius in Epistoḷ<a . . . succro->
|
|
tilla voce serio." <Plautus in de->
|
|
scribendis muliẹ<rum cruribus>
|
|
gracilibus in Syṃ . . . <"Cum extertis>
|
60
|
talis, cum todellis cr<usculis": bel->
|
|
le, quae non pedibuṣ <valerent. Su->
|
|
cula est machinae . . .
|
|
materiae, et foratae . . .
|
|
quam, ut uber scrofae . . .
|
65
|
stant, sic versant . . .
|
|
fune volunt. Eodem nom<ine> . . .
|
|
stellas quinque ḍ . . .
|
|
. . . ụịa Hyadas Grae-
|
302.1
|
. . . <exi>ṣtimantes a subus
|
|
. . . ọquenti dixerint
|
|
. . . <Su>c?cingulum ap-
|
|
<pellabant antiqui b>ạlteum. Plautus:
|
5
|
<"Ab Hippolyta succingu>ḷum Herculis
|
|
<aeque magno ne>ụtiquam abstu-
|
|
<lit periculo." Sucerda>e stercus su-
|
|
<illum> . . . us: "simus
|
|
<sucerdae." Titinnius: "Q>uid habes, nisi
|
10
|
<unam arcam sine cla>vị? eo condis
|
|
<sucerdas."> . . . e suc[c]erda
|
|
. . . homo opicer
|
|
. . . inem, quem sol
|
|
. . . it. Suburanam
|
15
|
. . . ạṃ succisanam
|
|
. . . ụnt ex nomine
|
|
. . . ṃimam illam quoque
|
|
. . . <Suc>cusanam dictam,
|
|
. . . ụratum esse,
|
20
|
. . . pagi Succusa-
|
|
<ni> . . . ẹxercerentur.
|
|
<Succidanea hostia a>p̣pellatur, quae
|
|
<secundo loco caedit>ur, quod quasi
|
|
. . . quidam a suc-
|
25
|
. . . dendo dictam
|
|
. . . <Suggillatum> dici existimant
|
|
<ex Graeco> . . . quod ea pars, quae
|
|
<est sub oculo, κ>ύλον ab iis dicitur.
|
|
<Sycophantas q>ụịdam ex hac causa
|
30
|
<appellatos dicunt.> Ạtticos quondam
|
|
<iuvenes solito>s aiunt in hortos
|
|
. . . inrumpere, ficosque
|
|
<deligere. Quam o>b causam lege factum,
|
|
qui id fecisset, †capite esset† ei. Quam poe-
|
35
|
nam qui persequerentur ob parvola
|
|
detrimenta, sycophantas appella-
|
|
tos. Sulci appellantur, qua ara-
|
|
trum ducitur, vel sationis facien-
|
|
dae causa, vel urbis condendae; vel
|
40
|
fossura rectis lateribus, ubi arbores
|
|
serantur: fulmen quoque, qua eius
|
|
vestigium, similiter appellatur.
|
|
Quod vocabulum quidam ex Graeco
|
|
fictum, quia illi dicant ὁλκόν.
|
45
|
Suasum colos appellatur, qui fit ex
|
|
<s>tillicidio fumoso in vestimento albo.
|
|
Plautus: "Quia tibi suaso infecisti pro-
|
|
pudiosa pallulam." Quidam autem le-
|
|
gunt insuaso; nec desunt, qui dicant,
|
50
|
omnem colorem qui fiat inficiendo,
|
|
suasum vocari, quod quasi persua-
|
|
detur in alium ex albo transire.
|
|
Saltum Gallus Aelius lib. II significa-
|
|
tionum quae ad ius pertinent,
|
55
|
ita definit: "Saltus est, ubi silvae
|
|
et pastiones sunt, quarum causa ca-
|
|
sae quoque: si qua particula in eo sal-
|
|
tu pastorum, aut custodum causa
|
|
aratur, ea res non peremit nomen
|
60
|
saltui<s>; non magis, quam fundi, qui
|
|
est in agro culto, et eius causa ha-
|
|
bet aedificium, si qua particula
|
|
in eo habet silvam." Superescit
|
|
significat supererit. Ennius: "Dum
|
65
|
quidem unus homo Romanus toga
|
|
superescit." Et Accius in Chrysippo:
|
|
"Quin hinc superescit, Spartam atque
|
|
Amyclas trado." Sed per se super sig-
|
305.1
|
nificat quidem supra, ut cum dici-
|
|
mus: super illum cedit. Verum poni-
|
|
tur etiam pro de, Graeca consuetudi-
|
|
ne, ut illi dicunt ὑπέρ. Plautus
|
5
|
in Milite glorioso: "Mea opera super
|
|
hac vicina, qua<m> ego nunc concilio
|
|
tibi." In Phasmate: "Ehe<m, vix> tan-
|
|
dem percipio, super rebus nostris lo-
|
|
qui te." Pacuius in Medo: "Qua super
|
10
|
re interfectum esse Hippotem di-
|
|
xisti?" Cato contra Annium: "Nemo antea
|
|
fecit super tali re cum hoc magistratu
|
|
utique rem." Afranius in Virgine: "Alis
|
|
de rebus in qua coepisti super." Super-
|
15
|
cilium dicitur, quod supra cilium
|
|
sit, id est integimentum oculi supe-
|
|
rius. Sub iugum mitti dicunt<ur>
|
|
hostes victi, ereptis omnibus armis
|
|
telisque, cum hastis defixis duabus
|
20
|
in terra, tertiaque ad summum
|
|
earum deligata, specie Iani, <iu>ben-
|
|
tur subeuntes transire. Subices En-
|
|
nius in Achille pro subiectis posuit,
|
|
cum dixit nubes: "Per ego deum subices
|
25
|
umidas; inde oritur imber sonitu
|
|
saevo, spiritu." Superstites, testes
|
|
praesentes significat. Cuius rei tes-
|
|
timonium est, quod superstitibus prae-
|
|
sentibus, i, inter quos controversia
|
30
|
est, vindicias sumere iubentur.
|
|
Plautus in Artemone: "nunc mihi
|
|
licet quidvis loqui: nemo hic adest
|
|
superstes." Volgari quidem consue-
|
|
tudine[m] ponịṭ<ur> . . .
|
35
|
superque sint: c̣ . . .
|
|
liberi parentibụ<s> . . .
|
|
"quamobrem p . . .
|
|
do, quamquam od . . .
|
|
velim." Su<pervaganea avis vo->
|
40
|
catur ab au<guribus, quae ex sum->
|
|
mo cacumin<e vocem emisit, quia>
|
|
quasi in altiss<imis superque omnia>
|
|
vagatur, ap̣<pellata. Supercilia> . . .
|
|
Iunonis tuṭ<ela> . . .
|
45
|
tur muliere<s, quod his protegan->
|
|
tur oculi, per q<uos luce fruimur,>
|
|
quam tribuat I<uno; unde> . . .
|
|
Lucina quoque <dicta . . . Sup->
|
|
pernati dicu<ntur, quibus femi->
|
50
|
na sunt succisa <in modum suilla->
|
|
rum pernaruṃ. <Ennius> . . .
|
|
"is pernas succ<idit iniqua superbia>
|
|
Poeni." Et Catụ<llus: . . . "In>
|
|
fossa Liguri ia<cet suppernata se->
|
55
|
curi." Supp<remum modo significat>
|
|
summum, ut . . . :
|
|
"Sup[p]reme bel . . .
|
|
potens." Plautus: <"Me antidhac supre->
|
|
mum habuisti seṃ . . . <consiliis>
|
60
|
tuis." Alias extreṃ<um> . . .
|
|
in legibus XII: "Solis <occasus diei supre->
|
|
ma tempestas esto" . . . <supremo>
|
|
crimine necte tuo." . . .
|
|
"ab illo sepeliri die l . . .
|
65
|
"et quasi supremo lọ . . .
|
|
tempora voltu." Cato d . . .
|
|
lentis numquam cuiq . . .
|
|
. . . <sup>remam advoca-
|
306.1
|
<tionem." Alias pr>ọ maximo, cum duas
|
|
<oves et triginta bo>ṿes suppremam mul-
|
|
<tam dicerent.> S?ubsidium dice-
|
|
<ba> . . . entes subside-
|
5
|
. . . <lab>entique aciei
|
|
. . . genus militum
|
|
. . . q̣ụị emeruerant
|
|
. . . ṭamen retine-
|
|
. . . quae erat ter-
|
10
|
. . . m, ut Plautus
|
|
<in Frivolaria:> "ạgite nunc, sub<s>i-
|
|
<dite omnes, quasi sol>ẹt triarius." Si
|
|
. . . sidiari ante eos
|
|
. . . rant, aut in ali-
|
15
|
. . . ụti. Subsolaneae
|
|
. . . ṣạs appellantur
|
|
. . . rei solum conferunt
|
|
. . . ui infimum
|
|
. . . i in terram super
|
20
|
. . . edum imum
|
|
. . . ịs innititur.
|
|
<Subsilles sunt quas> ạli ipsilles vo-
|
|
<cant, lamellae in sacri>s, quae ad rem
|
|
. . . ụr maxime
|
25
|
. . . ṛium. Substillum
|
|
. . . ṇt tempus ante
|
|
<pluviam iam> paene uvidum, [dum]
|
|
<et post pluvia>m non persiccum quod
|
|
<iam stillaret,> aut nondum desisset.
|
30
|
<Subscudes ap>pellantur cune<a>tae ta-
|
|
<bellae, quibus> tabulae inter se con-
|
|
<figuntur, qui>a, quo eae immittantur,
|
|
<succuditur. Pa>c̣uius in Niptris: "Nec
|
|
ulla subscus cohibet compagem
|
35
|
alvei." Plautus in Astraba: "Terebra-
|
|
tus multum sit, et subscudes addi-
|
|
te." Sub corona venire dicuntur,
|
|
quia captivi coronati solent ve-
|
|
nire, ut ait Cato in eo, qui est de re
|
40
|
militari: "Ut populus suus sua opera
|
|
potius ob rem bene gestam coro-
|
|
natus supplicatum eat, quam re
|
|
male gesta coronatus veneat." Id
|
|
autem signum est nihil praestari
|
45
|
a populo, quod etiam Plautus signi-
|
|
ficat in Hortulo: "Praeco ibi adsit,
|
|
cum corona, cuique liceat veneat."
|
|
Sublimem est in altitudinem ela-
|
|
tum, ut Ennius in Thyeste: "Aspice
|
50
|
hoc sublime candens, quem vocant
|
|
omnes Iovem." Vergilius in Georgicis
|
|
lib. I: "Hic vertex nobis semper sublimis."
|
|
Sublimavit dixit <Cato>, id est in altum
|
|
extulit, Originum lib. II: "In ma-
|
55
|
ximum decus atque in excelsissi-
|
|
mam claritudinem sublimavit." Id
|
|
autem dicitur a limine superiore,
|
|
quia supra nos est. Succenturia-
|
|
re est explendae centuriae
|
60
|
gratia supplere, subicere. Plau-
|
|
tus in Saturione: "Subcenturia-
|
|
[cen]tum require, qui te delec-
|
|
tet domi." et Caecilius in Trium-
|
|
pho: "nunc meae militiae astutia
|
65
|
opus est; subcenturia." Subru-
|
|
mari dicuntur haedi, cum ad
|
|
mammam admoventur, quia ea
|
|
<rum>is vocaba[n]tur, vel quia rumine
|
309.1
|
trahunt lacte sugentes. Subulo
|
|
Tusce tibicen dicitur. itaque En-
|
|
nius: "Subulo quondam marinas
|
|
propter adst[r]abat plagas." Subu-
|
5
|
ram Verrius alio libro a pago
|
|
Succusano dictam ait: hoc vero ma-
|
|
xime probat eorum auctoritatem,
|
|
qui[a] aiunt, ita appellatam et re-
|
|
gionem Urbis et tribum a stativo
|
10
|
praesidio, quod solitum sit succur-
|
|
rere Esquilis, infestantibus eam
|
|
partem Urbis Gabinis; indicioque
|
|
esse, quod adhuc ea tribus per c
|
|
litteram, non b scribatur. Sub-
|
15
|
verbustam veribus ustam sig-
|
|
nificat Plautus cum ait: "ulce-
|
|
rosam, conpe[n]ditam, subverbustam,
|
|
sordidam." Suboles ab olescendo,
|
|
id est crescendo, ut adolescentes
|
20
|
quoque, et adultae, et indoles dici-
|
|
tur. Lucretius lib. V: "sive virum
|
|
soboles, sive est muliebris origo."
