| ACTVS III | |
| Mysis Simo Davos Lesbia (Glycerivm) | |
| My. Ita pol quidem res est, ut dixti, Lesbia: | 459 |
| fidelem haud ferme mulieri invenias virum. | 460 |
| Si. ab Andriast ancilla haec. Da. quid narras? ita est. | |
| My. sed hĭc Pamphilus . . Si. quid dicit? My. firmavit fidem. Si. hem. | |
| Da. utinam aut hic surdus aut haec muta facta sit! | |
| My. nam quod peperisset iussit tolli. Si. o Iuppiter, | |
| quid ego audio? actumst, siquidem haec vera praedicat. | 465 |
| Le. bonum ĭngenium narras adulescentis. My. optumum | |
| sed sequere me intro, ne in mora illi sis. Le. sequor.— | |
| Da. quod remedium nunc huic malo inveniam? Si. quid hoc? | |
| adeon est demens? ex peregrina? iam scio: ah | |
| vix tandem sensi stolidu'. Da. quid hĭc sensisse ait? | 470 |
| Si. haec primum adfertur iam mi ab hoc fallacia: | |
| hanc simulant parere, quo Chremetem absterreant. | |
| Gl. {⁴¹intus}⁴¹ Iuno Lucina, fer opem, serva me, obsecro. | |
| Si. hui tam cito? ridiculum: postquam ante ostium | |
| me audivit stare, adproperat. non sat commode | 475 |
| divisa sunt temporibu' tibi, Dave, haec. Da. mihin? | |
| Si. num inmemores discipuli? Da. ego quid narres nescio. | |
| Si. hicin me si inparatum in veris nuptiis | |
| adortus esset, quos mihi ludos redderet! | |
| nunc hui(u)s periclo fit, ego ĭn portu navigo. | 480 |
| Lesbia Simo Davos | |
| Le. Adhuc, Archylis, quae adsolent quaeque oportent | |
| signa esse ad salutem, omnia huic esse video. | |
| nunc primum fac istaec [ut] lavet; post<e> deinde, | |
| quod iussi dari bibere et quantum imperavi, | |
| date; mox ego huc revortor. | 485 |
| per ecastor scitu' puer est natu' Pamphilo. | |
| d<³eo>³s quaeso ut sit superstes, quandoquidem ipsest ingenio bono, | |
| quomque huic est veritus optumae adulescenti facere iniuriam.— | |
| Si. vel hoc quis [non] credat, qui te norit, abs te esse ortum? Da. quidnam id est? | |
| Si. non imperabat coram quid opu' facto esset puerperae, | 490 |
| sed postquam egressast, illis quae sunt intu' clamat de via | |
| o Dave, itan contemnor abs te? aut itane tandem idoneus | |
| tibi videor esse quem tam aperte fallere incipias dolis? | |
| saltem accurate, ut metui videar certe, si resciverim. | |
| Da. certe hercle nunc hic se ipsu' fallit, haud ego. Si. edixin tibi, | 495 |
| interminatu' sum ne faceres? num veritus? quid re tulit? | |
| credon tibi hoc nunc, peperisse hanc e Pamphilo? | |
| Da. teneo quid erret et quid agam habeo. Si. quid taces? | |
| Da. quid credas? quasi non tibi renuntiata sint haec sic fore. | |
| Si. mihĭn quisquam? Da. eho ăn tute intellexti [hoc] adsimulariēr? Si. inrideor. | 500 |
| Da. renuntiatumst; nam quĭ ĭstaec tibi incidit suspicio? | |
| Si. qui? quia te noram. Da. quasi tu dicas factum id consilio meo. | |
| Si. certe enĭm scio. Da. non sati' me pernosti etiam quali' sim, Simo. | |
| Si. egŏn te? Da. sed siquid tibi narrare occepi, continuo dari | |
| tibi verba censes. Si. falso! Da. itaque hercle nil iam muttire audeo. | 505 |
| Si. hoc ego scio unum, neminem peperisse hic. Da. intellexti; | |
| sed nilo setius referetur mox huc puer ante ostium. | |
| id ego iam nunc tibi, ere, renuntio futurum, ut sis sciens, | |
| ne tu hoc [mihi] posteriu' dicas Davi factum consilio aut dolis. | |
| prorsus a me opinionem hanc t<³ua>³m esse ego amotam volo. | 510 |
| Si. unde id scis? Da. audivi et credo: multa concurrunt simul | |
| qui coniecturam hanc nunc facio. iam prius haec se e Pamphilo | |
| gravidam dixit esse: inventumst falsum. nunc, postquam videt | |
