DE PRAEPOSITIONE
|
|
Praepositio est pars orationis dicta, quod in loquendo praeponitur.
|
441.35
|
et haec est eius natura, puta 'ante templum': nemo enim dicit 'tem-
|
|
plum ante'. sed tamen est una praepositio quae pro arbitrio nostro po-
|
442.1
|
nitur, ut tenus: dicimus enim et 'pube tenus' et 'tenus pube'. item cum
|
|
plerumque sic postposita invenitur, ut praeponi omnino non possit; quod
|
|
utique contra artem videmus, ut cum dicimus mecum tecum nobiscum
|
|
vobiscum. praepositio autem aut cohaeret * * * aut utrumque efficit, con di dis.
|
5
|
ita enim loquimur, 'conduco tibi', 'distraho tibi', non aut 'con tibi duco'
|
|
aut 'dis tibi traho'. separantur apud et penes. etenim cum dicimus
|
|
'apud amicum', duae partes orationis sunt; 'penes arbitros' similiter
|
|
duae. aliae vero et cohaerere et secerni possunt, ut prae. nam cum
|
|
dico praetulit, utique cohaerens invenitur; cum autem 'prae metu', se-
|
10
|
gregata est. in accusativis praepositionibus, quae triginta tantum sunt,
|
|
illae duae possunt in quaestionem vocari, apud et ad, eo quod <apud> sem-
|
|
per in loco est, ut 'apud amicum sum'; ad vero secundum artem semper
|
|
ad locum, ut 'ad amicum vado'. quamquam et secundum auctoritatem
|
|
invenitur in loco, ut 'ad Marcum Laecam te habitare'. usque non
|
15
|
videtur plurimis praepositio, quoniam sic alia praepositio non potest poni.
|
|
etenim dicimus 'usque ad forum vado', ut Vergilius 'ad usque co-
|
|
lumnas exulat'. nam si habet alteram praepositionem, ipsa praepositio
|
|
esse non potest: numquam enim praepositio alteri praepositioni cohaeret.
|
|
idcirco debemus dicere usque adverbium esse, quod iterum ratio refutat:
|
20
|
etenim adverbio praepositio separatim numquam cohaeret. si autem vo-
|
|
lueris, ut coniunctim cohaereat, non iam adverbium erit, sed potius reci-
|
|
pit naturam suam: nam et praepositionem praepositioni sic cohaerentem,
|
|
ut pro una parte orationis habeantur, invenimus saepius apud Catonem,
|
|
ut circumcirca, id est circa. in ablativis praepositionibus e et ex hanc
|
25
|
habent observationem, ut, si vocalis sequatur, ex praeponamus, ut 'ex
|
|
amico audivi'; si autem consonans, e praeponatur, ut 'e foro venio'.
|
|
illud vehementissime observare debemus, ut con et in, quotienscumque
|
|
post se habent s vel f litteram, videamus quem ad modum pronuntientur.
|
|
plerumque enim non observantes <in> barbarismos incurrimus. nam cum
|
30
|
ipsarum natura brevis sit, tamen, si sequantur supra dictae litterae, ple-
|
|
rumque in longitudinem transit, ut cum dicimus confit confessio, item
|
|
consilium consuluit. his enim locis pronuntiandae sunt ut longae; simili-
|
|
ter insula infula. quod magis aurium iudicio quam artis ratione colli-
|
|
gimus. praepositiones aut ipsa verba corrumpunt, ut conficio; nam erat
|
35
|
integrum facio: aut ipsae corrumpuntur ab integris verbis, ut affero; nam
|
|
erat integrum fero: aut utrumque, et corrumpunt et corrumpuntur, ut
|
443.1
|
afficio. nam affero, quod scribebatur per a et per d, incipit scribi per
|
|
a et f; et item quod erat facio, fit ficio.
|
|
Praepositio et quando praeponitur et quando postponitur, si casum
|
|
suum retineat, praepositio est, ut 'per transtra', 'transtra per'; si autem
|
5
|
casum mutaverit, fit adverbium, ut 'longo post tempore venit'.
|
|
ambiguae praepositiones quattuor fuerunt, in sub super et subter, quibus
|
|
maiores indifferenter utebantur; sed hodie iam duae sunt, in et sub: nam
|
|
super et subter accusativae habentur. in autem et sub qua ratione ser-
|
|
ventur, in superiore arte tractatum est. plerumque eadem est praepositio,
|
10
|
quod est et adverbium, ut ante et propter. sed quid magis dicendum sit,
|
|
hac ratione colligimus. etenim si pars orationis sequatur, quae casibus
|
|
servit, praepositiones erunt, ut 'ante templum', 'propter aquam': templum
|
|
enim et aquam casuales partes orationis sunt. quando autem dicimus
|
|
'ante fecit', 'post dixit', adverbia sunt: sequuntur enim verba, et novimus
|
15
|
utique adverbia semper verbis egere.
|
|