|
|
Vergilius: "Cara deum suboles, mag-
|
|
num Iovis incrementum." Subucu-
|
25
|
lam Aelius Stilo et Cloatius is-
|
|
dem fere verbis demonstrant
|
|
vocari, quod dis detur ex alica
|
|
et oleo et melle; nam de tunicae
|
|
genere notum est omnibus. Sub vos
|
30
|
placo, in precibus fere cum dicitur,
|
|
significat id, quod supplico, ut
|
|
in legibus: transque dato, et endo-
|
|
que plorato. Suffiscus dicebatur
|
|
folliculus testium arietinorum,
|
35
|
qui celebris uṣ . . .
|
|
pio, forsitan ḍ . . .
|
|
fisci similituḍ . . . <Subacti>
|
|
molliti; aliaṣ <victi; alias compulsi,>
|
|
ut cum dicim<us, pecus sub arborem>
|
40
|
subactum; <alias coacti. Suppli->
|
|
cium a supp<licando> . . .
|
|
guit, quod . . .
|
|
haec deorum . . .
|
|
matur supp . . .
|
45
|
id est, depe . . .
|
|
caedi. Supplic . . .
|
|
res portent . . .
|
|
verbena falic . . .
|
|
alia supplicia . . .
|
50
|
bonis sumi. Sin<nius Capito> . . .
|
|
is necaretur i . . .
|
|
Semoniae res ṣ<acra> . . .
|
|
ce bidente . . .
|
|
na salutis ci<vi> . . . <dam->
|
55
|
nati patrimọ<ni> . . .
|
|
id fieret sacṛụ<m> . . .
|
|
solitum, ut a . . . <suppli->
|
|
candi causa iụ . . .
|
|
rum, ut id voc . . .
|
60
|
ro semper elaṭ . . .
|
|
plo docet suppḷị . . .
|
|
nunc fere suppḷ<i> . . .
|
|
tur. Sufes dicṭ<us Poenorum ma->
|
|
gistratus, ut Oscor<um meddix tuticus.>
|
65
|
Calidius in oration<e in Q. Gal->
|
|
lium: "Nonne vobis ị . . .
|
|
et fumus prosequ<i> . . .
|
|
videtur. Senatus cens<uit referentibus>
|
|
sufetis." Sub vitem ha<stas iacere dicitur>
|
70
|
<veles cum eas sub vine>ạ manu
|
310.1
|
. . . <sursum mitti>t Lucilius: "Ut
|
|
<veles bonus sub vite>m qui subicit has-
|
|
<tas." Sub vitem proelia>ri dicuntur
|
|
<milites, cum sub vinea> militari pug-
|
5
|
<nant. Lucilius: "ne>que prodire
|
|
<in altum, proeliari pro>c̣ul sub vite."
|
|
<Sub vineam iacere dicun>tur milites,
|
|
<cum astantibus centur>ionibus, ia-
|
|
<cere coguntur sudes.> Supparus
|
10
|
<puellare dicebatu>r vestimen-
|
|
<tum lineum, quod et s>ubucula ap-
|
|
<pellabatur. Titinnius i>n Fullonia:
|
|
. . . omne quod
|
|
. . . <sup>parum puni-
|
15
|
. . . cat Naevius de
|
|
<bello Puni>c̣o. Et in Nautis:
|
|
. . . estem consec-
|
|
. . . nunc supparos
|
|
. . . na iam crucem
|
20
|
. . . detur puella-
|
|
. . . <Afra>ṇius ait: "Puella
|
|
<non sum, supparo si in>duta sum." Supa,
|
|
<iace . . . dissip>at, disicit,
|
|
<et obsipat, obicit, et> in . . . insipit
|
25
|
. . . ọ inicit far in ollam.
|
|
<Sutelae dolosae> ạstutiae, a simili-
|
|
<tudine suentium di>ctae sunt. Sus-
|
|
<pectus est diversa>ẹ significationis
|
|
. . . <suspicor> et suspicio parti-
|
30
|
. . . non mirum, si
|
|
. . . o dari potest. "Su-
|
|
<trium quasi eant" ut>ịque in proverbium
|
|
<abiit ex hac> causa. Gallico tu-
|
|
<multu quon>dam edictum est, le-
|
35
|
giones Sutrii ut praesto essent
|
|
cum cibo suo. Quod usurpari coep-
|
|
tum est in is, qui suis rebus opi-
|
|
busque offici id praestarent quibus
|
|
deberent. Plautus: "Sed facito dum,
|
40
|
merula per versus quod cantat, co-
|
|
las; cum suo cuique facito veniant,
|
|
quasi eant Sutrium." Suopte, <suo> ip-
|
|
sius, ut meopte meo ipsius, tuopte
|
|
tuo ipsius. Suillum genus invi-
|
45
|
sum Veneri prodiderunt poetae
|
|
ob interfectum ab apro Adonim,
|
|
quem diligebat dea. Quidam autem,
|
|
quod inmundissimi sint sues ex
|
|
omni mansueto pecore, et arden-
|
50
|
tissimae libidinis; ita ut opprobrium
|
|
mulieribus inde tractum sit, cum
|
|
subare et subire dicuntur. "Sus
|
|
Minervam" in proverbio est, ubi
|
|
quis id docet alterum, cuius ipse
|
55
|
inscius est. Quam rem in medio,
|
|
quod aiunt, positam Varro et
|
|
Euhemerus ineptis mythis in-
|
|
volvere maluerunt, quam sim-
|
|
pliciter referre. Strues gene-
|
60
|
ra liborum sunt, digitorum coniunc-
|
|
torum non dissimilia, qui super-
|
|
iecta panicula in transversum
|
|
continentur. Struices antiqui
|
|
dicebant extructiones omnium
|
65
|
rerum. Plautus: "Cerialis cenas dat.
|
|
ita mensas extruit, tantas strui-
|
|
ces concinnat patinarias." Et
|
|
Livius: "quo Castalia per struices sa-
|
|
xeas lapsu accidit." Struere, an-
|
70
|
tiqui dicebant pro adicere, augere.
|
313.1
|
Unde industrios quoque M. Cato: "Iu-
|
|
re, lege, libertate, republica communiter
|
|
uti oportet: gloria atque honore, quo-
|
|
modo sibi quisque struxit"; a[u]t in XII
|
5
|
quod est: "Si calvitur pedemve struit,
|
|
manum endo iacito", alii putant
|
|
significare retrorsus ire: ali in
|
|
aliam partem: ali fu<ge>re: ali gradum
|
|
augere: ali minuere; †ac† vix pedem
|
10
|
pedi praefert, otiose it, remoratur.
|
|
Stroppus est, ut Ateius Philologus
|
|
existimat, quod Graece στρόφιον
|
|
vocatur, et quod sacerdotes pro in-
|
|
signi habent in capite. Quidam
|
15
|
coronam esse dicunt, aut quod
|
|
pro corona insigne in caput inpo-
|
|
natur, quale sit strophium. Itaque
|
|
apud Faliscos †idem† festum esse, qui
|
|
vocetur Struppearia, quia corona-
|
20
|
ti ambulent; et a Tusculanis, quod
|
|
in pulvinari inponatur Castoris,
|
|
struppum vocari. Strutheum
|
|
in mimis praecipue vocant ob-
|
|
scenam partem virilem, <a> salaci-
|
25
|
tate videlicet passeris, qui Graece
|
|
στρουθὸς dicitur. Strenam voca-
|
|
mus, quae datur die religioso omi-
|
|
nis boni gratia, a numero, quo
|
|
significatur alterum tertiumque
|
30
|
venturum similis commodi; velu-
|
|
ti trenam, praeposita s littera, [a]ut
|
|
in loco et lite solebant antiqui.
|
|
Strebula Umbrico nomine Plau-
|
|
tus appellat coxendices hostia-
|
35
|
rum, quas g . . .
|
|
in altaria in . . . <Plau->
|
|
tus ait in Fri<volaria:> . . .
|
|
agnina teneṇ . . . <stre->
|
|
bulis." Stlat?<ta genus erat navigii>
|
40
|
latum mag<is quam altum, sic>
|
|
appellatum <a latitudine; sed ea>
|
|
consuetudin<e, qua stlocum pro locum, stli->
|
|
tem antiqụị <pro litem dicebant. Stlembus>
|
|
gravis, taṛ<dus, sicut Lucilius:> . . .
|
45
|
Apulidae peḍ<ibus stlembi> . . .
|
|
cum refert <equum pigrum et tardum.>
|
|
Stelionem g . . .
|
|
Verrius dic . . .
|
|
stillet cibo p . . .
|
50
|
bi a stellarum . . .
|
|
varium est; . . . <Stipem pe->
|
|
cuniam signaṭ<am> . . .
|
|
ideo stipular . . . <in->
|
|
terrogat ạ . . .
|
55
|
aes. Stir?<pem in masculino gene->
|
|
re antiquị . . .
|
|
mina metạ<phoric> . . .
|
|
quae nunc in <feminino profertur gene->
|
|
re. Livius: "tr . . . <quo->
|
60
|
rundam Rom . . .
|
|
conditam Romam . . .
|
|
vius. "O Strymon . . .
|
|
Graio stirpe exọ<rt . . . Ennius:>
|
|
"nomine Pyrrh<us, uti memorant>
|
65
|
a stirpe supremo." . . .
|
|
est, revoca fratre . . .
|
|
plaudite." Quam Gallụ<s Aelius sic de->
|
|
finit: "Stirp<s> est genị . . .
|
|
qui a quoque est prognạ . . .
|
70
|
. . . dicuntur
|
314.1
|
. . . ab imis arbori-
|
|
<bus . . . Sti>p?atores appel-
|
|
<lantur corporis c>ụstodes, quos
|
|
<antiqui latrones voca>bant, i mer-
|
5
|
. . . m ferro ve-
|
|
<lut stipati circumda>ṇt regum cor-
|
|
<pora. Stipes fustis terra>e defixus. Afra-
|
|
<nius> . . . p̣orro honeste
|
|
. . . <stip>ite hostium
|
10
|
. . . ọro fidem, qui
|
|
. . . ẹam silvam et
|
|
. . . <ho>stili in me la-
|
|
. . . tus, ut revolso
|
|
. . . qui iactu vali-
|
15
|
<do> . . . parmam; nisi si
|
|
. . . voluit pro
|
|
. . . <Accius> in Bacchis: "Ec-
|
|
. . . egum aut al-
|
|
. . . ṇus. Ennius
|
20
|
. . . <stip>ites abiegno
|
|
. . . ạe stipitem
|
|
. . . mit eum, qua
|
|
. . . ạrripit." Strit-
|
|
<tavum antiqui diceb>ant pro trita-
|
25
|
<vo, qui est pater at>ạvi et ataviae
|
|
. . . s. Strigores in Ne-
|
|
<lei carmine pro st>rigosis positum
|
|
. . . <dens>ạrum virium ha-
|
|
. . . <"strig>ọres exerciti". Stri-
|
30
|
<gae appellabantu>ṛ ordines rerum
|
|
<inter se contin>uate conlocata-
|
|
<rum, a stringe>ndo dictae. Stri-
|
|
. . . ịus Graeci στρίγγα ap-
|
|
<pella> . . . ṭ maleficis mulieribus
|
35
|
nomen inditum est, quas volaticas
|
|
etiam vocant. Itaque solent his ver-
|
|
bis eas veluti avertere Graeci:
|
|
"†συρριντα πομπειεν νυκτικο
|
|
μαν στριντατολαον† ὄρνιν ἀνω-
|
40
|
νύμιον ὠκυπόρους ἐπὶ νῆας."
