Quid sint 'pedari senatores' et quam ob causam ita appellati;
|
3.18.pr.1
|
quamque habeant originem uerba haec ex edicto tralaticio con-
|
|
sulum: 'senatores quibusque in senatu sententiam dicere licet'.
|
|
Non pauci sunt, qui opinantur 'pedarios senatores' appel-
|
1.1
|
latos, qui sententiam in senatu non uerbis dicerent, sed in
|
|
alienam sententiam pedibus irent. Quid igitur? cum senatus-
|
2.1
|
consultum per discessionem fiebat, nonne uniuersi senatores
|
|
sententiam pedibus ferebant? Atque haec etiam uocabuli
|
3.1
|
istius ratio dicitur, quam Gauius Bassus in commentariis
|
|
suis scriptam reliquit. Senatores enim dicit in ueterum
|
4.1
|
aetate, qui curulem magistratum gessissent, curru solitos
|
|
honoris gratia in curiam uehi, in quo curru sella esset, super
|
|
quam considerent, quae ob eam causam 'curulis' appel-
|
|
laretur; sed eos senatores, qui magistratum curulem nondum
|
5
|
ceperant, pedibus itauisse in curiam; propterea sena-
|
|
tores nondum maioribus honoribus 'pedarios' nominatos.
|
|
M. autem Varro in satira Menippea, quae Ἱπποκύων in-
|
5.1
|
scripta est, equites quosdam dicit 'pedarios' appellatos uide-
|
|
turque eos significare, qui nondum a censoribus in senatum
|
|
lecti senatores quidem non erant, sed, quia honoribus populi
|
|
usi erant, in senatum ueniebant et sententiae ius habebant.
|
5
|
Nam et curulibus magistratibus functi, si nondum a censori-
|
6.1
|
bus in senatum lecti erant, senatores non erant et, quia in
|
|
postremis scripti erant, non rogabantur sententias, sed,
|
|
quas principes dixerant, in eas discedebant. Hoc significabat
|
7.1
|
edictum, quo nunc quoque consules, cum senatores in
|
|
curiam uocant, seruandae consuetudinis causa tralaticio
|
|
utuntur. Verba edicti haec sunt: 'Senatores quibusque in
|
8.1
|
senatu sententiam dicere licet.'
|
|
Versum quoque Laberii, in quo id uocabulum positum
|
9.1
|
est, notari iussimus, quem legimus in mimo, qui Stricturae
|
|
inscriptus est:
|
|
caput sine lingua pedarii sententia est.
|
|
Hoc uocabulum a plerisque barbare dici animaduertimus;
|
10.1
|
nam pro 'pedariis' 'pedaneos' appellant.
|
|