'An eandem Romanis in bello virtutem quam in pace 32.1.1
lasciviam adesse creditis? nostris illi dissensionibus ac dis-
cordiis clari vitia hostium in gloriam exercitus sui vertunt;
quem contractum ex diversissimis gentibus ut secundae res
tenent, ita adversae dissolvent: nisi si Gallos et Germanos 5
et (pudet dictu) Britannorum plerosque, licet dominationi
alienae sanguinem commodent, diutius tamen hostis quam
servos, fide et adfectu teneri putatis. metus ac terror sunt 2.1
infirma vincla caritatis; quae ubi removeris, qui timere
desierint, odisse incipient. omnia victoriae incitamenta pro
nobis sunt: nullae Romanos coniuges accendunt, nulli
parentes fugam exprobraturi sunt; aut nulla plerisque patria 5
aut alia est. paucos numero, trepidos ignorantia, caelum 3.1
ipsum ac mare et silvas, ignota omnia circumspectantis,
clausos quodam modo ac vinctos di nobis tradiderunt. ne
terreat vanus aspectus et auri fulgor atque argenti, quod
neque tegit neque vulnerat. in ipsa hostium acie invenie- 4.1
mus nostras manus: adgnoscent Britanni suam causam,
recordabuntur Galli priorem libertatem, tam deserent illos
ceteri Germani quam nuper Usipi reliquerunt. nec quic-
quam ultra formidinis: vacua castella, senum coloniae, 5
inter male parentis et iniuste imperantis aegra municipia
et discordantia. hic dux, hic exercitus: ibi tributa et me- 5.1
talla et ceterae servientium poenae, quas in aeternum per-
ferre aut statim ulcisci in hoc campo est. proinde ituri in
aciem et maiores vestros et posteros cogitate.'