Ego me, patres conscripti, mortalem esse et homi- 4.38.1
num officia fungi satisque habere si locum principem im-
pleam et vos testor et meminisse posteros volo; qui satis
superque memoriae meae tribuent, ut maioribus meis
dignum, rerum vestrarum providum, constantem in peri- 5
culis, offensionum pro utilitate publica non pavidum
credant. haec mihi in animis vestris templa, hae pul-
cherrimae effigies et mansurae. nam quae saxo struuntur,
si iudicium posterorum in odium vertit, pro sepulchris
spernuntur. proinde socios civis et deos ipsos precor, hos 10
ut mihi ad finem usque vitae quietam et intellegentem
humani divinique iuris mentem duint, illos ut, quandoque
concessero, cum laude et bonis recordationibus facta atque
famam nominis mei prosequantur.' perstititque posthac
secretis etiam sermonibus aspernari talem sui cultum. quod 15
alii modestiam, multi, quia diffideret, quidam ut degeneris
animi interpretabantur. optumos quippe mortalium altis-
sima cupere: sic Herculem et Liberum apud Graecos,
Quirinum apud nos deum numero additos: melius Augu-
stum, qui speraverit. cetera principibus statim adesse: 20
unum insatiabiliter parandum, prosperam sui memoriam;
nam contemptu famae contemni virtutes.