|
|
Statu liber est, qui testamento certa
|
|
condicione proposita iubetur esse
|
|
liber: et si per heredem est, quo minus
|
|
statu liber praestare possit, quod
|
45
|
praestare debet, nihilominus liber
|
|
esse videtur. Status dies <cum hoste> vocatur
|
|
qui iudici causa est constitutus cum
|
|
peregrino; eius enim generis ab anti-
|
|
quis hostes appellabantur, quod
|
50
|
erant pari iure cum populo Romano, atque
|
|
hostire ponebatur pro aequare.
|
|
Plautus in Curculione: "Si status con-
|
|
dictus cum hoste intercedit dies,
|
|
tamen est eundum, quo imperant,
|
55
|
ingratis." Stagnum quidam dici
|
|
putant, quod in eo aqua perpetuo
|
|
stet. Ali quod is locus a Graecis στεγ-
|
|
νὸς dicitur, quia bene contineat
|
|
aquam. Satura, et cibi genus ex
|
60
|
variis rebus conditum est, et lex
|
|
<mul>tis alis legibus conferta. Itaque in
|
|
sanctione legum adscribitur:
|
|
"Neve per saturam abrogato, aut de-
|
|
rogato." T. Annius Luscus in ea, [quam]
|
65
|
quam dixit adversus Ti. Gracchum:
|
|
"Imperium quod plebes per saturam
|
|
dederat, id abrogatum est." Et C. Lae-
|
|
lius in ea, quam pro se dixit: "Dein
|
|
postero die, quasi per saturam senten-
|
70
|
tiis exquisitis in deditionem acci-
|
317.1
|
pitur." Statae Matris simulacrum
|
|
in Foro colebatur; postquam id Cotta
|
|
stravit, ne lapides igne corrumpe-
|
|
rentur, qui †plurimis† ibi fiebat
|
5
|
nocturno tempore, magna pars
|
|
populi in suos quique u<i>cos rettule-
|
|
runt ei<u>s deae cultum. Stalag-
|
|
mium genus inaurium videtur
|
|
significare. Caecilius in Karine
|
10
|
cum ait: "tum ex aure eius stalag-
|
|
mium domi habeo". Stolidus, stul-
|
|
tus. Ennius lib. I: "Nam vi depugnare
|
|
sues stolidi soliti sunt." et in Ale-
|
|
xandro: "Hominem appellat: 'quid
|
15
|
lascivi<s>, stolide?' non intellegit." et
|
|
Caecilius in Hypobolimaeo: "abi hinc
|
|
tu, stolide; illi<c> ut tibi sit pater?"
|
|
et in Androgyno: "sed ego stolidus;
|
|
gratulatum me oporte<b>at prius."
|
20
|
Stuprum pro turpitudine anti-
|
|
quos dixisse apparet in Nelei car-
|
|
mine: "foede stupreque castigor
|
|
cotidie." Et in Appi sententis: "qui
|
|
animi conpotem esse, nequid frau-
|
25
|
dis stuprique ferocia pariat." Naevius:
|
|
"Seseque i perire mavolunt ibidem,
|
|
quam cum stupro redire ad suos
|
|
popularis." item: "Sin illos deserant
|
|
fortissimos viros, magnum stuprum
|
30
|
populo fieri per gentis." Stuppam
|
|
linum inpolitum appellant Graeci
|
|
Dorii[s]. Stura flumen in agro
|
|
Laurenti est, quod quidam
|
|
Asturam vo<cant. Suber> . .
|
35
|
ac suberies, q . . .
|
|
thermi. Ste<rilam> . . .
|
|
bant, quam g . . .
|
|
que non cipi . . . <Sep->
|
|
lasi<a> aut Sẹ<plasium> . . .
|
40
|
memorabạ . . .
|
|
in Adelph<is> . . .
|
|
feri Anti<pho> . . .
|
|
tum sit q . . .
|
|
unde ungụ . . .
|
45
|
est. Stulto?<rum feriae appellaban->
|
|
tur Quirina<lia> . . .
|
|
Qui[p]rini, qu<od eo die omnes sa->
|
|
crificant ii, q̣<ui sollemni die aut>
|
|
non potuer<unt rem divinam face->
|
50
|
re, aut ign<oraverunt> . . .
|
|
Fornacaliu<m> . . .
|
|
commissumq̣ụẹ . . .
|
|
more aṭ . . .
|
|
quibus p . . .
|
55
|
Sanctum . . .
|
|
lius, quod ṇ . . .
|
|
At Aelius ṣ . . .
|
|
videatur ca . . .
|
|
Plerique autem q . . .
|
60
|
poena sit multa . . .
|
|
se ponetur pro . . .
|
|
et sanctio dictạ . . .
|
|
et rogatio: qui coṇ . . .
|
|
Sanqualis avis ap̣ . . . <com->
|
65
|
mentaris augura<libus . . . ossifra->
|
|
ga dicitur, quia in <Sanci dei>
|
|
tutela est. Saccom? . . .
|
|
. . . m Pomponius
|
318.1
|
. . . tor, quod ficus ea
|
|
. . . nomen per m
|
|
. . . ductum est; io
|
|
. . . ḍem modo so-
|
5
|
. . . "tu es Apollo
|
|
. . . Sacrem
|
|
. . . us, ubi iam
|
|
. . . ụre appel-
|
|
. . . t; ita id adi-
|
10
|
. . . <s>umsit voca-
|
|
. . . <Plautus: "Adu>lescens, qui-
|
|
<bus hic pretiis porci> veneunt sa-
|
|
<cres, sinceri? Nummi>ṣ Nummum
|
|
<a me accipe, iube t>ẹ piari de mea
|
15
|
<pecunia." et in Rudent>e: "Sunt domi
|
|
<agni et porci sacres." C>ạto adver-
|
|
<sus Q. Minucium The>ṛmum post
|
|
<censuram> . . . c̣rem in sin-
|
|
. . . q̣uando pro
|
20
|
. . . ṃe sacrem
|
|
. . . primis fiet
|
|
. . . <S>a?crima est,
|
|
<ut> . . . <et Clo>atius dicunt,
|
|
. . . tum in amphoram
|
25
|
. . . <sacr>ịfici causa pro
|
|
<vineis, vasis et vino>, quae quasi sacra
|
|
. . . <Li>ḅero fit, ut prae-
|
|
<metium . . . Cereri.> Sacrificulus
|
|
<rex appellatur,> qui ea sacra, quae
|
30
|
<reges facere a>ssueverant, facit.
|
|
<Quem creasse dicit>ụr post reges ex-
|
|
<pulsos Iunius Br>utus. Sacella di-
|
|
<cuntur loc>ạ dis sacrata sine tec-
|
|
to. Sacrosanctum dicitur, quod
|
35
|
iure iurando interposito est
|
|
institutum, si quis id violasset,
|
|
ut morte poenas penderet. Cu-
|
|
ius generis sunt tribuni plebis aediles-
|
|
que eiusdem ordinis; quod adfir-
|
40
|
mat M. Cato in ea, quam scripsit,
|
|
aedilis plebis sacrosanctos esse.
|
|
Sacratae leges sunt, quibus sanctum
|
|
est, qui[c]quid adversus eas fece-
|
|
rit, sacer alicui deorum †sicut†
|
45
|
familia pecuniaque. Sunt qui esse
|
|
dicant sacratas, quas plebes iu-
|
|
rata in monte Sacro sciverit.
|
|
Seclusa sacra dicebantur, quae Grae-
|
|
ci mysteria appellant. Scena
|
50
|
ab alis, a quibusdam sacena appel-
|
|
latur dolabra pontificalis. Sa-
|
|
risa est hastae Macedonicae ge-
|
|
nus. Sacer mons appellatur
|
|
trans Anienem, paullo ultra ter-
|
55
|
tium miliarium; quod eum plebes,
|
|
cum secessisset a patribus, creatis tribunis
|
|
plebis, qui sibi essent auxilio, dis-
|
|
cedentes Iovi consecraverunt.
|
|
At homo sacer is est, quem populus
|
60
|
iudicavit ob maleficium; neque
|
|
fas est eum immolari, sed, qui occi-
|
|
dit, parricidi non damnatur;
|
|
nam lege tribunicia prima ca-
|
|
vetur, "si quis eum, qui eo plebei scito
|
65
|
sacer sit, occiderit, parricida ne
|
|
sit." Ex quo quivis homo malus atque
|
|
inprobus sacer appellari solet. Gal-
|
|
lus Aelius ait sacrum esse, quo-
|
321.1
|
cumque modo atque instituto civi-
|
|
tatis consecratum sit, sive aedis,
|
|
sive ara, sive signum, sive locus,
|
|
sive pecunia, sive quid aliud,
|
5
|
quod dis dedicatum atque conse-
|
|
cratum sit: quod autem privati[s]
|
|
suae religionis causa aliquid ea-
|
|
rum rerum deo dedicent, id pon-
|
|
tifices Romanos non existimare
|
10
|
sacrum. At si qua sacra privata
|
|
succepta sunt, quae ex instituto
|
|
pontificum stato die aut certo
|
|
loco facienda sint, ea sacra ap-
|
|
pellari, tamquam sacrificium; ille
|
15
|
locus, ubi ea sacra privata facien-
|
|
da sunt, vix videtur sacer esse.
|
|
Sacrani appellati sunt Reate or-
|
|
ti, qui ex Septimontio Ligures
|
|
Siculosque exegerunt; nam vere
|
20
|
sacro nati erant. Sagmina
|
|
vocantur verbenae, id est herbae
|
|
purae, quia ex loco sancto arce-
|
|
bantur a consule praetoreve, le -
|
|
gatis proficiscentibus ad foedus
|
25
|
faciendum bellumque indicendum;
|
|
vel a sanciendo, id est confirman-
|
|
do Naevius <"scopas atque verbenas sagmina sumpserunt . . .> "Ius sacratum Iovis
|
|
iurandum sagmine." Sagaces
|
|
appellantur multi ac soller-
|
30
|
tis acuminis. Afranius in Brun-
|
|
disina: "Quis tam sagaci corde,
|
|
atque ingenio unico?" Lucretius
|
|
lib. II: "Nec minus haec animum
|
|
cognoscere <posse sagacem." Sagacem>
|
35
|
etiam caneṃ . . .
|
|
"invictus ca<nis> . . .
|
|
ribus fretus." <Saga quoque dicitur>
|
|
mulier perị<ta sacrorum, et sagus>
|
|
sapiens, pro<ducta prima syllaba,>
|
40
|
forsitan prop<ter ambiguitatem>
|
|
evitandam. <Sanates quasi sana->
|
|
ti appellaṭ<i> . . .
|
|
Sulpicius . . .
|
|
et Opillus <Aurelius> . . .
|
45
|
dici inferio . . .
|
|
ut Tiburtẹṣ . . .
|
|
populo Tibur<ti> . . .
|
|
Tiburti, ideṃ . . . <infe->
|
|
riorisque locị . . .
