DE PRAEPOSITIONE
|
|
Praepositio dicta est, quod in loquendo praeponitur (dicimus enim
|
418.32
|
'apud amicum sum'), excepta una praepositione, quae non numquam
|
|
praeponitur et postponitur, ut tenus (dicimus enim et 'pube tenus' et
|
|
'tenus pube'), et excepta altera praepositione, id est cum, scilicet in
|
35
|
pronominibus non nullis, ut mecum tecum nobiscum vobiscum, quod con-
|
|
tra artem ex aperto dicitur (nemo enim dicit 'cum me', 'cum te' propter
|
419.1
|
cacenphaton). natura enim praepositionis exigebat, ut praeponeretur. ac-
|
|
cusativae praepositiones sunt xxx, quae accusativo tantum iunguntur vel
|
|
singulari vel plurali. ex his ad et apud diversas habent significationes.
|
|
nam ad ad locum significat, ut 'ad patrem vado', apud vero in loco, ut
|
5
|
'apud parentem sum'. sed ad non numquam auctoritate etiam in loco
|
|
reperitur, ut 'decem fiscos ad senatorem illum relictos', et
|
|
apud Maronem 'ad Troiam pro caris gesserat Argis'. temptave-
|
|
runt plerique facere discretionem et in hac elocutione, quae fit de ad et
|
|
de in, ut 'ad forum venio', 'in forum venio'. etenim 'ad forum venio'
|
10
|
est ad forum accedo, 'in forum venio' forum ingredior, ut sit illud prius
|
|
propinquantis ad locum, hoc autem locum ipsum tenentis, sicut videtur
|
|
locutus esse Salustius dicendo 'hi utrique ad urbem imperatores
|
|
erant inpediti ne triumpharent calumnia paucorum'. nam si
|
|
necdum triumphaverant, urbem ingressi non fuerant. ergo 'ad urbem'
|
15
|
quod dixit, propinquantis significatio habetur, non ingredientis. usque
|
|
etiam praepositio novo modo sibi aliam coniungit praepositionem: dicimus
|
|
enim, ut Vergilius 'ad usque columnas exulat'. nec sequi debemus
|
|
quod non nulli dicunt, usque adverbium esse. multo minus enim sibi
|
|
iungeret praepositionem, si adverbium fuisset: adverbio enim praepositio
|
20
|
separatim non cohaeret. et e et ex praepositiones habent differentiam.
|
|
nam si pars orationis sequatur a vocali incohans, ex praeponimus, ut 'ex
|
|
amico'; si autem a consonanti inchoet, e, ut 'e foro'. e contrario au-
|
|
tem positae aut hiatum faciunt aut asperitatem, hiatum 'e amico', aspe-
|
|
ritatem 'ex foro'. clam praepositio, quam Donatus inter ablativas posuit,
|
25
|
scire debemus quod indifferenter pro arbitrio dicentis et ablativo iungitur
|
|
et accusativo: dicimus enim et 'clam patre' et 'clam patrem'. in sub
|
|
super et subter et accusativae sunt et ablativae; sed apud maiores nostros
|
|
indifferenter ponebantur, id est nulla lege servata. nam et Virgilius dixit
|
|
'rapuitque in fomite flammam' pro 'in fomitem', et Horatius
|
30
|
[Naso]
|
|
destrictus ensis cui super impia
|
|
cervice pendet
|
|
pro 'super cervicem', et Cicero 'si forte in eo quaeritis' pro 'in
|
|
eum', et similia. verum tamen aetas posterior super et subter accusativas
|
35
|
fecit. in vero et sub coniunguntur accusativis casibus, cum mutatio est
|
|
loci, ut 'in forum vado'; 'sub basilicam vado'; tunc iunguntur ablativis,
|
|
cum permansio est, 'in foro sum', 'sub basilica sum'. haec autem
|
420.1
|
mutatio vel permansio verborum, quae ad elocutionem praeponenda sunt,
|
|
ratione colligitur. nam pergo proficiscor vado et huius modi mutationem
|
|
significant, sto sedeo dormio et huius modi permansionem. loquellares
|
|
praepositiones ideo dicuntur, quia semper cohaerent, ut conduco recipio.
|
5
|
cohaerere autem eas res illa significat, quod non patiuntur in significa-
|
|
tione interpositionem: nemo enim dicit 'con tibi duco' aut 're illum
|
|
cipio'. praepositiones cum postpositae fuerint, si casum suum reservent,
|
|
adhuc praepositiones sunt, ut 'transtra per et remos'. si autem
|
|
casum mutent, fiunt adverbia, ut 'tempore post'. sed plerumque metro-
|
10
|
rum ratione etiam praepositae idem faciunt, ut 'longo post tempore
|
|
venit'. sciendum est etiam, praepositiones utriusque casus quotiens pro
|
|
aliis praepositionibus ponuntur, illis eas casibus iungi, quibus iunguntur
|
|
illae pro quibus ponuntur, ut 'in alterum'. nam quoniam in modo con-
|
|
tra significat, accusativo iungenda est, quia contra accusativi casus est.
|
15
|
item 'super Priamo rogitans': quoniam super de significat, ablativo
|
|
iungenda est.
|
|