Quod Alfenus iureconsultus in uerbis ueteribus interpretandis errauit.
|
7.5.pr.1
|
Alfenus iureconsultus, Seruii Sulpicii discipulus rerumque
|
1.1
|
antiquarum non incuriosus, in libro digestorum tricesimo et
|
|
quarto, coniectaneorum autem secundo: 'in foedere,' inquit
|
|
'quod inter populum Romanum et Carthaginienses factum
|
|
est, scriptum inuenitur, ut Carthaginienses quotannis populo
|
5
|
Romano darent certum pondus argenti puri puti, quaesi-
|
|
tumque est, quid esset "purum putum". Respondi' inquit
|
|
'ego "putum" esse ualde purum, sicuti nouum "nouicium"
|
|
dicimus et proprium "propicium" augere atque intendere
|
|
uolentes noui et proprii significationem.'
|
10
|
Hoc ubi legimus, mirabamur eandem adfinitatem uisam
|
2.1
|
esse Alfeno 'puri' et 'puti', quae sit 'nouicii' et 'noui'; nam
|
3.1
|
si esset 'puricium', tum sane uideretur dici quasi 'nouicium'.
|
|
Id etiam mirum fuit, quod 'nouicium' per augendi figuram
|
4.1
|
dictum existimauit, cum sit 'nouicium' non, quod magis
|
|
nouum sit, sed quod a 'nouo' dictum sit inclinatumque. His
|
5.1
|
igitur assentimus, qui 'putum' esse dicunt a 'putando'
|
|
dictum et ob eam causam prima syllaba breui pronuntiant,
|
|
non longa, ut existimasse Alfenus uidetur, qui a 'puro' id
|
|
esse factum scripsit. 'Putare' autem ueteres dixerunt uacan-
|
6.1
|
tia ex quaque re ac non necessaria aut etiam obstantia et
|
|
aliena auferre et excidere et, quod esse utile ac sine uitio
|
|
uideretur, relinquere. Sic namque arbores et uites et sic
|
7.1
|
rationes etiam 'putari' dictum. Verbum quoque ipsum 'puto',
|
8.1
|
quod declarandae sententiae nostrae causa dicimus, non
|
|
significat profecto aliud, quam id agere nos in re dubia ob-
|
|
scuraque, ut decisis amputatisque falsis opinionibus, quod
|
|
uideatur esse uerum et integrum et incorruptum, retine-
|
5
|
amus. Argentum ergo in Carthaginiensi foedere 'putum'
|
9.1
|
dictum est quasi exputatum excoctumque omnique aliena
|
|
materia carens omnibusque ex eo uitiis detractis emacula-
|
|
tum et candefactum.
|
|
Scriptum est autem 'purum putum' non in Carthaginiensi
|
10.1
|
solum foedere, sed cum in multis aliis ueterum libris, tum in
|
|
Q. quoque Ennii tragoedia, quae inscribitur Alexander, et in
|
|
satira M. Varronis, quae inscripta est δὶς παῖδες οἱ γέροντες.
|
|