|
50
|
in XII: "Nex<i> . . .
|
|
forti sanatiḍ . . .
|
|
id est bonor<um> . . .
|
|
qui et inf . . .
|
|
que sunt; . . . <pris->
|
55
|
cos Latinos . . .
|
|
egerit secundum . . . <in->
|
|
fra Romam in ẹ . . .
|
|
eosque sanatị . . .
|
|
praeter opinioṇ<em> . . .
|
60
|
set sanavisse<t>q̣<ue> . . .
|
|
cisci potuisset no . . .
|
|
Cincius lib. II de <officio iuriscon->
|
|
sulti. Ne Valerius <quidem Messala>
|
|
in XII explanatiọ<ne> . . .
|
65
|
men in eo libro, quẹm . . .
|
|
volute inscribi, forc̣ . . .
|
|
duas gentis finitimaṣ . . .
|
|
. . . <l>ẹgem hanc scrip-
|
322.1
|
<tam> . . . ṇ ut id ius man-
|
|
<cipii nexique quod populu>s Romanus haberent.
|
|
. . . <fo>ṛctos et sana-
|
|
<tes> . . . <sig>nificare exis-
|
5
|
. . . ạtu. Multi sunt,
|
|
. . . acuit displi-
|
|
<c> . . . ụt. sant forcti
|
|
. . . <s>ạnati insani.
|
|
<Sarpta vinea, putata, i>d est pura
|
10
|
<facta . . . re>lictae inpe-
|
|
. . .<so>ḷent esse, quae
|
|
. . . ṛ; inde etiam
|
|
. . . ores dici pu-
|
|
<tant. Sarpere enim a>ntiqui pro pur-
|
15
|
<gare ponebant. Sa>rte in augu-
|
|
<ralibus pro inte>gro ponitur:
|
|
<"sane sarctequ>e audire vi-
|
|
. . . <Ob quam causa>ṃ opera pu-
|
|
<blica, quae locantur, ut i>ntegra praes-
|
20
|
<tentur, sarcta tecta v>ọcantur. et-
|
|
<enim sarcire est integr>ạ facere.
|
|
<Sarra insula erat, q>uae nunc Epiros
|
|
<facta est. Sardare> intellegere
|
|
. . . <Nae>vius belli Pu-
|
25
|
<nici libro . . . "quo>d bruti nec satis
|
|
<sardare queunt."> "Sardi venales,
|
|
<alius alio neq>ụior": ex hoc natum
|
|
<proverbium vi>detur, quod ludis
|
|
. . . fiunt a vicinis
|
30
|
. . . <a>ụctio Veientium
|
|
. . . in qua novissimus
|
|
. . . <dete>rrimus producitur
|
|
. . . e senex cum toga prae-
|
|
texta bullaque aurea; quo
|
35
|
cultu reges soliti sunt esse E<trus->
|
|
corum, qui Sardi appellantur,
|
|
quia Etrusca gens orta est Sardi-
|
|
bus ex Lydia. Tyrrhenus enim inde
|
|
profectus cum magna manu eorum,
|
40
|
occupavit eam partem Italiae, quae
|
|
nunc vocatur Etruria. At Sin-
|
|
nius Capito ait, Ti. Gracchum
|
|
consulem, collegam P. Valeri Fal-
|
|
tonis, Sardiniam Corsicamque sub-
|
45
|
egisse, nec praedae quicquam aliud
|
|
quam mancipia captum, quorum vilis-
|
|
sima multitudo fuerit. Sarcito
|
|
in XII Ser. Sulpicius ait signifi-
|
|
care damnum solvito, praestato.
|
50
|
Sardanapallus rex Assyriorum
|
|
fuit unicae luxuriae inter mu-
|
|
lieres epulasque versatus semper
|
|
atque omni tempore. Sargus, piscis
|
|
genus, qui in Aegypt<i>o mari fere
|
55
|
nascitur. Lucilius: "Quem praeclarus
|
|
helops, quem Aegypto sargus mo-
|
|
vebit." Saturnia Italia, et
|
|
mons, qui nunc est Capitolinus,
|
|
Saturnius appellabatur, quod
|
60
|
in tutela Saturni esse existi-
|
|
mantur. Saturni<i> quoque diceban-
|
|
tur, qui castrum in imo clivo Ca-
|
|
pitolino incolebant, ubi ara di-
|
|
cata ei deo ante bellum Troianum
|
65
|
videtur, quia apud eam suppli-
|
|
cant apertis capitibus. Nam Ita-
|
|
lici auctore Aenea velant ca-
|
|
pita, quod is, cum rem divinam faceret
|
325.1
|
in litore Laurentis agri Veneri ma-
|
|
tri, ne ab Ulixe cognitus interrumpe-
|
|
ret sacrificium, caput adoperuit,
|
|
atque ita conspectum hostis evitavit.
|
5
|
Saturno dies festus celebratur men-
|
|
se Decembre, quod eo aedis est dedi-
|
|
cata: et is culturae agrorum prae-
|
|
sidere videtur, quo etiam falx est
|
|
ei insigne. Versus quoque antiquissi-
|
10
|
mi, quibus Faunus fata cecinisse ho-
|
|
minibus videtur, Saturnii appel-
|
|
lantur. Quibus et a Naevio bellum
|
|
Punicum scriptum est, et a multis aliis
|
|
plura composita sunt. Qui deus in Salia-
|
15
|
ribus Sat<e>urnus nominatur, vide-
|
|
licet a sationibus. Sas Verrius pu-
|
|
tat significare eas, teste Ennio,
|
|
qui dicat in lib. I: "Virgines; nam sibi
|
|
quisque domi Romanus habet sas";
|
20
|
cum suas magis videatur signifi-
|
|
care. Sicuti eiusdem lib. VII faten-
|
|
dum est eam significari, cum ait:
|
|
"Nec quisquam [philo]sophiam" (quae doc-
|
|
trina latina lingua no<me>n habet)
|
25
|
"sapientia quae per<h>ibetur, in somnis
|
|
vidit prius, quam sam discere coepit."
|
|
Idem, cum ait sapsam pro ipsa
|
|
nec alia, ponit in lib. XVI: "Quo res sap-
|
|
sa loco sese ostentatque iubet-
|
30
|
que." Et Pacuvius in Teucro: "Nam Teu-
|
|
crum regi sapsa res restibiliet."
|
|
Scaevam, volgus quidem et in bona,
|
|
et in mala re vocat, cum aiunt
|
|
bonam et malam . . .
|
35
|
in mala pone . . .
|
|
aput Graecos σ<καιὸν> . . .
|
|
pro sinistro sca . . . <Hos->
|
|
tius in belli Hi<strici libro> . . .
|
|
sentit scaev . . .
|
40
|
obit penitus ọ . . . <Saperda>
|
|
genus pessimi pị<scis. Sapientem etiam>
|
|
significat, cụ<m ait Varro: "videmur nobis>
|
|
saperdae, cuṃ <simus σαπροί.">
|
|
Sandaracam . . . <coloris genus,>
|
45
|
quod Graeci sa . . .
|
|
Naevius: "meru<la sandaracino ore.">
|
|
"Sabini quod <volunt somniant" vetus>
|
|
proverbium e . . .
|
|
Sinnius Capit<o . . . sacri->
|
50
|
ficium propte<r> . . .
|
|
Sabinum at . . .
|
|
nam his prọ . . .
|
|
rum idemq̣ . . .
|
|
facientibuṣ . . .
|
55
|
in quiete vi . . .
|
|
fici religione . . .
|
|
in proverbiuṃ <Sabinos solitos quod>
|
|
vellent somn<iare . . . avidi->
|
|
tatem bibendi q . . .
|
60
|
id somnium cap . . .
|
|
illud quoque: "anus <quod vult som->
|
|
niat." Fere enim quo . . .
|
|
animo volvimus . . . <ap->
|
|
parere solet. Samb?<uca . . . organi>
|
65
|
genus, a quo samby<cistriae> . . .
|
|
dicuntur. Per similitụ<dinem> . . .
|
|
eam machinam appella . . .
|
|
. . . ịt; nam ut in
|
326.1
|
<organo chordae, sic in m>achina funes
|
|
<intenduntur. Sa>m?nitibus nomen
|
|
. . . s propter genus
|
|
<hastae, quod σαύνι>α appellent
|
5
|
<Graeci> . . . x̣ Sabinis vere
|
|
<sacro> . . . ṛ hominum
|
|
. . . Comio Castronio
|
|
<duce occupasse c>ollem, cui nomen
|
|
<Samnio . . . Salar>iam viam
|
10
|
. . . <port>a quae nunc Col-
|
|
<lina a colle Quirina>li dicitur
|
|
. . . <a>ppellabatur.
|
|
. . . ịt ea liceret
|
|
. . . em portari.
|
15
|
<Salacia dicta est quod> salum ciet an
|
|
. . . <quo> vocabulo poe-
|
|
<tae pro aqua usi sunt.> Pacuvius
|
|
<. . . "hinc saeviti>am Salaciae
|
|
<fugimus."> . . . vescimur
|
20
|
. . . mo ut me
|
|
. . . um saeptam
|
|
. . . <Salutari>s porta ap-
|
|
<pellata est ab aede S>ạlutis, quod ei
|
|
<proxima . . . sa>lutationes; vo-
|
25
|
. . . <n>unc ludi, scenicos
|
|
. . . s primum fecisse C.
|
|
. . . ạlium, M. Popilium M.
|
|
<f. curules a>ediles, memoriae
|
|
<prodiderunt> historici. Solebant
|
30
|
<enim saltare> in o<rc>hestra, dum
|
|
<in scaena actus fa>bulae conponeren-
|
|
<tur, cum gestibus ob>scaenis. "Salva res
|
|
<est dum cantat> s?enex", quare parasiti
|
|
Apollonis in scaena dictitent,
|
35
|
causam Verrius in lib. V, quorum
|
|
prima est p littera, reddidit,
|
|
quod C. Sulpicio, C. Fulvio cos., M. Cal-
|
|
purnio Pisone praetore urb. faciente
|
|
ludos, subito ad arma exierint,
|
40
|
nuntiat[i]o adventu[s] hostium,
|
|
victoresque in theatrum redierint
|
|
solliciti, ne intermissi religionem
|
|
adferrent, †instaurati qui† essent:
|
|
inventum esse ibi C. Pomponium,
|
45
|
libertinum mimum magno
|
|
natu, qui ad tibicinem saltaret.
|
|
Itaque gaudio non interruptae
|
|
religionis editam vocem nunc
|
|
quoque celebrari. At in hoc libro
|
50
|
refert Sinni Capitonis verba,
|
|
quibus eos ludos Apollinares
|
|
Claudio et Fulvio cos. factos di-
|
|
cit ex libris Sibyllinis et va-
|
|
ticinio Marci vatis institutos, nec
|
55
|
nominatur ullus Pomponius.
