BELLVM CATILINAE
|
|
Catilinam luxuria primum, tum hinc conflata
|
2.12.1
|
egestas rei familiaris, simul occasio, quod in extremis
|
|
finibus mundi arma Romana peregrinabantur, in nefa-
|
|
ria consilia opprimendae patriae suae compulere. sena-
|
|
tum confodere, consules trucidare, distringere incendiis
|
5
|
urbem, diripere aerarium, totam denique rem publicam
|
|
funditus tollere et quidquid nec Hannibal videretur
|
|
optasse, quibus—o nefas—sociis adgressus est! ipse
|
|
patricius; sed hoc minus est: Curii, Porcii, Sullae,
|
|
Cethegi, Autronii, Varguntei atque Longini, quae
|
10
|
familiae! quae senatus insignia! Lentulus quoque tum
|
|
cum maxime praetor. hos omnis inmanissimi facinoris
|
|
satellites habuit. additum est pignus coniurationis
|
|
sanguis humanus, quem circumlatum pateris bibere:
|
|
summum nefas, nisi amplius esset propter quod bibe-
|
15
|
runt. actum erat de pulcherrimo imperio, nisi illa
|
|
coniuratio in Ciceronem et Antonium consules inci-
|
|
disset, quorum alter industria rem patefecit, alter manu
|
|
oppressit. tanti sceleris indicium per Fulviam emersit,
|
|
vilissimum scortum, sed patriciis innocentius. tum
|
20
|
consul habito senatu in praesentem reum peroravit;
|
|
sed non amplius profectum, quam ut hostis evaderet
|
|
seque palam ac professo incendium suum restincturum
|
|
ruina minaretur. et ille quidem ad praeparatum a
|
|
Manlio in Etruria exercitum proficiscitur signa inla-
|
25
|
turus urbi. Lentulus destinatum familiae suae Sibylli-
|
|
nis versibus regnum sibi vaticinans ad praestitutum a
|
|
Catilina diem urbe tota viros, faces, tela disponit. nec
|
|
civili conspiratione contentus legatos Allobrogum, qui
|
|
tum forte aderant, in arma sollicitat. et isset ultra Alpes
|
30
|
furor, nisi altera proditione Volturci praetoris litterae
|
|
tenerentur. statim Ciceronis imperio iniecta est barbaris
|
|
manus; palam praetor in senatu convincitur. de supplicio
|
|
agentibus, Caesar parcendum dignitati, Cato animadver-
|
|
tendum pro scelere censebant. quam sententiam secutis
|
35
|
omnibus in carcere parricidae strangulantur. quamvis
|
|
parte coniurationis oppressa, tamen ab incepto Catilina
|
|
non destitit; infestis ab Etruria signis patriam petens
|
|
obvio Antonii exercitu opprimitur. quam atrociter dimi-
|
|
catum sit, exitus docuit. nemo hostium bello superfuit;
|
40
|
quem quis in pugnando ceperat locum, eum amissa
|
|
anima corpore tegebat. Catilina longe a suis inter hostium
|
|
cadavera repertus est, pulcherrima morte, si pro patria
|
|
sic concidisset.
|
|