Caelo tonantem credi<di>mvs I. r. <Si> famae, inquit,
|
3.5.pr.1
|
tantum de Iouis magnitudine credidimus: quanto magis de
|
|
Augusti credendum est, cuius uirtutes et potentiam omne<s>
|
|
non audimus, sed uidemus.
|
|
<Ad>iectis Brittanis imperio gravibvsqve Persis.
|
3-4.1
|
Per has gentes ab ultima occidentis plaga usque ad
|
|
orientalem per continuationem adiunxisse imperio suo terras
|
|
Augustum intellegi uult.
|
|
Milesne Crassi conivge barbara. Cum magnitudinem
|
5.1
|
rerum gestarum Augusti commemorasset, indignatur eos, qui
|
|
sub Crass<o> militauerant, oblitos Romanae uirtutis, apud Par-
|
|
thos resedisse turpitudinem captiuitatis aequo animo ferent<e>s.
|
|
Tvrpis maritvs vixit et hostivm, pro cvria inversiqve
|
6-8.1
|
mores, consenvit socerorvm in arm<is>. Ὑπέρβατον sic ordinandum:
|
|
et hostium socerorum in armis consenuit. Nam illa per ex-
|
|
clamationem [per medium est], quae Graece διὰ μέσου inlata
|
|
esse dicuntur: 'Pro curia inuersique mores!'
|
5
|
Puta autem hoc eum dixisse: Itane hoc Romanus fecit?
|
|
O mores, inuersi estis, et o curia, quam indignas res passa
|
|
es[t]!
|
|
Svb rege Medo. Medum suo more pro Partho posuit.
|
9.1
|
[h]anciliorvm et nominis <et> togae oblitvs aeter-
|
10-11.1
|
naeqve Vest<a>e. Per [h]ancilia[m] et Vestam sacra ac religio-
|
|
nes Romanas uult intellegi.
|
|
Aeternam autem Vestam propter aeternos, qui in ara
|
|
eius coluntur, ignes dixit.
|
5
|
Incolvmi Iove. Mire incolumi Ioue, ut si diceret:
|
12.1
|
stante[m] mundo, incolumi rerum natura.
|
|
Hoc caverat mens provida Regvli: Nequis scilicet uitam
|
13.1
|
captiuitate speraret, sed potius pro libertate moreretur.
|
|
Dissentient<i>s condicionibvs foedis, quod captiuos
|
14-15.1
|
Afrorum noluit pro se reddi.
|
|
Exemplo trahentis perniciem veniens in aevvm. Per-
|
15-16.1
|
niciem hinc processuram in futurum tempus, si exemplum
|
|
tale induceret.
|
|
Si non periret inmiserabilis captiva pvbes. Id est:
|
17-18.1
|
si non perissent captiui, quo<nia>m nemo eorum misereri deberet.
|
|
Signa ego Pvnic<is> adfixa delvbris.
|
18-19.1
|
H<ae>c uerba sunt Reguli desuadentis, ne permutatio ca-
|
|
ptiuorum fieret. Indicat autem indignationem quan<d>am, tur-
|
|
pitudinem in Romanis militibus, cum se facile captiuitati
|
|
traderent, uideri.
|
5
|
Et arva Marte coli popvlata nostro. <Vi>di, inquit,
|
23-24.1
|
s<e>c<u>r<i>o<r>es Poenos agros suos colere, qui agri iam a nobis
|
|
ante fuerant uastati.
|
|
Avro repensvs scilicet acrior miles redibit. [H]ironia,
|
25-26.1
|
cuius sensus est: uidelicet fortior prodibit miles in pugnam
|
|
pr[a]etio redemptus. Quod significat non posse fortiter in
|
|
acie stare militem, qui didicerit uictum se posse uiuere.
|
|
Flagitio additis damnvm. Turpitudin<i>, inquit,
|
26-27.1
|
Roman<ae>, qu<a>e per ignauiam militum accidit, insuper uos
|
|
adiungitis damnum pecuniae, qua si<c> eos redimere uultis.
|
|
Neqve amissos colores lana[ta] refert medicata fvco.
|
27-28.1
|
Vt lana, inquit, medicata, id est infecta, numquam ad pri-
|
|
stinum redit colorem, ita miles inbutus uitio captiuitatis non
|
|
erit fortis.
|
|
Et Marte Poenos pro[p]teret altero id est: <si> iterum
|
34.1
|
constitutus ad pugnam hostis prodierit.
|
|
Hic vnde vitam svmeret inscivs pacem <dv>ello miscvit.
|
37-38.1
|
Cum deberet, inquit, uitam uirtute atque armis quaerere,
|
|
commisit se hostibus; sic ergo pacem bello miscuit.
|
|
O magna Carthago probrosis altior [rvinis] Italiae
|
39-40.1
|
rvinis. Sic uoca[ba]tur Carthago magna, quam ait dedecore
|
|
et d<am>nis ma<gn>is Romanorum altiorem factam.
|
|
Fertvr pvdicae conivgis oscvlvm parvosqve natos vt
|
41-43.1
|
capitis minor ab se removisse. Adfirmatur Regulus, cum Romam
|
|
captiuus adductus esset a Poenis, auersatus uxoris osculum,
|
|
dicens inhonestum matronae esse eum, qui sit infamiae ca-
|
|
ptiuitatis damnatus, id est seruus factus, maritum agnoscere.
|
5
|
Bene ergo additum pudicae coniugis, ne putares illum
|
|
ideo osculum coniugis auersatum, quod de pudicitia eius in-
|
|
iqu<i>us sensisset.
|
|
Et virilem torvvs hvmi posvisse vvltvm. Id est,
|
43-44.1
|
ad humum uultum dei<e>cisse. Virilem autem uultum ad
|
|
uirtutem animi eius, cum hoc faceret, referens dixit.
|
|
Donec labantes consilio patres firmaret avctor, nvm-
|
45-46.1
|
qvam alias dato. S<cil>(icet) generaliter accipiendum, id est:
|
|
qualem sententiam nemo umquam de se tulisset.
|
|
Egregivs properaret exvl.
|
48.1
|
Hoc est: gloriosus, qui se exulem maluerit esse, quam
|
|
cum infamia redimi. Et est occultum antitheton; <n>a<m>
|
|
m<a>erentibus amicis egregium exulem opposuit, quae figura
|
|
eam uim habet, ut ostendat ingens miraculum fuisse in hoc,
|
5
|
quod, cum amici pro eo m<a>ere<re>nt, ipse egregius, id est
|
|
sublimis animo ageret.
|
|
Qvam si clientivm longa negotia. Cum populus, in-
|
53.1
|
quit, ei obsisteret, ne in Africam portaretur, non aliter eos
|
|
reliquit, quam solent principes ciuitatis amicos suos nego-
|
|
tiorum deiudicatis litibus uel prolatis rebus otiosa mente re-
|
|
linquere, festinantes in praedia sua.
|
5
|