Beatvs ille, qvi procvl negotiis.
|
2.pr.1
|
Ha<e>c ὠ<ι>δὴ laudes rusticae uitae continet. Negotia
|
|
autem hic molestias urbanae uitae uult intellegi.
|
|
Neqve excitatvr classico miles trvci et reliqua.
|
5.1
|
Eleganter ostendit incommoda uitae, quibus rustici
|
|
carent.
|
|
Et svperba civivm p. l.
|
7-8.1
|
Salutationum officia dicit.
|
|
Altas marita<t> popvlos. Proprie maritari arbores
|
10.1
|
dicuntur, cum uites his adiunguntur.
|
|
Sed speciem pro specie posuit.
|
|
Non enim populi maritari, sed ulmi solent. Hinc autem
|
|
iam commoda rusticae uitae enumerare ac describere incipit.
|
5
|
Vel cvm decorvm mitibvs pomis capvt avtvmnvs
|
17-18.1
|
agris extvlit.
|
|
Poetica fantasia finxit autumnum quasi corporalem deum
|
|
pomis coronatum.
|
|
Insitiva decerpens pira. Merito insitiua. Nam pi-
|
19.1
|
rorum arbores, quae sponte natae sunt, necesse est dura atque
|
|
aspera poma dent.
|
|
Qva mvneretvr te, Priape. Et munero et [in] munero<r>
|
21.1
|
in actiua significatione recte dicitur.
|
|
Qvervntvr in silvis aves.
|
26.1
|
Queruntur, inquit, quoniam ueteres omnium anima-
|
|
lium uoces praeterquam hominum qu[a]erellas dicebant. De-
|
|
nique et Vergil.:
|
|
Et cantu querulae rumpunt arbusta cicadae,
|
5
|
inquit, et de ranis:
|
|
Et ueterem in limo ranae cecinere querellam.
|
|
Et de bubus:
|
|
Atque omne querellis
|
|
Inpleri nemus.
|
10
|
Fontesqve lymphis obstrepvnt manantibvs, somnos
|
27-28.1
|
qvod invitet leves [i. l.]
|
|
Suauis elocutio: fontes obstrepunt, quod somnos inuitet.
|
|
A[v]t cvm tonantis annvs hibernvs Iovis. Annus hi-
|
29.1
|
bernus, pro 'hibernum tempus anni'.
|
|
Nota autem synecdoche[n] es<t> annum pro parte anni
|
|
dicere.
|
|
Sic et Vergil.:
|
5
|
Nunc frondent siluae, nunc formosissimus
|
|
annus.
|
|
Avt amite levi rara tendit retia. Amites hodieque ap-
|
33.1
|
pellantur forculae, quibus retia in uenatione uel in aucupio
|
|
suspenduntur. Et est figura ἐφεξήγησις[, quia retia doli sunt].
|
|
Qvod si pvdica mvlier in partem.
|
39.1
|
No<n> ai<t> 'quod si [quodsi] et pudica uxor rustico con-
|
|
tingat'; nec enim existimat difficile esse rusticam uxorem
|
|
pudicam esse, cum omnes pudicas esse intellegi uelit. Sed
|
|
hoc ait: Quodsi et uxorem habeat, qui alioqui pudica est.
|
5
|
Potest autem utique accidere [idioma. Et est consuetudo
|
|
rustica], ut uxor non sit, uel quia nondum ducta est, uel quia
|
|
aliquo casu adempta sit.
|
|
Sacrvm vetvstis extrvat lignis focvm. Proprie hoc
|
43.1
|
rusticae uitae est focum amare.
|
|
Sacrum autem dixit, quia ara deorum P[a]enatium est
|
|
focus.
|
|
Et horna dvlci vina promens dolio. Orna uina di-
|
47.1
|
cuntur huius anni. Non ergo 'dulci dolio', ut dictum est, sed
|
|
translati<ci>o ἐπιθέτω<ι> 'dulcia uina' intellegamus. Hoc quo-
|
|
que autem ad idioma rusticae simplicitatis pertinet, hornum
|
|
uinum bibere.
|
5
|
Dapes inemptas appar<e>t.
|
48.1
|
Vergilianum est. S<cil>ic[et] et ille, cum de uita
|
|
rustica loqueretur, sic ait:
|
|
Dapibus mensas onerabat inemptis.
|
|
Non me Lvcrina ivverint conchylia magisve rhombvs
|
49-50.1
|
avt scari. Non me magis iuuerint Lucrina conchylia rhom-
|
|
busue aut scari.
|
|
Avt scar<i>, siqvos E<ois> intonata flvctibvs hiemps ad
|
50-52.1
|
hoc vertat mare. Intellegi uult scaros pisces in orientali mari
|
|
esse, et difficile fieri, ut circa Italiam capiantur, nisi quos
|
|
inde uiolentia tempestatis adduxerit.
|
|
Non Afra avis. Afram au[t]em gallinam Numidicam dicit.
|
53.1
|
Non attagen Ionicvs. Cum attagenas feminino genere
|
54.1
|
uulgo dicant, adnotandum, quod masculino genere hic dixerit.
|
|
Attagen autem auis est Asiatica inter nobilissimas habita.
|
|
Ionicus uero ab Ionia dictus, quae est regio Asiae, in qua
|
|
est urbs Efesus.
|
5
|
Vel agna festis caesa Terminalibvs, vel haedvs ere-
|
59-60.1
|
ptvs lvpo.
|
|
Iucunde expressit rusticorum frugalitatem.
|
|
Videre fessos vomere<m> inversvm boves c. t. l.
|
63-64.1
|
Hoc Vergilianum illud est:
|
|
Aspice aratra <iugo> referunt suspensa iu-
|
|
uenci. Languido autem collo: lasso. Et utique uoluptas
|
|
domino hinc est cogitanti, quantum utilitatis ex <a>ratione agro
|
5
|
contuleri<n>t.
|
|
Positosqve vernas, ditis examen domvs, hoc est: qui
|
65.1
|
uernae ditem dom[in]um faciunt.
|
|
Hic 'ditem' frequentem ac familiosam; nec ultra hoc ditem
|
|
domum nunc intellegas, cum de rustico patre familias loquitur.
|
|
Haec vbi locvtvs fenerator Alfivs, iam iam fvtvrvs
|
67-68.1
|
rvsticvs, et reliqua.
|
|
Vrbanissime postremo finxit haec non de sua persona
|
|
dicta esse, sed feneratoris; per quod uult intellegi neminem
|
|
<ne>scire, quid iucunditatis habeat uita rustica, nec tamen
|
5
|
quemquam ab ea, in qua consueuerit, posse discedere.
|
|
Omnem redegit Idibvs pecvniam, qv<a>erit Kal. ponere.
|
69-70.1
|
Exigit, inquit, a debitoribus pecuniam comparaturus praedia,
|
|
cogitans scilicet iocunditatem uitae illius, quam in rusticis
|
|
laudat. Sed rursus stimulatus cupiditat<e> usurarum quaerit
|
|
eam faenori dar<e>.
|
5
|