Studium et fides erga clientis ne iuueni quidem de- Jul.71.1.1
fuerunt. Masintham nobilem iuuenem, cum aduersus
Hiempsalem regem tam enixe defendisset, ut Iubae regis
filio in altercatione barbam inuaserit, stipendiarium
quoque pronuntiatum et abstrahentibus statim eripuit 5
occultauitque apud se diu et mox ex praetura profici-
scens in Hispaniam inter officia prosequentium fasces-
que lictorum lectica sua auexit.
  Amicos tanta semper facilitate indulgentiaque tracta- 72.1.1
uit, ut Gaio Oppio comitanti se per siluestre iter cor-
reptoque subita ualitudine deuersoriolo[co], quod unum
erat, cesserit et ipse humi ac sub diuo cubuerit. iam
autem rerum potens quosdam etiam infimi generis ad 5
amplissimos honores prouexit, cum ob id culparetur,
professus palam, si grassatorum et sicariorum
ope in tuenda sua dignitate usus esset, talibus
quoque se parem gratiam relaturum.
  Simultates contra nullas tam graues excepit um- 73.1.1
quam, ut non occasione oblata libens deponeret. Gai
Memmi, cuius asperrimis orationibus non minore acer-
bitate rescripserat, etiam suffragator mox in petitione
consulatus fuit. Gaio Caluo post famosa epigrammata 5
de reconciliatione per amicos agenti ultro ac prior
scripsit. Valerium Catullum, a quo sibi uersiculis de
Mamurra perpetua stigmata imposita non dissimula-
uerat, satis facientem eadem die adhibuit cenae hospi-
tioque patris eius, sicut consuerat, uti perseuerauit. 10
sed et in ulciscendo natura lenissimus piratas, a qui- 74.1.1
bus captus est, cum in dicionem redegisset, quoniam
suffixurum se cruci ante iurauerat, iugulari prius ius-
sit, deinde suffigi; Cornelio Phagitae, cuius quondam
nocturnas insidias aeger ac latens, ne perduceretur ad 5
Sullam, uix praemio dato euaserat, numquam nocere
sustinuit; Philemonem a manu seruum, qui necem
suam per uenenum inimicis promiserat, non grauius
quam simplici morte puniit; in Publium Clodium 2.1
Pompeiae uxoris suae adulterum atque eadem de causa
pollutarum caerimoniarum reum testis citatus negauit
se quicquam comperisse, quamuis et mater Aurelia et
soror Iulia apud eosdem iudices omnia ex fide re<t>- 5
tulissent; interrogatusque, cur igitur repudiasset uxo-
rem: 'quoniam,' inquit, 'meos tam suspicione quam
crimine iudico carere oportere.' moderationem 75.1.1
uero clementiamque cum in administratione tum in
uictoria belli ciuilis admirabilem exhibuit. denuntiante
Pompeio pro hostibus se habiturum qui rei publicae
defuissent, ipse medios et neutrius partis suorum sibi 5
numero futuros pronuntiauit. quibus autem ex com-
mendatione Pompei ordines dederat, potestatem transe-
undi ad eum omnibus fecit. motis apud Ilerdam de- 2.1
ditionis condicionibus, cum, assiduo inter utrasque par-
tes usu atque commercio, Afranius et Petreius depre-
hensos intra castra Iulianos subita paenitentia inter-
fecissent, admissam in se perfidiam non sustinuit imi- 5
tari. acie Pharsalica proclamauit, ut ciuibus parcere-
tur, deincepsque nemini non suorum quem uellet unum
partis aduersae seruare concessit. nec ulli perisse nisi 3.1
in proelio reperientur, exceptis dum taxat Afranio et
Fausto et Lucio Caesare iuuene; ac ne hos quidem uo-
luntate ipsius interemptos putant, quorum tamen et
priores post impetratam ueniam rebellauerant et Cae- 5
sar libertis seruisque eius ferro et igni crudelem in
modum enectis bestias quoque ad munus populi com-
paratas contrucidauerat. denique tempore extremo etiam 4.1
quibus nondum ignouerat, cunctis in Italiam redire
permisit magistratusque et imperia capere; sed et sta-
tuas Luci Sullae atque Pompei a plebe disiectas re-
posuit; ac si qua posthac aut cogitarentur grauius ad- 5
uersus se aut dicerentur, inhibere maluit quam uindi-
care. itaque et detectas coniurationes conuentusque 5.1
nocturnos non ultra arguit, quam ut edicto ostenderet
esse sibi notas, et acerbe loquentibus satis habuit pro
contione denuntiare ne perseuerarent, Aulique Caeci-
nae criminosissimo libro et Pitholai carminibus male- 5
dicentissimis laceratam existimationem suam ciuili ani-
mo tulit.