De genere atque nominibus familiae Porciae.
|
13.20.pr.1
|
Cum in domus Tiberianae bibliotheca sederemus ego et
|
1.1
|
Apollinaris Sulpicius et quidam alii mihi aut illi familiares,
|
|
prolatus forte liber est ita inscriptus: M. Catonis Nepotis.
|
|
Tum quaeri coeptum est, quisnam is fuisset M. Cato Nepos.
|
2.1
|
Atque ibi adulescens quispiam, quod ex eius sermonibus
|
3.1
|
coniectare potui, non abhorrens a litteris: 'hic' inquit 'est
|
|
M. Cato, non cognomento Nepos, sed M. Catonis Censorii ex
|
|
filio nepos, qui pater fuit M. Catonis, praetorii uiri, qui bello
|
|
ciuili Vticae necem sibi gladio manu sua consciuit, de cuius
|
5
|
uita liber est M. Ciceronis, qui inscribitur laus Catonis, quem
|
|
in eodem libro idem Cicero pronepotem fuisse dicit M. Catonis
|
|
Censorii. Eius igitur, quem Cicero laudauit, pater hic fuit
|
4.1
|
M. Cato, cuius orationes feruntur inscriptae: M. Catonis
|
|
Nepotis.'
|
|
Tum Apollinaris, ut mos eius in reprehendendo fuit,
|
5.1
|
placide admodum leniterque: 'laudo' inquit 'te, mi fili, quod
|
|
in tantula aetate, etiamsi hunc M. Catonem, de quo nunc
|
|
quaeritur, quis fuerit, ignoras, auditiuncula tamen quadam
|
|
de Catonis familia aspersus es. Non unus autem, sed con-
|
6.1
|
plures M. illius Catonis Censorii nepotes fuerunt geniti non
|
|
eodem patre; duos enim M. ille Cato, qui et orator et censor
|
7.1
|
fuit, filios habuit et matribus diuersos et aetatibus longe
|
|
dispares. Nam iam adulescente altero matre eius amissa
|
8.1
|
ipse quoque iam multum senex Saloni clientis sui filiam
|
|
uirginem duxit in matrimonium, ex qua natus est ei M. Cato
|
|
Salonianus; hoc enim illi cognomentum fuit a Salonio, patre
|
|
matris, datum. Ex maiore autem Catonis filio, qui praetor
|
9.1
|
designatus patre uiuo mortuus est et egregios de iuris
|
|
disciplina libros reliquit, nascitur hic, de quo quaeritur,
|
|
M. Cato M. filius M. nepos. Is satis uehemens orator fuit
|
10.1
|
multasque orationes ad exemplum aui scriptas reliquit et
|
|
consul cum Q. Marcio Rege fuit inque eo consulatu in
|
|
Africam profectus in ea prouincia mortem obit. Sed is non,
|
11.1
|
ita ut dixisti, M. Catonis, praetorii uiri, qui se Vticae occidit
|
|
et quem Cicero laudauit, pater fuit, nec, quia hic nepos
|
|
Catonis Censorii, ille autem pronepos fuit, propterea neces-
|
|
sum est patrem hunc ei fuisse. Hic enim nepos, cuius haec
|
12.1
|
modo prolata oratio est, filium quidem M. Catonem habuit;
|
|
sed non eum, qui Vticae perit, sed qui, cum aedilis curulis et
|
|
praetor fuisset, in Galliam Narbonensem profectus ibi uita
|
|
functus est. Ex altero autem illo Censorii filio longe natu
|
13.1
|
minore, quem Salonianum esse appellatum dixi, duo nati
|
|
sunt L. Cato et M. Cato. Is M. Cato tribunus plebis fuit et
|
14.1
|
praeturam petens mortem obiit, ex eoque natus est M. Cato
|
|
praetorius, qui se bello ciuili Vticae interemit, de cuius uita
|
|
laudibusque cum M. Tullius scriberet, pronepotem eum
|
|
Catonis Censorii dixit fuisse. Videtis igitur hanc partem
|
15.1
|
familiae, quae ex minore Catonis filio progenita est, non
|
|
solum generis ipsius tramitibus, sed temporum quoque
|
|
spatio differre; nam quia ille Salonianus in extrema patris
|
|
aetate, sicuti dixi, natus fuit, prognati quoque ab eo ali-
|
5
|
quanto posteriores fuerunt, quam qui a maiore fratre eius
|
|
geniti erant. Hanc temporum differentiam facile animad-
|
16.1
|
uertetis ex hac ipsa oratione, cum eam legetis.'
|
|
Haec Sulpicius Apollinaris audientibus nobis dixit. Quae
|
17.1
|
postea ita esse, uti dixerat, cognouimus, cum et laudationes
|
|
funebres et librum commentarium de familia Porcia legeremus.
|
|