'Quin' particula quot qualesque uarietates significationis habeat et 17.13.pr.1
quam saepe in ueterum scriptis obscura sit.
  'Quin' particula, quam grammatici 'coniunctionem' ap- 1.1
pellant, uariis modis sententiisque conectere orationem uide-
tur. Aliter enim dici putatur, cum quasi increpantes uel 2.1
interrogantes uel exhortantes dicimus 'quin uenis?' 'quin
legis?' 'quin fugis?', aliter, cum ita confirmamus: 'non
dubium est, quin M. Tullius omnium sit eloquentissimus',
aliter autem, cum sic componimus, quod quasi priori uidetur 5
contrarium: 'non idcirco causas Isocrates non defendit,
quin id utile esse et honestum existumarit'; a quo illa signi- 3.1
ficatio non abhorret, quae est in tertia origine M. Catonis:
'Haut eos' inquit 'eo postremum scribo, quin populi et boni
et strenui sient.' In secunda quoque origine M. Cato non 4.1
longe secus hac particula usus est: 'Neque satis' inquit
'habuit, quod eum in occulto uitiauerat, quin eius famam
prostitueret.'
  Praeterea animaduertimus Quadrigarium in octauo anna- 5.1
lium particula ista usum esse obscurissime. Verba ipsius
posuimus: 'Romam uenit; uix superat, quin triumphus
decernatur.' Item in sexto annali eiusdem uerba haec sunt: 6.1
'Paene factum est, quin castra relinquerent atque cederent
hosti.' Non me autem praeterit dicere aliquem posse de 7.1
summo pectore nil esse in his uerbis negotii; nam 'quin' 8.1
utrobique positum pro 'ut' planissimumque esse, si ita
dicas: 'Romam uenit; uix superat, ut triumphus decerna-
tur'; item alio in loco: 'Paene factum est, ut castra re-
linquerent atque cederent hosti.' Sed utantur sane, qui tam 9.1
expediti sunt, perfugiis commutationum in uerbis, quae non
intelleguntur, utantur tamen, ubi id facere poterunt, uere-
cundius.
  Hanc uero particulam, de qua dicimus, nisi quis didi- 10.1
cerit compositam copulatamque esse neque uim tantum
coniungendi habere, sed certa quadam significatione factam,
numquam profecto rationes ac uarietates istius comprehen-
surus est. Quod quia longioris dissertationis est, poterit, cui 11.1
otium est, reperire hoc in P. Nigidii commentariis, quos
grammaticos inscripsit.