C. PLINIVS CELERI SVO S.
  Sua cuique ratio recitandi; mihi quod saepe iam dixi, ut 7.17.1.1
si quid me fugit (ut certe fugit) admonear. Quo magis miror, 2.1
quod scribis fuisse quosdam qui reprehenderent quod ora-
tiones omnino recitarem; nisi uero has solas non putant
emendandas. A quibus libenter requisierim, cur concedant 3.1
(si concedunt tamen) historiam debere recitari, quae non
ostentationi sed fidei ueritatique componitur; cur tragoe-
diam, quae non auditorium sed scaenam et actores; cur
lyrica, quae non lectorem sed chorum et lyram poscunt. At 5
horum recitatio usu iam recepta est. Num ergo culpandus est 4.1
ille qui coepit? Quamquam orationes quoque et nostri
quidam et Graeci lectitauerunt. Superuacuum tamen est reci- 5.1
tare quae dixeris. Etiam, si eadem omnia, si isdem omnibus, si
statim recites; si uero multa inseras multa commutes, si quos-
dam nouos quosdam eosdem sed post tempus adsumas, cur
minus probabilis sit causa recitandi quae dixeris quam edendi? 5
Sed difficile est ut oratio dum recitatur satisfaciat. Iam hoc 6.1
ad laborem recitantis pertinet, non ad rationem non reci-
tandi. Nec uero ego dum recito laudari, sed dum legor cupio. 7.1
Itaque nullum emendandi genus omitto. Ac primum quae
scripsi mecum ipse pertracto; deinde duobus aut tribus lego;
mox aliis trado adnotanda, notasque eorum, si dubito, cum
uno rursus aut altero pensito; nouissime pluribus recito, ac si 5
quid mihi credis tunc acerrime emendo; nam tanto dili- 8.1
gentius quanto sollicitius intendo. Optime autem reuerentia
pudor metus iudicant, idque adeo sic habe: Nonne si locu-
turus es cum aliquo quamlibet docto, uno tamen, minus com-
moueris quam si cum multis uel indoctis? Nonne cum 9.1
surgis ad agendum, tunc maxime tibi ipse diffidis, tunc com-
mutata non dico plurima sed omnia cupis? utique si latior
scaena et corona diffusior; nam illos quoque sordidos pullatos-
que reueremur. Nonne si prima quaeque improbari putas, 10.1
debilitaris et concidis? Opinor, quia in numero ipso est
quoddam magnum collatumque consilium, quibusque singu-
lis iudicii parum, omnibus plurimum. Itaque Pomponius 11.1
Secundus (hic scriptor tragoediarum), si quid forte familiarior
amicus tollendum, ipse retinendum arbitraretur, dicere sole-
bat: 'Ad populum prouoco', atque ita ex populi uel silentio
uel adsensu aut suam aut amici sententiam sequebatur. Tantum 12.1
ille populo dabat; recte an secus, nihil ad me. Ego enim non
populum aduocare sed certos electosque soleo, quos intuear
quibus credam, quos denique et tamquam singulos obseruem
et tamquam non singulos timeam. Nam, quod M. Cicero de 13.1
stilo, ego de metu sentio: timor est, timor emendator asperri-
mus. Hoc ipsum quod nos recitaturos cogitamus emendat;
quod auditorium ingredimur emendat; quod pallemus hor-
rescimus circumspicimus emendat. Proinde non paenitet me 14.1
consuetudinis meae quam utilissimam experior, adeoque non
deterreor sermunculis istorum, ut ultro te rogem monstres
aliquid quod his addam. Nihil enim curae meae satis est. 15.1
Cogito quam sit magnum dare aliquid in manus hominum,
nec persuadere mihi possum non et cum multis et saepe
tractandum, quod placere et semper et omnibus cupias. Vale.