Quam utile est ad usum secundorum per aduersa uenisse! 44.1.1
Vixisti nobiscum, periclitatus es, timuisti, quae tunc erat
innocentium uita. Scis et expertus es, quanto opere dete-
stentur malos principes, etiam qui malos faciunt. Meministi
quae optare nobiscum, quae sis queri solitus. Nam priuato 2.1
iudicio principem geris, meliorem immo te praestas, quam
tibi alium precabare. Itaque sic imbuti sumus ut, quibus erat
summa uotorum melior pessimo princeps, iam non possimus
nisi optimum ferre. Nemo est ergo tam tui, tam ignarus sui, 3.1
ut locum istum post te concupiscat. Facilius est ut esse ali-
quis successor tuus possit, quam ut uelit. Quis enim curae 4.1
tuae molem sponte subeat? quis comparari tibi non reformi-
det? Expertus et ipse es, quam sit onerosum succedere bono
principi, et adferebas excusationem adoptati. An parua prona- 5.1
que sunt ad aemulandum quod nemo incolumitatem turpitu-
dine rependit, salua est omnibus uita et dignitas uitae, nec
iam consideratus et sapiens, qui aetatem in tenebris agit?
Eadem quippe sub principe uirtutibus praemia quae in liber- 6.1
tate, nec bene factis tantum ex conscientia merces. Amas
constantiam ciuium, rectosque ac uiuidos animos non ut alii
contundis ac deprimis, sed foues et attollis. Prodest bonos 7.1
esse, cum sit satis abundeque, si non nocet; his honores his
sacerdotia, his prouincias offers, hi amicitia tua hi iudicio
florent. Acuuntur isto integritatis et industriae pretio
similes, dissimiles adliciuntur; nam praemia bonorum malo- 5
rumque bonos ac malos faciunt. Pauci adeo ingenio ualent 8.1
ut non turpe honestumque, prout bene ac secus cessit,
expetant fugiantue; ceteri, ubi laboris inertiae uigilan-
tiae somno, frugalitatis luxuriae merces datur, eadem ista
quibus alios artibus adsecutos uident consectantur, quales- 5
que sunt illi, tales esse et uideri uolunt, et dum uolunt
fiunt.