Quod Graecorum uerborum quorundam difficillima est in Latinam
|
11.16.pr.1
|
linguam mutatio, uelut quod Graece dicitur πολυπραγμοσύνη.
|
|
Adiecimus saepe animum ad uocabula rerum non paucis-
|
1.1
|
sima, quae neque singulis uerbis, ut a Graecis, neque, si
|
|
maxime pluribus eas res uerbis dicamus, tam dilucide tam-
|
|
que apte demonstrari Latina oratione possunt, quam Graeci
|
|
ea dicunt priuis uocibus. Nuper etiam cum adlatus esset ad
|
2.1
|
nos Plutarchi liber et eius libri indicem legissemus, qui erat
|
|
περὶ πολυπραγμοσύνης, percontanti cuipiam, qui et litterarum
|
|
et uocum Graecarum expers fuit, cuiusnam liber et qua de
|
|
re scriptus esset, nomen quidem scriptoris statim diximus,
|
5
|
rem, de qua scriptum fuit, dicturi haesimus. Ac tum quidem
|
3.1
|
primo, quia non satis commode opinabar interpretaturum
|
|
<me> esse, si dicerem librum scriptum 'de negotiositate',
|
|
aliud institui aput me exquirere, quod, ut dicitur, uerbum
|
|
de uerbo expressum esset. Nihil erat prorsus, quod aut
|
4.1
|
meminissem legere me aut, si etiam uellem fingere, quod non
|
|
insigniter asperum absurdumque esset, si ex multitudine et
|
|
negotio uerbum unum compingerem, sicuti 'multiiuga'
|
|
dicimus et 'multicolora' et 'multiformia'. Sed non minus
|
5.1
|
inlepide ita diceretur, quam si interpretari uoce una uelis
|
|
πολυφιλίαν aut πολυτροπίαν aut πολυσαρκίαν. Quamobrem,
|
6.1
|
cum diutule tacitus in cogitando fuissem, respondi tandem
|
|
non uideri mihi significari eam rem posse uno nomine et
|
|
idcirco iuncta oratione, quid uellet Graecum id uerbum,
|
|
pararam dicere.
|
5
|
'Ad multas igitur res adgressio earumque omnium rerum
|
|
actio πολυπραγμοσύνη' inquam 'Graece dicitur, de qua hunc
|
|
librum conpositum esse inscriptio ista indicat.' Tum ille
|
7.1
|
opicus uerbis meis inchoatis et inconditis adductus uirtu-
|
|
temque esse πολυπραγμοσύνην ratus: 'hortatur' inquit 'nos
|
|
profecto nescio quis hic Plutarchus ad negotia capessenda
|
|
et ad res obeundas plurimas cum industria et celeritate
|
5
|
nomenque ipsius uirtutis, de qua locuturus esset, libro ipsi,
|
|
sicuti dicis, non incommode praescripsit.' 'Minime' inquam
|
8.1
|
'uero; neque enim ista omnino uirtus est, cuius Graeco
|
|
nomine argumentum hoc libri demonstratur, neque id, quod
|
|
tu opinare, aut ego me dicere sentio aut Plutarchus facit.
|
|
Deterret enim nos hoc quidem in libro, quam potest maxime,
|
5
|
a uaria promiscaque et non necessaria rerum cuiuscemodi
|
|
plurimarum et cogitatione et petitione. Sed huius' inquam
|
9.1
|
'tui erroris culpam esse intellego in mea scilicet infacundia,
|
|
qui ne pluribus quidem uerbis potuerim non obscurissime
|
|
dicere, quod a Graecis perfectissime uerbo uno et planissime
|
|
dicitur.'
|
5
|