Ceterum si omisso optimo illo et perfectissimo genere 26.1.1
eloquentiae eligenda sit forma dicendi, malim hercule
C. Gracchi impetum aut L. Crassi maturitatem quam cala-
mistros Maecenatis aut tinnitus Gallionis: adeo melius est
orationem vel hirta toga induere quam fucatis et meretriciis 5
vestibus insignire. neque enim oratorius iste, immo hercule 2.1
ne virilis quidem cultus est, quo plerique temporum nostro-
rum actores ita utuntur, ut lascivia verborum et levitate
sententiarum et licentia compositionis histrionalis modos
exprimant. quodque vix auditu fas esse debeat, laudis et 3.1
gloriae et ingenii loco plerique iactant cantari saltarique
commentarios suos. unde oritur illa foeda et praepostera,
sed tamen frequens †sicut his cla . . . et exclamatio, ut
oratores nostri tenere dicere, histriones diserte saltare dican- 5
tur. equidem non negaverim Cassium Severum, quem solum 4.1
Aper noster nominare ausus est, si iis comparetur, qui postea
fuerunt, posse oratorem vocari, quamquam in magna parte
librorum suorum plus bilis habeat quam sanguinis. primus 5.1
enim contempto ordine rerum, omissa modestia ac pudore
verborum, ipsis etiam quibus utitur armis incompositus et
studio feriendi plerumque deiectus, non pugnat, sed rixatur.
ceterum, ut dixi, sequentibus comparatus et varietate erudi- 6.1
tionis et lepore urbanitatis et ipsarum virium robore multum
ceteros superat, quorum neminem Aper nominare et velut
in aciem educere sustinuit. ego autem exspectabam, ut in- 7.1
cusato Asinio et Caelio et Calvo aliud nobis agmen produ-
ceret, plurisque vel certe totidem nominaret, ex quibus alium
Ciceroni, alium Caesari, singulis deinde singulos oppo-
neremus. nunc detrectasse nominatim antiquos oratores 8.1
contentus neminem sequentium laudare ausus est nisi in
publicum et in commune, veritus credo, ne multos offenderet,
si paucos excerpsisset. quotus enim quisque scholasticorum 9.1
non hac sua persuasione fruitur, ut se ante Ciceronem nu-
meret, sed plane post Gabinianum? at ego non verebor
nominare singulos, quo facilius propositis exemplis appareat,
quibus gradibus fracta sit et deminuta eloquentia.' 5