|
|
Ridiculeque de ip<sa> appellatio-
|
|
ne par<a>sitorum Apollinis hic
|
|
causam reddit, cum in eo prae-
|
|
terisset. Ait enim ita appellari,
|
60
|
quod C. Volumnius, qui ad tibi-
|
|
cinem saltarit, secundarum par-
|
|
tium fuerit, qui fere omnibus
|
|
mimis parasitus inducatur. Quam
|
|
inconstantiam Ver<rii> nostri non
|
65
|
sine rubore rettuli. Salios
|
|
a saliendo et saltando dictos esse
|
|
quamvis dubitari non debeat, ta -
|
|
men Polemon ait Arcada quendam fuisse, no-
|
329.1
|
mine Salium, quem Aeneas a Mantinea in Italiam
|
|
deduxerit, qui iuvenes Italicos ἐνόπλιον sal-
|
|
tationem docuerit. At Critolaus Saonem ex
|
|
Samothrace, cum Aenea deos Penates qui Lavi-
|
5
|
nium transtulerit, saliare genus saltandi
|
|
institutisse; a quo appellatos Salios, quibus per omnis
|
|
dies, ubicumque manent, quia amplae ponuntur ce-
|
|
na<e>, siquae aliae magnae †dum†, saliares appel-
|
|
lantur. Salmacis nomine nympha Caeli et Ter-
|
10
|
rae filia fertur causa fontis Halicarnasi aquae
|
|
appellandae fuisse Salmacidis; quam qui bibisset,
|
|
vitio inpudicitiae mollesceret. Ob eam rem, †que
|
|
id† eius aditus, angustatus parietibus, occasionem
|
|
largitur iuvenibus petulantibus antecedentium
|
15
|
puerorum puellarumque vi[t]olandarum, quia non
|
|
pate<t re>fugium. Ennius: "Salmacida spolia sine
|
|
sanguine et sudore." Salias virgines Cinci-
|
|
us ait esse conducticias, quae ad Salios adhibe-
|
|
antur cum apicibus paludatas; quas Aelius Stilo
|
20
|
scribsit sacrificium facere in Regia cum ponti-
|
|
fice paludatas cum apicibus in modum Saliorum.
|
|
Spondere Verrius putat dictum, quod sponte
|
|
sua, id est voluntate, promittatur. Deinde
|
|
oblitus inferiore capite sponsum et sponsam
|
25
|
ex Graeco dicta[m] ait, quod i σπονδὰς inter-
|
|
positis rebus divinis faciant. Salicem idem
|
|
virgulti genus, non arboris dicit, et ridicu-
|
|
le interpretatur dictam, quod ea celeritate crescat,
|
|
ut salire videatur. Salinum in mensa pro
|
30
|
aquali solitum esse poni ait cum patella, quia ni-
|
|
hil aliud sit sal, quam aqua. Salentinos
|
|
a salo dictos, Cretas et Illyrios, qui cum Locren-
|
|
sibus navigantes societatem fecerint, eius re-
|
|
gionis Italiae, quam ḍ . . . <Saeculares ludi>
|
35
|
Tarquini Superbi regis ị . . .
|
|
Marti consecraviṭ . . .
|
|
cos., quod populus Romanus in ḷ . . .
|
|
aram quoque Diti ac̣ <Proserpinae . . . in>
|
|
extremo Mart<io campo quod Tarentum ap->
|
40
|
pellatur, demissaṃ <infra terram pedes circiter>
|
|
viginti, in qua . . . <populus>
|
|
Romanus facere sacṛ<a . . . nono>
|
|
et nonagensi<mo anno ante M. Valerio Corvino et M.>
|
|
Popilio Laenate <consulibus . . . ho->
|
45
|
stis furvis est . . . <tribus diebus totidem->
|
|
que noctibus, ac de . . . <cen->
|
|
tum post annos uṭ . . . <sae->
|
|
culares appellạ . . .
|
|
saeculi habetur. <Sc>uti<lum tenue et macrum . . . ex>
|
50
|
Graeco, ut cum diciṃ<us . . . exi->
|
|
lem aliquem demọ<nstramus, pelliculam tantum> . . .
|
|
pompa aliud dẹ . . . <scu->
|
|
tilum de scrutiṣ . . .
|
|
qui virtute po . . .
|
55
|
scutilo cum cor . . . <Squalidum in->
|
|
cultum et sord<idum . . . dic->
|
|
tum, quod proxim[a]e <squamae ad similitudinem pi->
|
|
scium accedit; iṇ . . .
|
|
diti paludum squ . . . <Ennius>
|
60
|
in Telepho: "Quam ve<stitus, squalida saeptus>
|
|
stola." Squarrosos <ab eadem squamarum> . . .
|
|
similitudine ait dic<tos, quorum cutis exsur->
|
|
gat ob adsiduam inlụ<viem. Lucilius: "varo->
|
|
num ac rupicum squarr<osa incondita>
|
65
|
rostra." Schoeniculas app<ellavit mere->
|
|
trices Plautus propter usum ung<uenti schoeni,>
|
|
quod est pessimi generis. Itaque <dixit: "Diobolares
|
|
schoeniculae,> ṃiraculae, cum extertis
|
330.1
|
<talis cum todillis crusculis."> Idem: "Prosedas pistorum
|
|
<amicas, reliquias alicarias,> miseras schoeno dili-
|
|
<butas, servilicolas sordid>as." Scorta appel-
|
|
<lantur meretrices ex cons>ụetudine rusticorum,
|
5
|
. . . quos solebant di-
|
|
<cere> . . . delicularum. Omnia
|
|
<namque ex pellibus facta scorte>a appellantur.
|
|
<Scortes, id est pelles testium aṛi>ẹtinorum, ab isdem
|
|
<pellibus . . . dicta>s esse ait. Scandu-
|
10
|
<laca genus herbae frugibus> ịnimicae, quod eas
|
|
<velut edera inplicando> ṇecat. Scapten-
|
|
<sula locus, ubi effoditur argen>tum in Macedonia,
|
|
<dictus a fodiendo,> quod est Graece σκάπ-
|
|
<τειν. Lucretius: "qu>alis exspiret Scap-
|
15
|
<tensula subter odores." S>pa<ra> parvissimi
|
|
<generis iacula> . . . spargantur, dicta.
|
|
. . . <Lucilius>: "ṭum spara, tum ru-
|
|
<mices portantur, tragula> p̣orro." Scitum populi
|
|
. . . <magistr>atus patricius
|
20
|
. . . <su>f̣fragis iussit
|
|
. . . ụṣ ex patribus et
|
|
. . . iam leges scrib-
|
|
<ta . . . Plebisci>tum est, quod tribunus
|
|
. . . <ro>gavit, id est consu-
|
25
|
<luit> . . . plebes autem est
|
|
. . . praeter patricios.
|
|
<Scitae alias quae sunt> bona facie, a<li>as bonis
|
|
<artibus mulieres, a> p̣oetis usurpantur. Te-
|
|
<rentius in Phormion>e: "satis, inquit, scita"; et
|
30
|
. . . <Heautontimoro>umeno: "at si scias, quam scite
|
|
<in mentem vene>rit." Ennius in lib. <X>VI: "lumen
|
|
. . . scitus agaso." Scenam genus
|
|
. . . ṃanifestum est; sed [f]ut[u]rum se-
|
|
curis an dolabra sit, ambigitur. Quam Cincius
|
35
|
in libro qui est †ei† de verbis priscis, dolabram ait esse
|
|
pontificiam. Livius in Lydio: "Corruit quasi ictus
|
|
scena, haut multo secus."
|
|
Scirpus est id, quod in palustribus locis na-
|
|
scitur leve et procerum, unde tegetes fiunt.
|
40
|
Inde proverbium est in eas natum res, quae
|
|
nullius inpedimenti sunt, "in scirpo nodum
|
|
quaerere." Ennius: "Quaerunt in scirpo, soliti quod dice-
|
|
re, nodum." et Plautus in Aulularia: "Quasi pueri,
|
|
qui nare discunt, scirpo induetur ratis." Novius
|
45
|
in Phoenissis: "Sume arma, iam te occidam
|
|
clava scirpea." Spira dicitur et basis columnae uni-
|
|
us tori aut duorum, et genus operis pistori, et
|
|
funis nauticus in orbem convolutus, ab eadem omnes
|
|
similitudine. Pacuvius: "Quid cessatis, socii, eice-
|
50
|
re spiras sparteas?" Ennius quidem hominum
|
|
multitudinem ita appellat, cum ait: "spiras
|
|
legionibus nexit." Spectu, sine praepositione
|
|
Pacuvius in Duloreste usus est, cum ait: "am-
|
|
plus, rub[r]icundo colore, et spectu pro[p]tervo
|
55
|
ferox." Spetile vocatur infra umbilicum suis
|
|
quod est carnis, proprii cuiusdam habitus, exos, qua
|
|
etiam antiqui per se utebantur. Plautus e-
|
|
numerandis <s>uillis obsonis in Carbonaria sci
|
|
meminit: "Ego pernam, sumen, sueres, spectile, †galium†,
|
60
|
glandia." Spicit quoque sine praepositione
|
|
dixerunt antiqui. Plautus: "Flagitium est, si nihil mit-
|
|
tetur, quae superc<i>lio spicit." Et spexit. Ennius lib. XVI:
|
|
"Quos ubi rex <E>pulo spexit de co[n]tibus celsis."
|
|
Spirillum vocari ait Opill[i]us Aurelius caprae
|
65
|
barba[ra]m. Spintyrnix est avis genus turpis
|
|
figurae: "occursatrix artificum, perdita spinturnix."
|
333.1
|
Ea Graece dicitur, ut ait Santra, σπινθαρίς. Spicum
|
|
masculine antiqui dicebant, ut hunc stirpem
|
|
et hanc amnem. Versus est antiquus: "Quasi mes-
|
|
sor per messim unumquemque spicum collegit." Speres
|
5
|
antiqui pluraliter dicebant, ut Ennius lib. II: "Et
|
|
simul effugit speres ita funditus nostras." et lib.
|
|
XVI: "Spero, si speres quicquam prodesse potis sunt."
|
|
Spectio in auguralibus ponitur pro aspectione et
|
|
nuntiato, quia omne ius sacrorum habent au[x]gu-
|
10
|
ribus. Spectio dumtaxat quorum consilio rem
|
|
gererent magistratus, non ut possent impedi-
|
|
re nuntiando quae, cum vidissent; at is spectio
|
|
sine nuntiatione data est, ut ipsi auspicio rem
|
|
gererent, non ut alios impedirent nunti-
|
15
|
ando. Scripturarius ager publicus appellatur,
|
|
in quo ut pecora pascantur, certum aes est: quia
|
|
publicanus scribendo conficit rationem cum
|
|
pastore. Scribas proprio nomine antiqui
|
|
et librarios et poetas vocabant; at nunc di-
|
20
|
cuntur scribae equidem librari, qui rationes pu-
|
|
blicas scribunt in tabulis. Itaque cum Livius
|
|
Andronicus bello Punico secundo scribsisset
|
|
carmen, quod a virginibus est cantatum, quia prosperius
|
|
respublica populi Romani geri coepta est, publice ad-
|
25
|
tributa est ei in Aventino aedis Minervae,
|
|
in qua liceret scribis histrionibusque consistere
|
|
ac dona ponere; in honorem Livi, quia is et scri-
|
|
bebat fabulas et agebat. Scraptae diceban-
|
|
tur nugatoriae ac despiciendae mulieres, ut
|
30
|
ait †unus†, ab [h]is quae screa idem appellabant,
|
|
id est quae quis excreare solet, quatenus id faciendo
|
|
se purgaret. Titinius in Prilia: "Rectius me-
|
|
castor Piculetae Postumae lectum hodie stra-
|
|
tum vidi scratt[i]ae muli<eris." Scrutillus appel->
|
35
|
labatur venter suillus, co<ndita farte expletus.>
|
|
Plautus: "venter su<i>llus, di ḅ . . .
|
|
in illum; ego me hodie ẹ . . . <com->
|
|
esa farte biberem iṛ . . .
|
|
Spinther vocabatur <armillae genus, quod mulie->
|
40
|
res antiquae gere<re solebant brachio summo>
|
|
sinistro. Plautus: "Iụ<beasque spinther novum>
|
|
reconcinnarier." . . . <Scrupi aspera>
|
|
saxa et difficili<a attrectatu> . . .
|
|
ri insuetae, aut . . .
