Incipit tractatus de Esaia
  Propheta quod pro ueteri uinea, quae a domino in 2.11.1.1
Aegypto fuerat instituta, postulabat ad tempus nouellae
profecisse, inscriptio ipsa tituli psalmi lecti declarat; sic enim
se habet: In finem pro his qui immutabuntur. Iudaicus etenim
populus, qui prior uinea dei dictus est, floruit quidem, sed 5
infeliciter flore discusso nullos potuit fructus afferre. Denique
pro fructibus spinas generauit, pro uua labruscam. Cuius
abhorrens infelicitatem dominus rei, aliam sibi, id est populi
nostri, sua pro uoluntate plantauit, in quam omnis fructus
propheticus decucurrit. Hic mihi, rustico uestro, beatissimi 10
ignoscite agricultores, si quid uestrae sollertiae, uineae in
ratione reddenda, ignauia nostra detraxerit.
  Igitur, ut optime saepe recolitis, mensura seruata 2.1
amputatur in surculum palmes, in scrobem dimittitur, ut
animatus ibidem genitalis humoris manente semper secum
substantia nutriatur. Auxiliare illi necessario iungitur lignum,
cuius tutela defensus sese sustollat. At ubi adoleuerit in uitem 5
perfectam ad iugumque peruenerit, eius omnes crines luxuriosi
falce tonduntur, pura materia tabulatis infertur, nodis adstrin-
gitur, ne a ligno, quo portatur uel cuius adminiculo uel ducatu
in uberes fructus longius inuitata producitur, ui aliqua separe-
tur. 10
Tum solemniter plorans clementer imbre suo rorat con- 3.1
ceptaque musti felicibus lacrimis fluenta denuntiat. Statim
oculis apertis folia radiata procedunt, quibus subiecti ac se
commendantes sequaces fructus adridunt, quos solis ardores,
pluuiae uentique exercendo prouehunt ad maturitatemque 5
perducunt. At ubi uindemiae uenerit tempus, decore dissipato,
passim uua detrahitur in torcularique operariorum pedibus
subiecta calcatur, prelo premitur duabusque tabulis uehe-
menter urguetur, donec omnis dulcedo medullitus exigatur
sicque pretiosum fluentum a suis calcatoribus et bibitur et 10
patris familias cellis uinariis infertur, ut melius ueterescendo
reddatur.
  Quantum spiritaliter mediocritas nostra conicere 4.1
potest, computatus ad mensuram palmes competens intellegi-
tur legitimo examinis numero examinatus. Scrobem fontem
sacrum debemus accipere, qui uera sarmenta homines suscipit
mortuos et inspiratos aqua caelesti mox efficit uiuos. Lignum 5
auxiliare, quo tenditur uel portatur, crucis est dominicae
signum, sine quo uiuere immortalitatemque apprehendere in
toto non potest Christianus. Quod tabulatis infertur, caelestis
uiae uitaeque altitudo monstratur.
Ligaturis adstringitur, 5.1
cum renuntians saeculo sponsione facta spiritaliter sacris inter-
rogationibus obligatur. Luxuriosi crines falce tonduntur, id est
omnia omnino peccata baptismate spiritusque sancti uigore
amputantur. Plorat feliciter uitis purgata materia; de homine 5
loto felicius manant doctrinae caelestis diuina fluenta, ruptis
oculis, id est spiritaliter patefactis. Praecedentibus foliis
fructus sequela sese commendat; similiter Christianus moni-
tis diuinis praecinentibus obsecundando, in quibus aeternae
fructus est uitae, et defenditur pariter et nutritur. 10
Ad iugum 6.1
peruenit, cum praerogata omni facultate pauperibus crucem
suam portans consummata omni iustitia expeditior sequitur
Christum. Vi tempestatis, solis atque imbris ad maturitatem
cogitur; et iustus temptationibus crebris, magnis ac uariis 5
perducitur ad coronam. At ubi uindemiae uenerit tempus, id
est persecutionis dies, passim uuae diripiuntur, id est inconsi-
derate sanctis hominibus uiolenta infertur manus. Ad torcular
conportantur; id est ad supplicii locum deducuntur. Ab
operariis ibidem conculcantur, hoc est summa cum contumelia 10
a persecutoribus illusi iugulantur.
Sucus earum in ultimo 7.1
preli pondere duabusque tabulis exsiccatur; similiter iudicii
die a Christo secundum tabulas legis confessorum sanguinis
uindicta usque ad ultimum quadrantem exigitur. Calcatores
de eodem musto bibunt; et persecutores saepe credentes in 5
Christum calicem pretiosum, quem paulo ante calcando fude-
rant, gustant, aliqui etiam bibunt. Mustum patris familias
cellae reconditur, ut pretiosius transfretatione reddatur; et
martyr dominicae habitationis in recondita adsumitur, ut
ibidem ex homine in angelum transfusus aeternae uitae beati- 10
tudine glorietur.