Transeo prima discentium elementa, in quibus et ipsis 30.1.1
parum laboratur: nec in auctoribus cognoscendis nec in
evolvenda antiquitate nec in notitiam vel rerum vel homi-
num vel temporum satis operae insumitur. sed expetuntur 2.1
quos rhetoras vocant; quorum professio quando primum in
hanc urbem introducta sit quamque nullam apud maiores
nostros auctoritatem habuerit, statim dicturus referam ne-
cesse est animum ad eam disciplinam, qua usos esse eos 5
oratores accepimus, quorum infinitus labor et cotidiana
meditatio et in omni genere studiorum assiduae exercita-
tiones ipsorum etiam continentur libris. notus est vobis 3.1
utique Ciceronis liber, qui Brutus inscribitur, in cuius ex-
trema parte (nam prior commemorationem veterum oratorum
habet) sua initia, suos gradus, suae eloquentiae velut quan-
dam educationem refert: se apud Q. Mucium ius civile 5
didicisse, apud Philonem Academicum, apud Diodotum
Stoicum omnis philosophiae partis penitus hausisse; neque
iis doctoribus contentum, quorum ei copia in urbe contigerat,
Achaiam quoque et Asiam peragrasse, ut omnem omnium
artium varietatem complecteretur. itaque hercule in libris 4.1
Ciceronis deprehendere licet, non geometriae, non musicae,
non grammaticae, non denique ullius ingenuae artis scientiam
ei defuisse. ille dialecticae subtilitatem, ille moralis partis
utilitatem, ille rerum motus causasque cognoverat. ita est 5.1
enim, optimi viri, ita: ex multa eruditione et plurimis
artibus et omnium rerum scientia exundat et exuberat illa
admirabilis eloquentia; neque oratoris vis et facultas, sicut
ceterarum rerum, angustis et brevibus terminis cluditur, sed 5
is est orator, qui de omni quaestione pulchre et ornate et ad
persuadendum apte dicere pro dignitate rerum, ad utilitatem
temporum, cum voluptate audientium possit.