De Caeselli Vindicis pudendo errore, quem offendimus in libris eius,
|
6.2.pr.1
|
quos inscripsit lectionum antiquarum.
|
|
Turpe erratum offendimus in illis celebratissimis com-
|
1.1
|
mentariis lectionum antiquarum Caeselli Vindicis, hominis
|
|
hercle pleraque haut indiligentis. Quod erratum multos fugit,
|
2.1
|
quamquam multa in Caesellio reprehendendo etiam per
|
|
calumnias rimarentur. Scripsit autem Caesellius Q. Ennium
|
3.1
|
in XIII. annali 'cor' dixisse genere masculino.
|
|
Verba Caeselli subiecta sunt: 'Masculino genere, ut multa
|
4.1
|
alia, enuntiauit Ennius. Nam in XIII. annali "quem cor"
|
|
dixit.' Ascripsit deinde uersus Ennii duo:
|
5.1
|
Hannibal audaci cum pectore de <me> hortatur,
|
|
ne bellum faciam, quem credidit esse meum cor?
|
|
Antiochus est, qui hoc dixit, Asiae rex. Is admiratur et
|
6.1
|
permouetur, quod Hannibal Carthaginiensis bellum se facere
|
|
populo Romano uolentem dehortetur. Hos autem uersus
|
7.1
|
Caesellius sic accipit, tamquam si Antiochus sic dicat: 'Han-
|
|
nibal me, ne bellum geram, dehortatur; quod cum facit,
|
|
ecquale putat cor habere me et quam stultum esse me credit,
|
|
cum id mihi persuadere uult?'
|
5
|
Hoc Caesellius quidem, sed aliud longe Ennius.
|
8.1
|
Nam tres
|
9.1
|
uersus sunt, non duo, ad hanc Ennii sententiam pertinentes,
|
|
ex quibus tertium uersum Caesellius non respexit:
|
|
Hannibal audaci cum pectore de me hortatur,
|
|
ne bellum faciam, quem credidit esse meum cor
|
5
|
suasorem summum et studiosum robore belli.
|
|
Horum uersuum sensus atque ordo sic, opinor, est: Hanni-
|
10.1
|
bal ille audentissimus atque fortissimus, quem ego credidi—
|
|
hoc est enim 'cor meum credidit', proinde atque diceret
|
|
'quem ego stultus homo credidi'—summum fore suasorem
|
|
ad bellandum, is me dehortatur dissuadetque, ne bellum
|
5
|
faciam. Caesellius autem forte ῥαθυμότερον iunctura ista
|
11.1
|
uerborum captus 'quem cor' dictum putauit et 'quem' ac-
|
|
centu acuto legit, quasi ad cor referretur, non ad Hanni-
|
|
balem. Sed non fugit me, si aliquis sit tam inconditus, sic
|
12.1
|
posse defendi 'cor' Caeselli masculinum, ut uideatur tertius
|
|
uersus separatim atque diuise legendus, proinde quasi prae-
|
|
cisis interruptisque uerbis exclamet Antiochus: 'suasorem
|
|
summum!' Sed non dignum est eis, qui hoc dixerint,
|
5
|
responderi.
|
|