EGLOGA VIIII
|
|
Olim trvncvs eram ficvlnvs.
|
1.8.pr.1
|
Priapum positum in hortis, qui erant extra portam Ex-
|
|
quili<n>am, antequam aedificiis quoque locus occuparetur,
|
|
inducit referentem non tam magnum negotium sibi esse
|
|
custodiendis hortis a furibus atque auibus quae semina con-
|
5
|
sumunt, quam a ueneficis qu<ae> se in [h]isdem locis inquietent.
|
|
Invtile lignvm.
|
1.1
|
Merito. Nam haec materia nullis fabricis idonea est.
|
|
Attende nomen a fico deriuatum 'ficulnus', non ut uulgo
|
|
'ficu<lneu>s'.
|
|
Vetatqve novis insidere in hortis.
|
7.1
|
<Nouis hortis> ideo dixit, quod, cum Esquilina regio
|
|
prius sepulchris et bustis uacaret, primus Maecenas salubri-
|
|
tatem aeris ibi e<x>p<ert>us hortos constituit.
|
|
Potest <et> nouis hortis accipi pro 'recens satis'.
|
5
|
Maxime enim aues tum prohibendae ex hortis sunt, ne semina
|
|
in terra missa colligant.
|
|
Pantolabo scvrrae Nomentanoqve nepoti. Mille pedes
|
11-12.1
|
in fronte, et reliqua.
|
|
<Commune sepulchrum> urbanissime dicitur haec regio,
|
|
namque publicas ustrinas habebat. Quare eleganter Panto-
|
|
labo et Nomentano, qui bona sua comederant, lata moni-
|
5
|
menta praestare n<u>n<c> dicitur, scilicet quia priuata habere
|
|
non poterant. Solet autem priuatis monimentis inscribi, quod
|
|
pedes in fronte, quod in agris habeant; item singularibus
|
|
plerumque litteris notari solet Hoc monimentum here-
|
|
des non seque[n]tur, uidelicet nequi ius habeat inferendis
|
10
|
ibi reliquiis aliorum mortuorum.
|
|
Fuit autem Mallius Verna trans Tiberim ingenuis pa-
|
|
rentibus natus, qui quia a multis pecuniam mutuam erogabat,
|
|
Pantolabos est cognominatus, sed quamuis aliquot uitiis
|
|
teneretur, tamen propter scurrulitatem c<o>mpluribus erat
|
15
|
domestic<e> notus. Cassi autem Nomentani huius, que<m>
|
|
nepotem propter prodigam uitam appellauit, saepe meminit.
|
|
Nvnc licet Esqviliis habitare[s] salvbribvs. Scilicet, quia
|
14.1
|
promotae longius ustrinae, salubres factae sunt Esquiliae.
|
|
Albis informem spectabant ossibvs agrvm. Manifestis-
|
16.1
|
sima ἔνλ<ε>ιψ[ε]ις. 'Spectabant' enim non utique alii quam
|
|
'homines' intellegendum.
|
|
Simvl ac va<g>a lvna decorvm protvlit os, qvin ossa.
|
21-22.1
|
Bene 'uaga', sicut Vergilius:
|
|
Errantemque lunam.
|
|
Vidi egomet nigra svccinctam vadere palla Canidiam.
|
23-24.1
|
Et alibi dictum est Gratidiam nomine fuisse Neapolita-
|
|
nam unguentariam, quam Canidiam hic appellat, et ut uene-
|
|
ficam carpit, ut maxime in epodo carmine.
|
|
Cvm Sagana maiore vlvlantem.
|
25.1
|
Memini me legere apud Helen<i>um <A>cronem
|
|
Saganam nomine fuisse Horati temporibus Pompei saga<m>
|
|
senatoris, qui a triumuiris pr<o>scriptus est. Sed cum dicat
|
|
maiorem, apparet aut sororem hanc habuisse minorem se,
|
5
|
aut <f>uisse et aliam Saganam illis temporibus minorem ha[n]c
|
|
uel aetate uel natalibus uel censu.
|
|
Et pvllam divellere mordicvs agnam coepervnt. Haec
|
27-28.1
|
uidelicet iam ad maleficia uenefic[i]arum [haec] pertinent.
|
|
Pullam autem nigram accipere debemus, ut et Vergilius
|
|
ait:
|
|
Ne maculis infuscet uellera pullis
|
5
|
Nascentum.
|
|
Vt inde man<e>s elicerent animas responsa datvras.
|
28-29.1
|
Mire dictum est 'man<e>s animas', hoc est: quae animae manes
|
|
sunt, ut si diceret: manes mortuorum.
|
|
Lanea et effigies erat altera cerea. Ordo est: lanea
|
30.1
|
effigies erat <et> altera cerea.
|
|
Maior lanea, qvae poenis conpesceret inferiorem. Sic
|
30-31.1
|
figurata<s> dicit fuisse has duas effigies, ut lanea supplicium
|
|
de cerea sumere uideretur.
|
|
Serpentes atqve videres infernas errare canes. Sic
|
34-35.1
|
fere instruit Horatius, ut coniunctiones non suo loco ponat.
|
|
Et est ordo: serpentes uideres errare atque infernas canes.
|
|
Sic et paulo supra dictum est:
|
|
Lanea et effigies erat altera cerea.
|
5
|
Ivlivs et fragilis Pediatia, fvrqve Voranvs. Pediatius
|
39.1
|
eques Romanus honesto patrimonio consumpto etiam casti-
|
|
tatem oris amiserat, et indulgentia parentum mollis eua-
|
|
serat, ut omnem libidinem cum uoluptate pateretur.
|
|
Propter quod eum Horatius feminino nomine 'Pedia-
|
5
|
tiam', non 'Pediatium' appellauit; ob eandem causam et fra-
|
|
gilem dixit, id est, mollem. Voranus autem Quinti Lutati
|
|
Catuli libertus omni loco, omni tempore furacissimus fuisse
|
|
dicitur. De quo etiam illud traditur: cum deprehensus a num-
|
|
mulario esset, cuius de mensa nummos subtractos in calceos
|
10
|
sibi infarciuerat, quidam iocans in eum 'belle' inquit 'si<c>
|
|
te nummularius ille exchalciauerat' cum adspiratione secun-
|
|
dae syllabae, ut simul et chalcon, id est aes, ei ablatum
|
|
excalciato obiceret.
|
|
Et imagine cerea largior arserit.
|
43-44.1
|
Ὑπέρμετρος uersus, ut est ille Homericus:
|
|
Κύκλωψ τῆι πίε οἶνον, ἐπεὶ φάγες ἀνδρόμεα
|
|
κρέα.
|
|
et Vergilius:
|
5
|
Hic finis fandi. Solio tum Iuppiter aureo
|
|
et alibi:
|
|
Iamque iter emensi turres ac tecta Latino-
|
|
rum.
|
|
Canidiae dentes, altvm Saganae cal<i>andrvm excidere.
|
48-49.1
|
Iocatur in has, quasi altera dentibus adpositis uti solita
|
|
sit, altera quod g<l>ab<r>a fuerit caliandrum, id est galeri-
|
|
cum habere consuesset. Caliandri meminit et Varro in eo
|
|
libro, qui inscribitur Virgula diuina, dicens:
|
5
|
Ego nunc postulem, Agamemno[na], meum?
|
|
Tantis coturnis accipit critonia caliandrum.
|
|
Atqve incantata lacertis vincvla cvm magno risvqve io-
|
49.1
|
coqve videres.
|
|
'Videres' uerb<um> reuocandum ad id, quod dixerat ex-
|
|
cidere. Sic enim coniungendum: excidere uideres.
|
|