Verbum 'deprecor' a poeta Catullo inusitate quidem, sed apte
|
7.16.pr.1
|
positum et proprie; deque ratione eius uerbi exemplisque ueterum
|
|
scriptorum.
|
|
Eiusmodi quispiam, qui tumultuariis et inconditis linguae
|
1.1
|
exercitationibus ad famam sese facundiae promiserat neque
|
|
orationis Latinae usurpationes <rationes> ue ullas didicerat,
|
|
cum in Lycio forte uespera ambularemus, ludo ibi et uolup-
|
|
tati fuit. Nam cum esset uerbum 'deprecor' doctiuscule
|
2.1
|
positum in Catulli carmine, quia id ignorabat, frigidissimos
|
|
uersus esse dicebat omnium quidem iudicio uenustissimos,
|
|
quos subscripsi:
|
|
Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam
|
5
|
de me: Lesbia me dispeream nisi amat.
|
|
quo signo? quia sunt totidem mea: deprecor illam
|
|
assidue, uerum dispeream nisi amo.
|
|
'Deprecor' hoc in loco uir bonus ita esse dictum putabat, ut
|
3.1
|
plerumque a uulgo dicitur, quod significat 'ualde precor' et
|
|
'oro' et 'supplico', in quo 'de' praepositio ad augendum et
|
|
cumulandum ualet. Quod si ita esset, frigidi sane uersus
|
4.1
|
forent. Nunc enim contra omnino est: nam 'de' praepositio,
|
5.1
|
quoniam est anceps, in uno eodemque uerbo duplicem uim
|
|
capit. Sic enim 'deprecor' a Catullo dictum est, quasi 'de-
|
|
testor' uel 'exsecror' uel 'depello' uel 'abominor'; contra
|
6.1
|
autem ualet, cum Cicero pro P. Sulla ita dicit: 'Quam mul-
|
|
torum hic uitamst a Sulla deprecatus.' Item in dissuasione
|
7.1
|
legis agrariae: 'Si quid deliquero, nullae sunt imagines,
|
|
quae me a uobis deprecentur.'
|
|
Sed neque solus Catullus ita isto uerbo usus est. Pleni
|
8.1
|
sunt adeo libri similis in hoc uerbo significationis, ex quibus
|
|
unum et alterum, quae subpetierant, apposui. Q. Ennius in
|
9.1
|
Erectheo non longe secus dixit quam Catullus:
|
|
'qui nunc' inquit 'aerumna mea libertatem paro,
|
|
quibus seruitutem mea miseria deprecor;'
|
|
signat 'abigo' et 'amolior' uel prece adhibita uel quo alio
|
5
|
modo. Item Ennius in Cresphonte:
|
10.1
|
ego cum meae uitae parcam, letum inimico deprecer.
|
|
Cicero in libro sexto de republica ita scripsit: 'Quod quidem
|
11.1
|
eo fuit maius, quia, cum causa pari collegae essent, non
|
|
modo inuidia pari non erant, sed etiam Claudi inuidiam
|
|
Gracchi caritas deprecabatur'; hic quoque item non est
|
|
'ualde precabatur', sed quasi propulsabat inuidiam et de-
|
5
|
fensabat inuidiam, quod Graeci propinqua significatione
|
|
παραιτεῖσθαι dicunt.
|
|
Item pro Aulo Caecina consimiliter Cicero uerbo isto
|
12.1
|
utitur. 'Quid' inquit 'huic homini facias? nonne concedas
|
|
interdum, ut excusatione summae stultitiae summae im-
|
|
probitatis odium deprecetur?' Item in Verrem actionis
|
13.1
|
secundae primo: 'Nunc uero quid faciat Hortensius? auari-
|
|
tiaene crimina frugalitatis laudibus deprecetur? At homi-
|
|
nem flagitiosissimum, libidinosissimum nequissimumque
|
|
defendit.' Sic igitur Catullus eadem se facere dicit, quae
|
5
|
Lesbiam, quod et malediceret ei palam respueretque et
|
|
recusaret detestareturque assidue et tamen eam penitus
|
|
deperiret.
|
|