|
45
|
lere. Ennius ịn An<dromeda: "scrupeo inves->
|
|
tita saxo atque [h]ost<reis squamae scabrent.">
|
|
Unde scrupolosam <rem dicimus, quae aliquid habet>
|
|
in se asperi. Corneḷ<ius Sisenna histor. lib.>
|
|
IIII: "his tum iniectus <est levis scrupulus>
|
50
|
et quaedam dubitatio." . . . <Scrau->
|
|
tum vocabatur p<elliceum, in quo sagittae>
|
|
reconduntur, ab eaḍ<em causa, qua scortum> . . .
|
|
quia pellibus nomen a σκ<ύτος . . . unde>
|
|
scuticae, et scuta q̣ụị<a non sine pellibus sunt.>
|
55
|
Sceleratus campus app<ellatur prope portam Col->
|
|
linam, in quo virgin<es Vestales, quae incestum>
|
|
fecerunt, defossae sunt ụ<ivae. Scribonianum ap->
|
|
pellatur ante[a] atria <puteal, quod fecit Scri->
|
|
bonius, cui negotium da<tum a senatu fuerat, ut>
|
60
|
conquireret sacella att<acta . . . pro->
|
|
curavit, quia in eo loco . . .
|
|
sacellum fuit. quod igno . . .
|
|
ut quidam, fulgur conditum, quod . . . <ne->
|
|
fas est integi: semper foramiṇ<e . . . aper->
|
65
|
to caelum patet. Sceleratus vi?<cus> . . .
|
|
†octus† Tarquinius Superbus interfici<endum curas->
|
|
set Servium Tullium regem, soce<rum suum, corpus
|
|
Eius iacens filia carp>ẹṇto supervectast, pro-
|
334.1
|
<perans in possession>em domus paternae. Scele-
|
|
<rata porta . . . app>ellatur a quibusdam;
|
|
<quae et Carmentali>ṣ dicitur, quod ei proximum Car-
|
|
<mentae sacellum fuit; scele>rata autem, quod per eam
|
5
|
<sex et trecenti Favii c>ụṃ clientium millibus
|
|
<quinque egressi adversus E>truscos, ad amnem
|
|
<Cremeram omnes sunt inter>fecti. Qua ex cau-
|
|
<sa . . . in>trare egredive
|
|
. . . <Schedi>a genus navigii
|
10
|
<inconditum, trabibus tantum inter> se conexis fac-
|
|
<tum . . . circu>ṃferunt post amissam
|
|
<navem . . . Lucili>us quoque poemata
|
|
<mala, et versus non sa>ṭis perfecti[s] qui essent,
|
|
. . . c̣um dixit: "Qui schedium fa-
|
15
|
. . . Sexagenarios
|
|
<de ponte> . . . cuius causam mani-
|
|
. . . ṃ qui incoluerint
|
|
. . . hominem sexaginta
|
|
. . . ṛe Diti patri quot-
|
20
|
<annis> . . . quod facere eos de
|
|
. . . c̣ulis; sed religio
|
|
. . . ṣcirpeas hominum ef-
|
|
<figies> . . . modo mittere
|
|
. . . t morante in Italia
|
25
|
. . . ius comitum habitave-
|
|
. . . am haberi, atque Arga-
|
|
<eos> . . . f̣uerint arvi, quorum pro
|
|
. . . am redintegrari eo ge-
|
|
<nere> . . . a legatum quondam Arga-
|
30
|
<eum> . . . ssi Romae moratum esse: [h]is ut
|
|
. . . t institutum a sacerdotibus, ut
|
|
. . . <s>c̣irpea ex omnibus, cumque publicae
|
|
. . . <nu>ṇtiavisset, per flumen ac mare
|
|
in patriam remitteretur. Sunt, qui dicant, post
|
35
|
Urbem a Gallis liberatam, ob inopiam cibatus,
|
|
coeptos sexaginta annorum homines iaci in
|
|
Tiberim, ex quo numero unus, filii pietate oc-
|
|
cultatus, saepe profuerit <pa>triae consilio, sub
|
|
persona filii. Id ut sit cognitum, ei iuveni esse
|
40
|
ignotum, et sexsagenaris vita concessa. La-
|
|
tebras autem eius, quibus arcuerit senem, id est
|
|
cohibuerit et celaverit, sanctitate dignas
|
|
esse visas, ideoque Arcaea appellata. Sed ex-
|
|
ploratissimum illud est causae, quo tempore
|
45
|
primum per pontem coeperunt comitiis suffragium
|
|
ferre, iuniores conclamaverunt, ut de ponte
|
|
deicerentur sexagenari, qui iam nullo publico
|
|
munere fungerentur, ut ipsi potius sibi
|
|
quam illi deligerent imperatorem: cuius senten-
|
50
|
tia<e> est etiam Sinnius Capito. Vanam autem opi-
|
|
nionem de ponti Tiberino confirmavit
|
|
Afranius in Repudiato. Secus aliter signifi-
|
|
cat: sexu, natura habituque, ex Graeco, quam
|
|
illi vocant ἕξιν. Afranius in Privigno sic
|
55
|
a[g]it: "orbus virili sexu adoptavit sibi."
|
|
Pacuvius in Atalanta: "Triplicem virili
|
|
sexu partum procreat." Simpludiarea fu-
|
|
nera sunt, quibus adhibentur dumtaxat ludi corbi-
|
|
toresque. Quidam ea dixerunt esse, quibus neutrum
|
60
|
genus interesset ludorum; nam indictiva sunt,
|
|
quibus adhibentur non ludi modo, sed etiam de-
|
|
sultores, quae sunt amplissima. Sex suf-
|
|
fragia appellantur in equitum centuriis, quae
|
|
sunt adiectae ei numero centuriarum;
|
65
|
quas Priscus Tarquinius rex constituit.
|
|
Sestertius dicitur quarta pars denari, quo tem-
|
|
pore is decusis valebat; id est dupundius
|
|
<et semis tertius>.
|
|
* * *
|
70
|
Sinistrae aves sinistrumque †est† sinistimum auspicium,
|
339.1
|
id est quod sinat fieri. Varro lib. V epistolicarum quaestio-
|
|
num ait: "A deorum sede cum in meridiem spectes, ad
|
|
sinistram sunt parte<s> mundi exorientes, ad dex-
|
|
teram occidentes; factum arbitror, ut sinistra me-
|
5
|
liora auspicia, quam dextra esse existimentur."
|
|
Idem fere sentiunt Sinnius Capito et Cincius.
|
|
Sentinare, satagere, dictum a sentina, quam mul-
|
|
tae aquae navis cum recipit, periclitatur. Caecili-
|
|
us in <A>ethrione: "Cum Mercurio capit consilium, post
|
10
|
quam sentinat satis." Senatores a senectute
|
|
dici satis constat; quos initio Romulus elegit
|
|
centum, quorum consilio rempublicam administraret.
|
|
Itaque etiam <pa>tres appellati sunt; et nunc cum sena-
|
|
tores adesse iubentur, "quibusque in senatu[m] senten-
|
15
|
tiam dicere licet"; quia hi, qui post lustrum con-
|
|
ditum ex iunioribus magistratum ceperunt, et in
|
|
senatu sententiam dicunt, et non vocantur
|
|
senatores ante quam in senioribus sunt censi.
|
|
Senatus decretum a consulto Aelius Gallus sic di-
|
20
|
stinguit, ut id dicat particulam quandam esse
|
|
senatus consulti, ut cum provincia alicui decer-
|
|
nitur, quod tamen ipsum senatus consulti est. Senis
|
|
crinibus nubentes ornantur, quod [h]is ornatus vetus-
|
|
tissimus fuit. Quidam quod eo Vestales virgines
|
25
|
ornentur, quarum castitatem viris suis †sponoe
|
|
* * * a ceteris. Sentes cum constet esse spinas,
|
|
et Afranius in Abducta dixerit: "Quam senti-
|
|
cosa verba pertorquet turba!", pro spinosis acci-
|
|
pi debet. Senium, a senili acerbitate et vi-
|
30
|
tiis dictum, posuit Caecilius in Hymnide:
|
|
"Sine suam senectutem ducat utique ad sen<i>um
|
|
sorbitio." Senonas Gallos, Verrius ait, exis-
|
|
timari appellari, quia novi venerint ex
|
|
transalpina regionẹ . . .
|
35
|
ξένους, postea Senon<as . . . Septentriones>
|
|
septem stellae appell . . . <bu->
|
|
bus iunctis, quos trio<nes> . . .
|
|
appellent, quod iunc̣<ti> . . .
|
|
quasi terrioneṃ . . .
|
40
|
quod id astrum Graec . . .
|
|
partem quandam . . .
|
|
Ennius: "Superat <temo stellas."> . . .
|
|
et physici eum sumṃ . . .
|
|
con[ten . . .]temp . . .
|
45
|
aiunt, quod ita sunt . . .
|
|
ut ternae proximạẹ . . .
|
|
trigona. Scensas <Sabini dicebant, quas>
|
|
nunc cenas. Quae autem <nunc prandia, cenas>
|
|
habebant, et pro ceni<s vespernas> . . .
|
50
|
Signa, ut rerum, ita d . . .
|
|
aut lapides, aut fi . . .
|
|
adhuc aliqua et . . .
|
|
pantur etiam. sed po . . .
|
|
simulacra ad effigị . . . <Sequester>
|
55
|
is dicitur, qui inter aliquos c̣ . . .
|
|
inter eos convenerit . . .
|
|
quid, ut ei reddat, qui id . . .
|
|
stiterit. Cato in ea ora<tione, quam habuit> . . .
|
|
de Indigitibus: "Sinunt . . .
|
60
|
ut bona rapiant; aut . . .
|
|
sequestro dent." et Pla<utus in Mercatore: "Immo>
|
|
sic sequestro mihi data <est." . . . Sepul->
|
|
chrum est, ut ait Gallus Aelị<us, locus in quo>
|
|
mortuus sepultus est, quod antị<qui bustum appel->
|
65
|
labant; [h]isque cippis, aut ali . . . <mor->
|
|
tui causa designatus est, intra . . . <se->
|
|
pultura est facta. Segnitia <dicitur quod sit sine>
|
|
<nitendo quid utile aut> honestum. Terentius:
|
340.1
|
<"enimvero, Dave, nihil loci> est segnitiae, neque socor-
|
|
<diae." Signare> . . . ṃẹṇ dicitur signis notare
|
|
<pecora> . . .; sed antiqui eo pro scribe-
|
|
<re utebantur, unde et subsigna>re et consignare
|
5
|
. . . <pro subscrib>ere et conscri-
|
|
<bere. Septimontium . . . ap>pellatur mense
|
|
<Decembri . . . post eum, qui dicitur in> F̣astis Agonalia,
|
|
<quod eo die in septem m>ontibus fiunt sa-
|
|
<crificia: Palatio, Velia, F>agutali, Subura,
|
10
|
<Cermalo, Caelio, Oppio> et Cispio. Sifus
|
|
. . . c̣is ipsis, id quod Graece
|
|
. . . <le>ge rivalicia sic est
|
|
. . . ae populum Ser. Sulpi-
|
|
. . . <mon>tani paganive si-
|
15
|
<fis aquam dividunt>ọ, donec eam inter se
|
|
. . . s iudicatio esto." Si-
|
|
<parium> . . . utuntur, dictum ait
|
|
. . . <vesti>mento, quod vocetur
|
|
<supparus. Supparum ap>pellant dolonem,
|
20
|
<velum minus in navi, ut> ạcation, maius.