| nuptias domi adparari, missast ancilla ilico | |
| obstetricem accersitum ad eam et puerum ut adferret simul. | 515 |
| hoc nisi fit, puerum ut tu videas, nil moventur nuptiae. | |
| Si. quid ais? quom intellexeras | |
| id consilium capere, quor non dixti extemplo Pamphilo? | |
| Da. quis igitur eum ab illa abstraxit nisi ego? nam omnes nos quidem | |
| scimu' quam misere hanc amarit: nunc sibi uxorem expetit. | 520 |
| postremo id mihi da negoti; tu tamen[i]dem has nuptias | |
| perge facere ita ut facis, et ĭd spero adiuturos deos. | |
| Si. immo abi intro: ibi me opperire et quod parato opus est para.— | |
| non inpulit me haec nunc omnino ut crederem; | |
| atque haud scio an quae dixit sint vera omnia, | 525 |
| sed parvi pendo: illud mihi multo maxumumst | |
| quod mihi pollicitust ipsu' gnatu'. nunc Chremem | |
| conveniam, orabo gnato uxorem: si impetro, | |
| quid alias malim quam hodie has fieri nuptias? | |
| nam gnatu' quod pollicitust, haud dubiumst mihi, id | 530 |
| si nolit, quin <³eu>³m merito possim cogere. | |
| atque adeo in ipso tempore eccum ipsum obviam. | |
| Simo Chremes | |
| Si. Iubeo Chremetem . . Ch. o te ipsum quaerebam. Si. et ego te. Ch. optato advenis. | |
| aliquot me adierunt, ex te auditum qui <³ai>³bant hodie filiam | |
| meăm nubere tuŏ gnato; id viso tune an illi insaniant. | 535 |
| Si. ausculta pauca: et quid ego te velim et tu quod quaeris scies. | |
| Ch. ausculto: loquere quid velis. | |
| Si. per te d<³eo>³s oro et nostram amicitiam, Chreme, | |
| quae incepta a parvis cum aetate adcrevit simul, | |
| perque unicam gnatam tuam et gnatum meum, | 540 |
| quoi(u)s tibi potestas summa servandi datur, | |
| ut me adiuves in hac re atque ita uti nuptiae | |
| fuerant futurae, fiant. Ch. ah ne me obsecra: | |
| quasi hoc te orando a me impetrare oporteat. | |
| alium esse censes nunc me atque olim quom dabam? | 545 |
| si in remst utrique ut fiant, accersi iube; | |
| sed si ex ea re plus malist quam commodi | |
| utrique, id oro te in commune ut consulas, | |
| quasi si illa tua sit Pamphilique ego sim pater. | |
| Si. immo ita volo itaque postulo ut fiat, Chreme, | 550 |
| neque postulem abs te ni ipsa res moneat. Ch. quid est? | |
| Si. irae sunt inter Glycerium et gnatum. Ch. audio. | |
| Si. ita magnae ut sperem posse avelli. Ch. fabulae! | |
| Si. profecto sic est. Ch. sic hercle ut dicam tibi: | |
| amantium irae amoris integratiost. | 555 |
| Si. ĕm ĭd te oro ut ante eamu', dum tempus datur | |
| dumque ei(u)s lubido occlusast contumeliis, | |
| priu' quam harum scelera et lacrumae confictae dolis | |
| redducunt animum aegrotum ad misericordiam, | |
| uxorem demu'. spero consuetudine et | 560 |
| coniugio liberali devinctum, Chreme, | |
| de(h)inc facile ex illis sese emersurum malis. | |
| Ch. tibi ita hoc videtur; at ego non posse arbitror | |
| neque ĭllum hanc perpetuo habere neque me perpeti. | |
| Si. qui scis ergo istuc, nisi periclum feceris? | 565 |
| Ch. at ĭstuc periclum in filia fieri gravest. | |
| Si. nempe incommoditas denique huc omnis redit | |
| si eveniat, quod di prohibeant, discessio. | |
| at si corrigitur, quot commoditates vide: | |
| principio amico filium restitueris, | 570 |
| tibi generum firmum et filiae invenies virum. | |
| Ch. quid ĭstic? si ita istuc animum induxti esse utile, | |
| nolo tibi ullum commodum in me claudier. | |
| Si. merito te semper maxumi feci, Chreme. | |
| Ch. sed quid ais? Si. quid? Ch. qui scis eos nunc discordare inter se? | 575 |
