C. PLINIVS VOCONIO ROMANO SVO S.
|
|
Vidistine quemquam M. Regulo timidiorem humiliorem
|
1.5.1.1
|
post Domitiani mortem? sub quo non minora flagitia com-
|
|
miserat quam sub Nerone sed tectiora. Coepit uereri ne sibi
|
|
irascerer, nec fallebatur: irascebar. Rustici Aruleni periculum
|
2.1
|
fouerat, exsultauerat morte; adeo ut librum recitaret publi-
|
|
caretque, in quo Rusticum insectatur atque etiam 'Stoico-
|
|
rum simiam' adpellat, adicit 'Vitelliana cicatrice stigmosum'
|
|
(agnoscis eloquentiam Reguli), lacerat Herennium Senecio-
|
3.1
|
nem tam intemperanter quidem, ut dixerit ei Mettius Carus
|
|
'Quid tibi cum meis mortuis? Numquid ego Crasso aut
|
|
Camerino molestus sum?' quos ille sub Nerone accusauerat.
|
|
Haec me Regulus dolenter tulisse credebat, ideoque etiam
|
4.1
|
cum recitaret librum non adhibuerat. Praeterea reminisce-
|
|
batur, quam capitaliter ipsum me apud centumuiros laces-
|
|
sisset. Aderam Arrionillae Timonis uxori, rogatu Aruleni
|
5.1
|
Rustici; Regulus contra. Nitebamur nos in parte causae
|
|
sententia Metti Modesti optimi uiri: is tunc in exsilio erat,
|
|
a Domitiano relegatus. Ecce tibi Regulus 'Quaero,' inquit,
|
|
'Secunde, quid de Modesto sentias.' Vides quod periculum,
|
5
|
si respondissem 'bene'; quod flagitium si 'male'. Non possum
|
|
dicere aliud tunc mihi quam deos adfuisse. 'Respondebo'
|
|
inquam 'si de hoc centumuiri iudicaturi sunt.' Rursus ille:
|
|
'Quaero, quid de Modesto sentias.' Iterum ego: 'Solebant
|
6.1
|
testes in reos, non in damnatos interrogari.' Tertio ille: 'Non
|
|
iam quid de Modesto, sed quid de pietate Modesti sentias
|
|
quaero.' 'Quaeris' inquam 'quid sentiam; at ego ne interrogare
|
7.1
|
quidem fas puto, de quo pronuntiatum est.' Conticuit; me
|
|
laus et gratulatio secuta est, quod nec famam meam aliquo
|
|
responso utili fortasse, inhonesto tamen laeseram, nec me
|
|
laqueis tam insidiosae interrogationis inuolueram.
|
5
|
Nunc ergo conscientia exterritus adprehendit Caecilium
|
8.1
|
Celerem, mox Fabium Iustum; rogat ut me sibi reconcilient.
|
|
Nec contentus peruenit ad Spurinnam; huic suppliciter, ut
|
|
est cum timet abiectissimus: 'Rogo mane uideas Plinium
|
|
domi, sed plane mane (neque enim ferre diutius sollicitu-
|
5
|
dinem possum), et quoquo modo efficias, ne mihi irascatur.'
|
|
Euigilaueram; nuntius a Spurinna: 'Venio ad te.' 'Immo ego
|
9.1
|
ad te.' Coimus in porticum Liuiae, cum alter ad alterum
|
|
tenderemus. Exponit Reguli mandata, addit preces suas, ut
|
|
decebat optimum uirum pro dissimillimo, parce. Cui ego:
|
|
'Dispicies ipse quid renuntiandum Regulo putes. Te decipi a
|
10.1
|
me non oportet. Exspecto Mauricum' (nondum ab exsilio
|
|
uenerat): 'ideo nihil alterutram in partem respondere tibi
|
|
possum, facturus quidquid ille decreuerit; illum enim esse
|
|
huius consilii ducem, me comitem decet.' Paucos post dies
|
11.1
|
ipse me Regulus conuenit in praetoris officio; illuc persecutus
|
|
secretum petit; ait timere se ne animo meo penitus haereret,
|
|
quod in centumuirali iudicio aliquando dixisset, cum respon-
|
|
deret mihi et Satrio Rufo: 'Satrius Rufus, cui non est cum
|
5
|
Cicerone aemulatio et qui contentus est eloquentia saeculi
|
|
nostri'. Respondi nunc me intellegere maligne dictum quia
|
12.1
|
ipse confiteretur, ceterum potuisse honorificum existimari.
|
|
'Est enim' inquam 'mihi cum Cicerone aemulatio, nec sum
|
|
contentus eloquentia saeculi nostri; nam stultissimum credo
|
13.1
|
ad imitandum non optima quaeque proponere. Sed tu qui
|
|
huius iudicii meministi, cur illius oblitus es, in quo me inter-
|
|
rogasti, quid de Metti Modesti pietate sentirem?' Expalluit
|
|
notabiliter, quamuis palleat semper, et haesitabundus: 'Inter-
|
5
|
rogaui non ut tibi nocerem, sed ut Modesto.' Vide hominis
|
|
crudelitatem, qui se non dissimulet exsuli nocere uoluisse.
|
|
Subiunxit egregiam causam: 'Scripsit' inquit 'in epistula
|
14.1
|
quadam, quae apud Domitianum recitata est: "Regulus,
|
|
omnium bipedum nequissimus"'; quod quidem Modestus
|
|
uerissime scripserat. Hic fere nobis sermonis terminus; neque
|
15.1
|
enim uolui progredi longius, ut mihi omnia libera seruarem
|
|
dum Mauricus uenit. Nec me praeterit esse Regulum δυσκαθ-
|
|
αίρετον; est enim locuples factiosus, curatur a multis, timetur
|
|
a pluribus, quod plerumque fortius amore est. Potest tamen
|
16.1
|
fieri ut haec concussa labantur; nam gratia malorum tam
|
|
infida est quam ipsi. Verum, ut idem saepius dicam, exspecto
|
|
Mauricum. Vir est grauis prudens, multis experimentis erudi-
|
|
tus, et qui futura possit ex praeteritis prouidere. Mihi et
|
5
|
temptandi aliquid et quiescendi illo auctore ratio constabit.
|
|
Haec tibi scripsi, quia aequum erat te pro amore mutuo non
|
17.1
|
solum omnia mea facta dictaque, uerum etiam consilia
|
|
cognoscere. Vale.
|
|