Sic quoque quod superest †antiquis oratoribus forum 41.1.1
non emendatae nec usque ad votum compositae civitatis
argumentum est. quis enim nos advocat nisi aut nocens aut 2.1
miser? quod municipium in clientelam nostram venit, nisi
quod aut vicinus populus aut domestica discordia agitat?
quam provinciam tuemur nisi spoliatam vexatamque? atqui
melius fuisset non queri quam vindicari. quod si inveniretur 3.1
aliqua civitas, in qua nemo peccaret, supervacuus esset inter
innocentis orator sicut inter sanos medicus. quo modo
tamen minimum usus minimumque profectus ars medentis
habet in iis gentibus, quae firmissima valetudine ac salu- 5
berrimis corporibus utuntur, sic minor oratorum honor ob-
scuriorque gloria est inter bonos mores et in obsequium
regentis paratos. quid enim opus est longis in senatu sen- 4.1
tentiis, cum optimi cito consentiant? quid multis apud popu-
lum contionibus, cum de re publica non imperiti et multi
deliberent, sed sapientissimus et unus? quid voluntariis
accusationibus, cum tam raro et tam parce peccetur? quid 5
invidiosis et excedentibus modum defensionibus, cum cle-
mentia cognoscentis obviam periclitantibus eat? credite, 5.1
optimi et in quantum opus est disertissimi viri, si aut vos
prioribus saeculis aut illi, quos miramur, his nati essent, ac
deus aliquis vitas ac [vestra] tempora repente mutasset, nec
vobis summa illa laus et gloria in eloquentia neque illis 5
modus et temperamentum defuisset: nunc, quoniam nemo
eodem tempore adsequi potest magnam famam et magnam
quietem, bono saeculi sui quisque citra obtrectationem alte-
rius utatur.'