Cuiusmodi seruos et quam ob causam Caelius Sabinus, iuris ciuilis 6.4.pr.1
auctor, pilleatos uenundari solitos scripserit; et quae mancipia
sub corona more maiorum uenierint; atque id ipsum 'sub corona'
quid sit.
  Pilleatos seruos uenum solitos ire, quorum nomine uendi- 1.1
tor nihil praestaret, Caelius Sabinus iurisperitus scriptum
reliquit. Cuius rei causam esse ait, quod eiusmodi condicionis 2.1
mancipia insignia esse in uendundo deberent, ut emptores
errare et capi non possent, neque lex uendundi opperienda
esset, sed oculis iam praeciperent, quodnam esset mancipi-
orum genus; 'sicuti' inquit 'antiquitus mancipia iure belli 3.1
capta coronis induta ueniebant et idcirco dicebantur "sub
corona" uenire. Namque ut ea corona signum erat capti-
uorum uenalium, ita pilleus impositus demonstrabat eius-
modi seruos uenundari, quorum nomine emptori uenditor 5
nihil praestaret.'
  Est autem alia rationis opinio, cur dici solitum sit captiuos 4.1
'sub corona' uendundari, quod milites custodiae causa capti-
uorum uenalium greges circumstarent eaque circumstatio
militum 'corona' appellata sit. Sed id magis uerum esse, 5.1
quod supra dixi, M. Cato in libro, quem composuit de re
militari, docet.
  Verba sunt haec Catonis: 'Vt populus sua opera potius
ob rem bene gestam coronatus supplicatum eat, quam re 5
male gesta coronatus ueneat.'