Sic nostrum senium quoque,
|
51
|
quia iam dicere grandia
|
|
maturum ingenium negat,
|
|
nec spirant animas fibrae,
|
|
angustam studii viam
|
55
|
et callem tenuem terit,
|
|
tantum ne male desidi
|
|
suescant ora silentio.
|
|
quid sit littera, quid duae,
|
|
iunctae quid sibi syllabae,
|
60
|
dumos inter et aspera
|
|
scruposis sequimur vadis.
|
|
fronte exile negotium
|
|
et dignum pueris putes;
|
|
adgressis labor arduus
|
65
|
nec tractabile pondus est.
|
|
at mens tenditur acrius,
|
|
ne contenta sit obviis,
|
|
rimantemve recondita
|
|
subtiles fugiant notae,
|
70
|
neu discretio falsa sit
|
|
rerum tam gracili modo.
|
|
instat callida cautio,
|
|
ne sermo ambiguum sonet,
|
|
ne priscum nimis aut leve,
|
75
|
vocum ne series hiet,
|
|
neu compago fragosa sit,
|
|
vel sit quod male luceat;
|
|
dum certo gradimur pede,
|
|
ipsi ne trepident pedes.
|
80
|
par examinis aestus est,
|
|
ceu sublimia disseras:
|
|
par est iudicii mora:
|
|
pompae gloria vilis est.
|
|
DE LITTERIS
|
|
Elementa, rudes quae pueros docent magistri,
|
85
|
vocalia quaedam memorant, consona quaedam;
|
|
haec reddere vocem quoniam valent seorsa,
|
|
nullumque sine illis potis est coire verbum:
|
|
at consona quae sunt, nisi vocalibus aptes,
|
|
pars dimidium vocis opus proferet ex se,
|
90
|
pars muta soni comprimet ora molientum.
|
|
illis sonus obscurior impeditiorque
|
|
utcumque tamen promitur ore semicluso,
|
|
vocalibus atque est minor auctiorque mutis:
|
|
his caeca soni vis penitus subest latetque,
|
95
|
ut non labiis hiscere, non sonare lingua,
|
|
ullumve meatum queat explicare nisus,
|
|
vocalia rictum nisi iuncta disserarint.
|
|
res cum tenuis, difficile est probare verbis:
|
|
exempla solent sensibus admovere lucem.
|
100
|
b cum volo vel c tibi vel dicere d g,
|
|
e, quae sonitum commodat hisce, si negetur,
|
|
et labra prementur simul et revincta lingua:
|
|
haec vim tacitam sponte sua nimisque mutam
|
|
coniuncta potentem sonitus facit latentis,
|
105
|
geminumque refert auribus ex utraque sensum,
|
|
si proprietas tradita, si regula nota est.
|
|