C. PLINIVS FVSCO SVO S.
  Quaeris quemadmodum in secessu, quo iam diu frueris, 7.9.1.1
putem te studere oportere. Vtile in primis, et multi prae- 2.1
cipiunt, uel ex Graeco in Latinum uel ex Latino uertere in
Graecum. Quo genere exercitationis proprietas splendorque
uerborum, copia figurarum, uis explicandi, praeterea imita-
tione optimorum similia inueniendi facultas paratur; simul 5
quae legentem fefellissent, transferentem fugere non possunt.
Intellegentia ex hoc et iudicium adquiritur. Nihil offuerit 3.1
quae legeris hactenus, ut rem argumentumque teneas, quasi
aemulum scribere lectisque conferre, ac sedulo pensitare, quid
tu quid ille commodius. Magna gratulatio si non nulla tu,
magnus pudor si cuncta ille melius. Licebit interdum et no- 5
tissima eligere et certare cum electis. Audax haec, non tamen 4.1
improba, quia secreta contentio: quamquam multos uidemus
eius modi certamina sibi cum multa laude sumpsisse, quos-
que subsequi satis habebant, dum non desperant, antecessisse.
Poteris et quae dixeris post obliuionem retractare, multa 5.1
retinere plura transire, alia interscribere alia rescribere.
Laboriosum istud et taedio plenum, sed difficultate ipsa 6.1
fructuosum, recalescere ex integro et resumere impetum
fractum omissumque, postremo noua uelut membra peracto
corpori intexere nec tamen priora turbare. Scio nunc tibi esse 7.1
praecipuum studium orandi; sed non ideo semper pugnacem
hunc et quasi bellatorium stilum suaserim. Vt enim terrae
uariis mutatisque seminibus, ita ingenia nostra nunc hac
nunc illa meditatione recoluntur. Volo interdum aliquem ex 8.1
historia locum adprendas, uolo epistulam diligentius scribas.
Nam saepe in oratione quoque non historica modo sed prope
poetica descriptionum necessitas incidit, et pressus sermo
purusque ex epistulis petitur. Fas est et carmine remitti, non 9.1
dico continuo et longo (id enim perfici nisi in otio non potest),
sed hoc arguto et breui, quod apte quantas libet occupationes
curasque distinguit. Lusus uocantur; sed hi lusus non minorem 10.1
interdum gloriam quam seria consequuntur. Atque adeo (cur
enim te ad uersus non uersibus adhorter?)
    ut laus est cerae, mollis cedensque sequatur 11.1
      si doctos digitos iussaque fiat opus
    et nunc informet Martem castamue Mineruam,
      nunc Venerem effingat, nunc Veneris puerum;
    utque sacri fontes non sola incendia sistunt, 5
      saepe etiam flores uernaque prata iuuant,
    sic hominum ingenium flecti ducique per artes
      non rigidas docta mobilitate decet.
Itaque summi oratores, summi etiam uiri sic se aut exerce- 12.1
bant aut delectabant, immo delectabant exercebantque. Nam 13.1
mirum est ut his opusculis animus intendatur remittatur.
Recipiunt enim amores odia iras misericordiam urbanitatem,
omnia denique quae in uita atque etiam in foro causisque
uersantur. Inest his quoque eadem quae aliis carminibus 14.1
utilitas, quod metri necessitate deuincti soluta oratione
laetamur, et quod facilius esse comparatio ostendit, libentius
scribimus.
  Habes plura etiam fortasse quam requirebas; unum tamen 15.1
omisi. Non enim dixi quae legenda arbitrarer: quamquam
dixi, cum dicerem quae scribenda. Tu memineris sui cuiusque
generis auctores diligenter eligere. Aiunt enim multum legen-
dum esse, non multa. Qui sint hi adeo notum probatumque 16.1
est, ut demonstratione non egeat; et alioqui tam immodice
epistulam extendi, ut dum tibi quemadmodum studere
debeas suadeo, studendi tempus abstulerim. Quin ergo pugil-
lares resumis, et aliquid ex his uel istud ipsum quod coeperas 5
scribis? Vale.