|
|
<Supparum autem dictum ait Sinniu>ṣ Capito velut se-
|
|
<paratum . . . a reg>ione interioris
|
|
<navis. "Sepultum m>orte meroque" cum ait
|
|
<Lucilius> . . . c L. Terentio Tuscivi-
|
25
|
<cano> . . . vivum de saxo Tarpeio
|
|
. . . ṿenisset com[m]isatum, quod
|
|
. . . set coactus. Seplasia
|
|
. . . ụo plurimi unguenta-
|
|
<ri> . . . cuius meminit Cicero: "Seplasia[m]
|
30
|
<me hercule, ut dici> audiebam, te ut primum aspe-
|
|
<xit, Campanum> consulem repudiavit." Sati-
|
|
<cula oppid>ụṃ in Samnio captum est: quo
|
|
<postea colon>iam deduxerunt triumviri M.
|
|
Valerius Corvus, Iunius Scaeva, P. Fulvius
|
35
|
Longus ex senatus consulto Kal. Ianuaris P. Papirio Curso-
|
|
re, C. Iunio II Cos. Segesta, quae nunc appel-
|
|
latur, oppidum in Sicilia est, quod videtur Aeneas con-
|
|
didisse praeposito ibi Egesto, qui eam Egestam no-
|
|
minavit. Sed praeposita est ei s littera, ne ob-
|
40
|
sceno nomine appellaretur, ut factum est
|
|
in Malevento, quod Beneventum dictum est,
|
|
et in Epidamno, quod usurparunt Dyrrachium.
|
|
Seliquastra sedilia antiqui generis appel-
|
|
lantur, d littera in l conversa; ut etiam
|
45
|
in sella factum est, et subsellio, et solio, quae
|
|
non minus a sedendo dicta sunt. Silus
|
|
appellatur naso susus versus repando.
|
|
Unde galeae quoque a similitudine silae di-
|
|
cebantur. Silvi sunt appellati Albani re-
|
50
|
ges, a Laviniae filio, quem post excessum Aeneae
|
|
gravida relicta, timens periculum et suae
|
|
vitae et eius, quem utero gerebat, in silvis
|
|
latens, enixa est. Qui retitutus in regnum est
|
|
post mortem Ascani, praelatus Iulo fratris filio,
|
55
|
cum inter eos de regno ambigeretur. Sertorem
|
|
quidam putant dictum a prendendo, quia <cum> cui-
|
|
piam adserat manum, educendi eius gratia ex
|
|
servitute in libertatem, vocetur adser-
|
|
tor; cum verisimilius sit, dictum, qui sereret
|
60
|
quid, ac potius adsertorem a serendo
|
|
cepisse nomen, cum aliquem serat petendo in
|
|
libertatem eandem, qua ipse sit, id est iungat;
|
|
quia fruges cum seruntur, terrae iungit. Quod totum
|
|
Verrius ἀπιθάνως introduxit. Seges
|
65
|
dicitur ea pars agri, quae arata et consita est.
|
|
a serendo videlicet. Serilia Verrius
|
|
appellari putat navigia Histric[i]a ac
|
|
Liburnica, quae lino ac sparto condensantur,
|
343.1
|
a conserendo et contexendo dicta; quia dicat
|
|
Pacuvius in Niptris: "Nec ulla sub<s>cus cohi-
|
|
bet [et] conpagem alvei, sed suta lino et spar-
|
|
teis serilibus", cum περιφραστικῶς et ficto vo-
|
5
|
cabulo usus sit pro funiculis, qui sparto conse-
|
|
runtur. Servorum dies festus vulgo existimatur
|
|
Idus Aug., quod eo die Ser. Tullius, natus servus,
|
|
aedem Dianae dedicaverit in Aventino, cuius
|
|
tutelae sint cervi; a quo celeritate fugi-
|
10
|
tivos vocent cervos. "Sero sapiunt Phry-
|
|
ges", proverbium est natum a Troianis, qui decimo
|
|
denique anno velle coeperant Helenam, quaeque
|
|
cum ea erant rapta, reddere Achivis. Sis-
|
|
pitem Iunonem, quam vulgo sospitem appel-
|
15
|
lant, antiqui usurpabant, cum ea vox ex
|
|
Graeco videatur sumpta, quod est σώζειν. Sul-
|
|
tis, si voltis significat, composito voca-
|
|
bulo, ita ut alia sunt: <sodes,> si audes; sis, si vis;
|
|
†plicet† in loco; sci[s] licet, scias licet; equidem
|
20
|
[equo], ego quidem. Ennius: "Pandite sulti<s> ge-
|
|
n[i]as, et corde relinquite somnum." Setius
|
|
a sero videtur dictum. Accius in Amphitryo-
|
|
ne: "Si forte paulo, quam tu, veniam setius."
|
|
Sedum, alii sadum appellant herbam, quam Opil-
|
25
|
l[i]us Aurelius sesuvium vocari ait, eamque
|
|
in tegulis seri, nec quamobrem id fiat, indi-
|
|
cat. Specus feminino genere pronuntia-
|
|
bant antiqui, ut metus et nepos; tam hercules,
|
|
quam masculino stirpis †ut† frons, ut Ennius:
|
30
|
"Tum cau[s]a sub monte alte specus intus pate-
|
|
bat"; et Pacuvius in Chryse: "Est ibi sub eo
|
|
saxo penitus strata harena ingens specus."
|
|
Spondere antea ponebatur pro dicere, un-
|
|
de et respondere adh<uc manet, sed postea>
|
35
|
usurpari coeptum est ḍ<e promissu ex interrogatio->
|
|
ne alterius. Subdit<us . . . mor->
|
|
tui in demortui[s] ịụ<dicis> . . .
|
|
datur his, qui eum hab<uerant iudicem, dumta->
|
|
xat in eandem rem <vel litem. Saturno>
|
40
|
sacrificium fit cap<ite aperto> . . .
|
|
Metellus pontifex <maximus Claudium augurem iussis->
|
|
set adesse[t], ut eum . . . <Sul->
|
|
pici Ser. f. inaug<uratio> . . .
|
|
ret se sacra sibi fam<iliaria . . . sup->
|
45
|
plicandum esset capite . . .
|
|
esset, futurum, ut cum ap<erto capite> . . .
|
|
facienda esset, pontif̣<ex> . . .
|
|
Claudius provocavit . . .
|
|
tifici esset Claudius, fḷ . . .
|
50
|
Saturno sacra fecit reṃ . . . <Sa->
|
|
xum Tarpeium appell . . .
|
|
tis, qui ob sepultam Ta<rpeiam> . . .
|
|
eum montem Sabinis pro . . .
|
|
nominatus est; vel ị . . .
|
55
|
L. Tarpeius Romulo . . . <rap->
|
|
tas virgines adversạ . . . <sa->
|
|
xum est, de noxi poene g . . .
|
|
noluerunt funestum locum r . . .
|
|
Capitoli coniungi. S<captia tribus a no->
|
60
|
mine urbis Scaptiae a<ppellata, quam Latini>
|
|
incolebant. Stellatin?<a tribus dicta, non a campo>
|
|
eo, qui in Campania est, sed eo, qui <prope abest ab urbe> Ca-
|
|
pena, ex quo Tusci profecti, Sṭ<ellatinum illum>
|
|
campum appellaverunt. Sabatin?<a a lacu Saba->
|
65
|
te. Sabini dicti, ut ait Varṛọ . . .
|
|
quod ea gens [propter] praecipue colat de<os, id est, ἀπὸ τοῦ>
|
|
σέβεσθαι. Sanqualis porta a<ppellata est>
|
|
<proxima aedi Sancus, id>ẹoque eodem est nomine
|
344.1
|
. . . Silere, tacere
|
|
<significat, ficto verbo> a s littera, quae ini-
|
|
<tium et nota silentii est.> Sellae curulis locus
|
|
<in Circo datus est Valerio Dic>ṭatori posteri[u]sque
|
5
|
<eius> . . . ṇime sacellum Mur-
|
|
<ciae> . . . ạciebant specta-
|
|
. . . <Sontica> causa dicitur a morbo
|
|
<sontico> . . . g̣erendum agere
|
|
. . . ịs Cato de re A. Atili:
|
10
|
. . . tisse timidus ne
|
|
. . . ibi causam sonticam
|
|
. . . <Stiricidium q>ụasi stillicidium, cum stil-
|
|
<lae concretae frigore c>adunt. Cato pro C.:
|
|
. . . ṇihil minus voluit semper
|
15
|
. . . ḅụṣ re praesenti cognosce-
|
|
<re> . . . ẹṛe." Sacramento dicitur quod
|
|
<iuris iurandi sacratio>ṇe interposita actum
|
|
<est. Unde quis sacra>mento dicitur interrogari, quia
|
|
. . . <Cato> in Q. Thermum de X
|
20
|
<hominibus>: . . . erant, ne mala
|
|
. . . ṭ; scelera nefaria fie-
|
|
. . . <sacrame>nto traderetur lege est
|
|
. . . <Siremps> ponitur pro eadem, vel proinde
|
|
<ac ea, quasi similis res ips>a. Cato in dissuadendo le-
|
25
|
<gem> . . . licta est, et praeterea rogas
|
|
. . . ea si populus condempnave-
|
|
<rit, uti siremps lex> siet, quasi adversus le-
|
|
. . . Spiciunt antiquos di-
|
|
<xisse sine praepos>itione, testis est Cato in ea, quam
|
30
|
<habuit in Q. Thermum> ḍe decem hominibus: "Ut solent,
|
|
. . . <son>ivios, nisi qui sempiterni sunt, quos
|
|
. . . rant, ne<c> spiciunt, neque ratos
|
|
. . . <Spa>tiatorem, erratorem Cato in M.
|
|
Caelium si se appellavisset: "In coloniam, me<he>rcules,
|
35
|
scribere nolim, si trium virum sim, spatiatorem
|
|
atque fescenninum." Stata sacrificia sunt, quae
|
|
certis diebus fieri debent. Cato in ea, quam scrib-
|
|
sit de L. Veturio, de sacrificio commisso, cum ei
|
|
equum ademit: "Quod tu, quod in te fuit, sacra sta-
|
40
|
ta, sollempnia, capite sancta deseruisti." Sol-
|
|
lemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus an-
|
|
nisque fieri solent. Serra proeliari dicitur, cum assi-
|
|
due acceditur recediturque, neque ullo consistitur
|
|
tempore. Cato de re militari: "Sive forte opus
|
45
|
sit cuneo, aut globo, aut forcipe, aut tur-
|
|
ribus, aut serra, uti adoriare." Stercus ex aede
|
|
Vestae XVII. Kal. Iul. defertur in angiportum
|
|
medium fere clivi Capitolini, qui locus clauditur
|
|
porta stercoraria. Tantae sanctitatis maiores
|
50
|
vestri esse iudicaverunt. Summissiorem aliis aedem
|
|
Honoris et Virtutis C. Marius fecit, ne, si
|
|
forte officeret auspiciis publicis, augures
|
|
eam demoliri cogerent. Sex Vestae sacerdo-
|
|
tes constitutae sunt, ut populus pro sua quaque
|
55
|
parte haberet ministram sacrorum; quia civitas
|
|
Romana in sex est distributa partis: in pri-
|
|
mos secundosque Titienses, Ramnes, Luceres. Sa-
|
|
linum cum sale in mensa ponere figulis re-
|
|
ligioni habetur, quod quondam in Esquilina regio-
|
60
|
ne figulo, cum fornax plena vasorum coqueretur,
|
|
atque ille proxime eam convivatus, super modum
|
|
potus, somno esset oppressus cum convivis suis,
|
|
praeteriens quidam petulans, ostio patente, ex
|
|
mensa salinum coiecit in fornacem: atque ita,
|
65
|
incendio excitato, figulus cum suis concre-
|
|
matus est. Sacramentum aes significat, quod poe-
|
|
nae nomine penditur, sive eo quis interrogatur,
|
|
sive contendit[ur]. Id in aliis rebus quinquaginta as-
|
347.1
|
sium est, in alis rebus quingentorum inter eos, qui iudicio in-
|
|
ter se contenderent. Qua de re lege L. Papiri
|
|
tribuni plebis sanctum est his verbis: "Quicumque praetor post hoc
|
|
factus erit qui inter cives ius dicet, tres viros ca-
|
5
|
pitales populum rogato; hique tres viri <capitales>
|
|
quicumque <posthac fa>cti erunt, sacramenta ex<igunto> iudicanto-
|
|
que, eodemque iure sunto, uti ex legibus plebeique
|
|
scitis exigere iudicareque [esse] esseque oportet."
