Cuiusmodi esse naturam quarundam praepositionum M. Cicero
|
2.17.pr.1
|
animaduerterit; disceptatumque ibi super eo ipso, quod Cicero
|
|
obseruauerat.
|
|
Obseruate curioseque animaduertit M. Tullius 'in' et 'con'
|
1.1
|
praepositiones uerbis aut uocabulis praepositas tunc produci
|
|
atque protendi, cum litterae sequerentur, quae primae sunt
|
|
in 'sapiente' atque 'felice', in aliis autem omnibus correpte
|
|
pronuntiari.
|
5
|
Verba Ciceronis haec sunt: 'Quid uero hoc elegantius,
|
2.1
|
quod non fit natura, sed quodam instituto? "indoctus"
|
|
dicimus breui prima littera, "insanus" producta, "inhu-
|
|
manus" breui, "infelix" longa et, ne multis, quibus in
|
|
uerbis hae primae litterae sunt, quae in "sapiente" atque
|
5
|
"felice", producte dicuntur, in ceteris omnibus breuiter;
|
|
itemque "conposuit", "consueuit", "concrepuit", "confecit".
|
|
Consule ueritatem, reprehendet; refer ad auris, probabunt;
|
|
quaere cur ita sit: dicent iuuare. Voluptati autem aurium
|
|
morigerari debet oratio.'
|
10
|
Manifesta quidem ratio suauitatis est in his uocibus, de
|
3.1
|
quibus Cicero locutus est. Sed quid dicemus de praepositione
|
|
'pro', quae, cum produci et corripi soleat, obseruationem
|
|
hanc tamen M. Tullii aspernata est? Non enim semper
|
4.1
|
producitur, cum sequitur ea littera, quae prima est in uerbo
|
|
'fecit', quam Cicero hanc habere uim significat, ut propter
|
|
eam rem 'in' et 'con' praepositiones producantur. Nam 'pro-
|
5.1
|
ficisci' et 'profugere' et 'profundere' et 'profanum' et 'profes-
|
|
tum' correpte dicimus, 'proferre' autem et 'profligare' et
|
|
'proficere' producte. Cur igitur ea littera, quam Cicero
|
6.1
|
productionis causam facere obseruauit, non in omnibus
|
|
consimilibus eandem uim aut rationis aut suauitatis tenet,
|
|
sed aliam uocem produci facit, aliam corripi?
|
|
Neque uero 'con' particula tum solum producitur, cum
|
5
|
ea littera, de qua Cicero dixit, insequitur. Nam et Cato et
|
7.1
|
Sallustius: 'faenoribus' inquiunt 'copertus est'. Praeterea
|
8.1
|
'coligatus' et 'conexus' producte dicitur.
|
|
Sed tamen uideri potest in his, quae posui, ob eam
|
9.1
|
causam particula haec produci, quoniam eliditur ex ea 'n'
|
|
littera: nam detrimentum litterae productione syllabae com-
|
|
pensatur. Quod quidem etiam in eo seruatur, quod est 'cogo';
|
10.1
|
neque repugnat, quod 'coegi' correpte dicimus: non enim
|
11.1
|
salua id ἀναλογίᾳ dicitur a uerbo, quod est 'cogo'.
|
|