INCIPIT LIBER II
|
|
AD ASINIVM POLLIONEM
|
|
Motvm ex Metello consvle civicvm [m.]
|
2.1.pr.1
|
Ha<e>c ode ad Asinium Pollionem consularem uirum
|
|
et triumphalem scripta est, qua hortatur eum, ut, omisso tra-
|
|
goediarum scribendarum studio, inchoatum historiae opus
|
|
consum<m>et, ac deinde in pare<c>basi [id est in translatione]
|
5
|
bellorum ciuilium calamitatem refer[a]t.
|
|
Motvm ex Metello c. c.
|
1.1
|
Pollio historiam belli ciuilis a Lentuli et Mamerci con-
|
|
sulatu coepti, altius repetit, id est, a Metello Celere et L.
|
|
Afranio consulibus. Adtende autem non ciuile, sed ciui-
|
|
cum dixisse antiqua figura. Illi enim ciuica et hostica,
|
5
|
deinde ciuilia <e>t hostilia dicebant.
|
|
Denominationes autem hae fere liberae sunt apud doctos.
|
|
Et motum pro bello posuit.
|
|
Lvdvmqve Fortvnae.
|
3.1
|
Hoc est: quae res humanas ludibrio habet.
|
|
Et arma nondvm expiatis.
|
4-5.1
|
Id est: de quibus nondum expiati, id est loti cruore<s>
|
|
sint. Ergo intellegi uult paene adhuc in manibus esse arma
|
|
ciuilia. Solent autem ungi arma, cum post bellum transactum
|
|
reponenda sunt.
|
5
|
Ordo ergo est nondum expiatis cruoribus.
|
|
Pericvlose plenvm opvs aleae t. et i. p. <i.> s. c. d.
|
6-8.1
|
Allegoricos ait, adhuc odia belli ciuilis sub specie pacis osten-
|
|
di[t] nec tutum esse haec scribere.
|
|
Pavlvm severe M. t. d. t. Quoniam, inquit, haec
|
9-10.1
|
scribere destinasti, parce tantisper tragico stilo.
|
|
Seueram autem tragoediam merito dicit, quod tri-
|
|
stia fere sint argumenta tragoediarum.
|
|
Mox vbi pvblicas. Hoc est: ubi historiam, quae publicas
|
10.1
|
res continet, ordinaris, id est descripseris.
|
|
Grande mvnvs C. r. <c.> Cecropio coturno
|
11-12.1
|
inquit, quia apud Athenienses primum est scripta atque acta
|
|
tragoedia a Thespio inuentore eius atque actore.
|
|
Insigne maestis praesidivm re[g]is. Per quod signi-
|
13.1
|
ficat, et fortissime eum causas reorum in iudiciis defendere
|
|
et praeterea prudentissima consilia in senatu dare.
|
|
Cvi lavrvs aeternos honores. Ideo hoc dicitur, quia
|
15.1
|
P<o>llio Salonas urbe[s] ex Dalmatis capta triumphauit.
|
|
Iam nvnc minaci mvrmvre cornvvm. <Ἐνεργῶς>. Iam,
|
17.1
|
inquit, uideor mihi uidere et audire ea, quae historia refert,
|
|
per quod significat uim eloquentiae Pollionem [id e<st> otiosum]
|
|
in relatione pugnarum inducere.
|
|
Fvgacis t. e. Fugacis pro uelocibus accipe;
|
19-20.1
|
et in sermone hodieque fugam pro uelocitate dicimus, cum
|
|
de equis loquimur.
|
|
Avdire magnos iam videor dvces. Ambiguum; utrum
|
21.1
|
enim ipsos duces contionantes audire se dicat, an Pollionem
|
|
de ducibus narrantem, incertum est.
|
|
Pvlvere sordidos. Speciose ac decenter dictum pul-
|
22.1
|
uere non indecoro sordidos [Non] quasi puluere bellico
|
|
pulueratos.
|
|
Praeter atrocem animvm Catonis. M. Porcium Catonem
|
24.1
|
significat, qui Vti<ca>e maluit se interficere inminente Caesare,
|
|
quam in potestatem eius uenire.
|
|
Ivno et deorvm qvisqvis amicior Afris. Sensus est:
|
25-26.1
|
Iuno et quicumque alii dii Carthaginiensibus fauerant, ul-
|
|
tionem uastatae Africae ex posteris eorum, qui eam uastaue-
|
|
r<a>nt, nunc receperunt. Inpotens autem ἀδύνατος [id est
|
|
non potens] 'sine uirtute' intellegendum.
|
5
|
Rettvlit inferias Ivgvrthae.
|
28.1
|
Nunc latius intellege, id est: Afris omnibus.
|
|
Qvis non Latino s. p. c.
|
29-30.1
|
Sensus est: nullus est campus, qui non sepulchris Ro-
|
|
manorum bella ciuilia fuisse et sanguine Romano pinguem
|
|
se ostendat factum.
|
|
Avditvmqve Medis H. s. r.
|
31-32.1
|
De superiore <p>endet; sic enim intellegendum: Quis non
|
|
campus sepulchris testatur inpia proelia, sonitumque Hespe-
|
|
riae ruinae, quem etiam Medi audierunt.
|
|
Sonitum autem ruinae Medos audisse, id est super orbem
|
5
|
transilire, per yperbolen intellegendum est; cuius sensus ex
|
|
subiectis magis inlustratur, quod dixerit: Qui gurges aut
|
|
quae flumina lugubris ignara belli, quod mare
|
|
Dauniae non decolorauere c.
|
|
Davniae a Dauno rege Apuliae, ac per hoc Italicae,
|
34.1
|
ac deinde Romanae intellegendum.
|
|
Sed ne relictis M. procax iocis <Cea>e retractes mv-
|
37-38.1
|
nera n. [n.] Nenia lugubre carmen est, quod in mortuos ca-
|
|
nitur. Simonides autem ex <C>ea insula lyricus poeta θρή-
|
|
νους [id est planctus] optime scripsit. Inde Ce[n]am neniam
|
|
appellauit. Sensus est autem: sed cum lyrico carmini aptiores
|
5
|
ioci sint, procacitatem egeris, o Musa, si lugubria potius in
|
|
eo modulata .p. fueris, quam ueneria, quae le<u>ioribus modulis
|
|
aptantur.
|
|