|
|
Sacramenti autem nomine id aes dici coeptum est,
|
10
|
quod et propter aerari inopiam, et sacrorum publicorum
|
|
multitudinem, consumebatur id in rebus divinis.
|
|
Sextantari asses in usu esse coeperunt ex eo tem-
|
|
pore, quo[d] propter bellum Punicum secundum, quod cum Hanni-
|
|
bale gestum est, decreverunt patres, ut ex assibus
|
15
|
qui tum erant librari, fierent sextantari; per quos
|
|
cum solvi coeptum esset, et populus aere alieno libe-
|
|
raretur, et privati, quibus debitum publice solvi
|
|
oportebat, non magno detrimento adficerentur.
|
|
Septuennio quoque †anno† usus est, ut priore
|
20
|
numero, sed id non permansit in usu, nec ampli-
|
|
us processit in maiorem. Senacula tria fuisse
|
|
Romae, in quibus senatus haberi solitus sit, memo-
|
|
riae <p>rodidit Nicostratus in libro, qui inscribitur
|
|
de Senatu habendo. Unum, ubi nunc est aedis Concor-
|
25
|
diae inter Capitolium et Forum, in quo solebant ma-
|
|
gistratus dumtaxat cum senioribus deliberare; alte-
|
|
rum, ad portam Capenam; tertium, citra aedem Bel-
|
|
lonae, in quo exterarum nationum legatis, quos
|
|
in Urbem admittere nolebant, senatus dabatur.
|
30
|
Scholae dictae sunt, non ab otio ac vacatione
|
|
omni, sed quod, caeteris rebus omissis, vacare libe-
|
|
ralibus studis pueri debent; ut etiam ludi ap-
|
|
pellantur, in quibus minime luditur, ne tristi
|
|
aliquo nomine fug . . .
|
35
|
nere. Subici ar<ies> . . .
|
|
quod fit, ut ait Cincius <in libro de officio iuris>
|
|
consulti, exemplo at . . .
|
|
expiandi gratia aries m . . . <sce->
|
|
lus admisit poene p . . . <Speciem>
|
40
|
quam nos dicimus, εἶδος <Graeci dixerunt; Pla->
|
|
ton quidem idean; ṇ . . .
|
|
nitur. Sesterti noṭ . . .
|
|
dupundi et semisis q̣ . . . <semis->
|
|
tertius; sed aucto sesqụ . . .
|
45
|
apud antiquos autem . . .
|
|
rant et valebant ḍ . . .
|
|
ti, bigati, quinquessis q<uin> . . .
|
|
est, numerum aeris perduct<um esse ad XVI asses lege Fla->
|
|
minia minus solvendi ạ . . .
|
50
|
tur populus Romanus. Solida sella aḍ . . .
|
|
iubetur, cum mane surg<ens auspicandi gratia evigi->
|
|
lavit, quod antiqui expres<s>e . . .
|
|
riore parte excavat<as ad auspiciorum usum fa->
|
|
ciebant sedes. quas s<edes ob eam causam, quod>
|
55
|
in [h]is nihil erat conṣṭr . . . <appella->
|
|
bant, inquit Verrius, quod <solidum idem est quod totum;>
|
|
absurde, ut mihi videtur, <siquidem omne quod>
|
|
sit totum, ait dictum solidum. <Silatum antiqui>
|
|
pro eo, quod nunc iantaculum dicim<us, appellabant,>
|
60
|
quia iaiuni vinum sili conḍ<itum> . . .
|
|
obsorbebant. Suffragato? . . .
|
|
maiores, hi qui vulgo in usu . . .
|
|
us apparerent iuncta suffra . . .
|
|
quem quisque fieri vellet, notabat . . .
|
65
|
to scribtis candidatorum hominụ<m> . . .
|
|
Varro in lib. VII rerum humanarụ<m> . . .
|
|
Struppi vocantur in pulvinaribus <fasciculi>
|
|
<de verbenis facti, qui pro de>orum capitibus ponuntur.
|
348.1
|
. . . bem calo Antistius
|
|
<Labeo . . . ma>gistratum publicum
|
|
. . . <S>ecespitam esse Antisti-
|
|
<us Labeo ait cultrum> ferreum, oblongum, mani-
|
5
|
<brio eburneo rotund>o, solido, vincto ad ca-
|
|
<pulum argento auroque,> fixum clavis aeneis, ae-
|
|
<re Cyprio, quo flami>ṇes, flaminicae, virgi-
|
|
<nes pontificesque ad sa>crificia utuntur. Ea
|
|
. . . a in sacrario utuntur
|
10
|
. . . pro aediculo aeneo olim
|
|
. . . tubae relictae sunt.
|
|
. . . am tangere licet est
|
|
. . . sed et aliis in locis, et
|
|
. . . quẹṃdam ita secespitae di-
|
15
|
<cebantur. Secivum libum> est, quod sece<s>pita secatur
|
|
. . . <q>ụae soleat necessaris sa-
|
|
. . . <S>uffimenta sunt, quae
|
|
<faciebant ex faba milio>que molito mulso spar-
|
|
<so. Ea dis dabantur eo temp>ore, quo uvae calcatae
|
20
|
<prelo premebantur. Serpsi>t antiqui pro serpserit
|
|
<usi sunt. Inde serp>ụḷae dictae, quas nunc ser-
|
|
<pentes dicimus ex Gr>aeco, quia illi ἑρπετά, nos
|
|
<pro aspiratione eorum> s littera posita, ut
|
|
<ἓξ sex, ἑπτὰ septem. S>u?ffibulum est vestimentum al-
|
25
|
<bum, praetextum, qua>drangulum, oblongum, quod in ca-
|
|
<pite virgines Ve>stales, cum sacrificant, semper
|
|
<habere solent, i>dque fibula conprehenditur.
|
|
<Silentio surgere> . . ṭ dici, ubi qui post mediam
|
|
<noctem> . . . ṭandi causa ex lectulo suo si
|
30
|
<lens surr>ẹx̣it et liberatus a lecto, in solido
|
|
. . . <se>detque, ne quid eo tempore deiciat,
|
|
<cavens, donec s>e in lectum reposuit: hoc enim est
|
|
<proprie sil>entium, omnis vitii in auspiciis va-
|
|
cuitas. Veranius ait, non utique ex lecto, sed
|
35
|
ex cubili, ne<c> rursus se in lectum reponere
|
|
necesse esse. <Sar>puntur vineae, id est putantur,
|
|
ut in XII: "Quandoque sarpta, donec demp-
|
|
ta erunt." Summanalia liba farinacea in
|
|
modum rotae fincta[e]. Suffuerat, sub eo-
|
40
|
dem tecto fuerat. Scribtum lapidem esse
|
|
ait, et ita vocari, Antistius Labeo in agro
|
|
Menullino† divinam rem faceret. Se quamque
|
|
seorsum quamque. Sanates dicti sunt, qui
|
|
supra infraque Romam habitaverunt. Quod nomen
|
45
|
his fuit, quia cum defecisse<n>t a Romanis, brevi
|
|
post redierunt in amicitiam, quasi sanata
|
|
mente. Itaque in XII cautum est, ut idem iuris
|
|
esset Sanatibus quod Forctibus, id est bonis, et qui numquam
|
|
defecerant a populo Romano. Sublucare arbores
|
50
|
est ramos earum supputare, et veluti suptus
|
|
lucem mittere; conlucare autem, succisis
|
|
arboribus locum inplere luce. Spurcum
|
|
vinum est, quod sacris adhiberi non licet, ut
|
|
ait Labeo Antistius lib. X commentari iu-
|
55
|
ris pontifici, cui aqua admixta est de-
|
|
fru[c]tumve, aut igne tactum est, mustumve
|
|
ante quam defervescat. Septimontio,
|
|
ut ait Antistius Labeo, hisce montibus fe-
|
|
riae: Palatio, cui sacrificium quod fit, Palatuar
|
60
|
dicitur; Veliae, cui item sacrificium; Fagu<t>ali, Subu-
|
|
rae, Cermalo, Oppio, Caelio monti, Cispio
|
|
monti. Oppius autem appellatus est, ut ait
|
|
Varro rerum humanarum lib. VIII, ab Opitre
|
|
Oppio Tusculano, qui cum praesidio Tuscula-
|
65
|
norum missus ad Romam tuendam, dum Tullus
|
|
Hostilius Veios oppugnaret, consederat
|
|
in Carinis, et ibi castra habuerat. Similiter
|
|
Cispium a Laevo Cispio Anagnino, qui eiusdem rei cau-
|
351.1
|
sa eam partem Esquiliarum, quae iacet ad vicum Pa-
|
|
tricium versus, in qua regione est aedis Mefitis,
|
|
tuitus est. Sistere fana cum in urbe condenda
|
|
dicitur, significat loca in oppido futurorum fanorum
|
5
|
constituere; quam<quam> Antistius Labeo ait in com-
|
|
mentario XV iuris pontifici, fana sistere esse
|
|
lectisternia certis locis et dis habere. Subi-
|
|
gere arietem, in eodem libro Antistius esse ait
|
|
dare arietem, qui pro se agatur, caedatur. "Bene spon-
|
10
|
sis, beneque volueris" in precatione augurali
|
|
Messalla augur ait significare spoponde-
|
|
ris, volueris. "Serpula serps[er]it", ait idem
|
|
Me<s>salla, serpens inrepserit. Solino idem
|
|
ait esse consulo. Suad ted idem ait esse, sic te.
|
15
|
Stellam significare ait Ateius Capito laetum et
|
|
prosperum, auctoritatem secutus P. Servili augu-
|
|
ris [stellam], quae ex lamella aerea adsimilis
|
|
stellae locis inauguratis infigatur. Sinistrum
|
|
in auspicando significare ait Ateius Capito
|
20
|
laetum et prosperum auspicium; a[u]t silentium, [d]u-
|
|
bi dumtaxat vacat vitio. Igitur silentio sur-
|
|
gere cum dicitur significat non interpellari, quo minus
|
|
rem gerat. At sinistrum, hortari quoque auspi-
|
|
cia ad agendum, quod animo quis proposuerit.
|
25
|
Satis verbum Verrio melius fuit praeteri-
|
|
re, ut mihi videtur, quam tam †absuri qui† opinio-
|
|
nes suas de eo †restare†; quas sciens praeteri<i>, tam
|
|
hercules, quam de scabro, quod proximum sequebatur.
|
|
Stipatores ait dictos a stipe, quam mercedis
|
30
|
nomine accipiant custodes cuiusque corpo-
|
|
ris. Unde et stipam, qua[m] amphorae cum extru-
|
|
untur, firmari solent; etiam stipites, qui ob e-
|
|
andem causam destituantur. Sollicitare
|
|
quidam dictum putant, velu<t solo citare, id est>
|
35
|
ex suo loco ac sententia <movere. Solum autem>
|
|
quin significet locum, quis <dubitet, cum exules>
|
|
quoque dicantur loco pa<triae suae pulsi?>
|
|