| Si. ipsu' mihi Davo', qui intumust <³eo>³rum consiliis, dixit; | |
| et ĭs mihi persuadet nuptias quantum queam ut maturem. | |
| num censes faceret, filium nisi sciret eadem haec velle? | |
| tute adeo iăm ĕius audies verba. [heus] evocate huc Davom. | |
| atque eccum video ipsum foras exire. | 580 |
| Davos Simo Chremes | |
| Da. Ad te ibam. Si. quidnamst? | |
| Da. quor uxor non accersitur? iam advesperascit. Si. audin? | |
| ego dudum non nil veritu' sum, Dave, abs te ne faceres idem | |
| quod volgu' servorum solet, dolis ut me deluderes | |
| propterea quod amat filiūs. Da. egon istuc facerem? Si. credidi, | |
| idque adeo metuens vos celavi quod nunc dicam. Da. quid? Si. scies; | 585 |
| nam propemodum habeo iam fidem. Da. tandem cognosti qui siem? | |
| Si. non fuerant nuptiae futurae. Da. quid? non? Si. sed ea gratia | |
| simulavi vos ut pertemptarem. Da. quid ais? Si. sic res est. Da. vide: | |
| numquam istuc quivi ego intellegere. vah consilium callidum! | |
| Si. hoc audi: ut hinc te intro ire iussi, opportune hic fit mi obviam. Da. hem | 590 |
| numnam perimu'? Si. narro huic quae tu dudum narrasti mihi. | |
| Da. quidnam audio? Si. gnatam ut det oro vixque id exoro. Da. occidi. Si. hem | |
| quid dixtī? Da. optume inquam factum. Si. nunc per hunc nullast mora. | |
| Ch. domum modo ibo, ut adparetur dicam, atque huc renuntio.— | |
| Si. nunc te oro, Dave, quoniam solu' mi effecisti has nuptias . . | 595 |
| Da. ego vero solu'. Si. corrigerē mihi gnatum porro enitere. | |
| Da. faciam hercle sedulo. Si. potes nunc, dum animus inritatus est. | |
| Da. quiescas. Si. age igitur, ubi nunc est ipsu'? Da. mirum ni domist. | |
| Si. ibo ad eum atque <³ea>³dem haec quae tibi dixi dicam idem illi.— Da. nullu' sum. | |
| quid causaest quin hinc in pistrinum recta proficiscar via? | 600 |
| nil est preci loci relictum: iam perturbavi omnia: | |
| erum fefelli; in nuptias conieci erilem filium; | |
| feci hodie ut fierent, insperante hoc atque invito Pamphilo. | |
| ĕm ăstutias! quod si quiessem, nil evenisset mali. | |
| sed ĕccum ipsum video: occidi. | 605 |
| utinam mi[hi] esset aliquid hic quo nunc me praecipitem darem! | |
| Pamphilvs Davos | |
| Pa. Vbi ĭllic[e]st scelu' qui perdidit me? Da. perii. Pa. atque hoc confiteor iure | |
| mi obtigisse, quandoquidem tăm iners, tam nulli consili sum. | |
| servon fortunas meas me commisisse futtili! | |
| ego pretium ob stultitiam fero: sed inultum numquam id auferet. | 610 |
| Da. posthac incolumem sat scio [fore] me, nunc si devito hoc malum. | |
| Pa. nam quid ego nunc dicam patri? negabon velle me, modo | |
| qui sum pollicitu' ducerē? quă aŭdacia id facere audeam? | |
| nec quid nunc me faciam scio. Da. nec mequidem, atque id ago sedulo. | |
| dicam aliquid me inventurum, ut huic malo aliquam productem moram. | 615 |
| Pa. oh! Da. visu' sum Pa. eho dum, bone vir, quid ais? vidĕn me consiliis tuis | |
| miserum inpeditum esse? Da. at iam expediam. Pa. expedies? Da. certe, Pamphile. | |
| Pa. nempe ut modo. Da. immo meliu' spero. Pa. oh tibi ego ut credam, furcifer? | |
| tu rem inpeditam et perditam restituas? em quo fretu' sim, | |
| qui me hodie ex tranquillissuma re coniecisti in nuptias. | 620 |
| an non dixi esse hoc futurum? Da. dixti. Pa. quid meritu's? Da. crucem. | |
| sed sine paullulum ad me redeam: iam aliquid dispiciam. Pa. ei mihi, | |
| quom non habeo spatium ut de te sumam supplicium ut volo! | |
| namque hoc tempu' praecavere mihi me, haud tĕ ŭlcisci sinit. |