| BELLVM ETRVSCVM CVM REGE PORSENNA | |
| Pulsis ex urbe regibus prima pro libertate arma | 1.4.1 |
| corripuit. nam Porsenna rex Etruscorum ingentibus | |
| copiis aderat et Tarquinios manu reducebat. hunc ta- | |
| men, quamvis et armis et fame urgeret occupatoque Ia- | |
| niculo ipsis urbis faucibus incubaret, sustinuit, reppulit, | 5 |
| novissime etiam tanta admiratione perculit, ut superior | |
| ultro cum paene victis amicitiae foedera feriret. tunc illa | |
| tria Romani nominis prodigia atque miracula, Horatius | |
| Mucius Cloelia, qui nisi in annalibus forent, hodie | |
| fabulae viderentur. quippe Horatius Cocles postquam | 10 |
| hostes undique instantes solus submovere non poterat, | |
| ponte rescisso transnatat Tiberim nec arma dimittit. | |
| Mucius Scaevola regem per insidias in castris ipsius | |
| adgreditur, sed ubi frustrato circa purpuratum eius | |
| ictu tenetur, ardentibus focis inicit manum terroremque | 15 |
| geminat dolo. "en, ut scias" inquit "quem virum effu- | |
| geris; idem trecenti iuravimus"; cum interim—inmane | |
| dictu—hic interritus, ille trepidaret, tamquam manus | |
| regis arderet. sic quidem viri; sed ne qui sexus a | |
| laude cessaret, ecce et virginum virtus. una ex obsidibus | 20 |
| regi datis elapsa custodiam, Cloelia, per patrium flu- | |
| men equitabat. et rex quidem tot tantisque virtutum | |
| territus monstris valere liberosque esse iussit. Tarquinii | |
| tamen tam diu dimicaverunt, donec Arruntem filium | |
| regis manu sua Brutus occidit superque ipsum mutuo | 25 |
| volnere exspiravit, plane quasi adulterum ad inferos | |
| usque sequeretur. |