DE OFFICIO PRAEFECTI URBI
  Ulpianus libro singulari de officio praefecti urbi. Omnia omnino crimina prae- 1.12.1.pr.1
fectura urbis sibi uindicauit, nec tantum ea, quae intra urbem admittuntur, uerum ea
quoque, quae extra urbem intra Italiam, epistula diui Seueri ad Fabium Cilonem prae-
fectum urbi missa declaratur. Seruos qui ad statuas confugerint, uel sua pecunia emptos 1.1
ut manumittantur, de dominis querentes audiet. Sed et patronos egentes de suis libertis 2.1
querentes audiet, maxime si aegros se esse dicant desiderentque a libertis exhiberi. Rele- 3.1
gandi deportandique <in> insulam, quam imperator adsignauerit, licentiam habet. Initio eius- 4.1
dem epistulae ita scriptum est: 'cum urbem nostram fidei tuae commiserimus': quidquid
igitur intra urbem admittitur, ad praefectum urbi uidetur pertinere. sed et si quid intra
centensimum miliarium admissum sit, ad praefectum urbi pertinet: si ultra ipsum lapidem,
egressum est praefecti urbi notionem. Si quis seruum suum adulterium commisisse dicat 5.1
in uxorem suam, apud praefectum urbi erit audiendus. Sed et ex interdictis quod ui aut 6.1
clam aut interdicto unde ui audire potest. Solent ad praefecturam urbis remitti etiam 7.1
tutores siue curatores, qui male in tutela siue cura uersati grauiore animaduersione indigent,
quam ut sufficiat eis suspectorum infamia: quos probari poterit uel nummis datis tutelam
occupasse, uel praemio accepto operam dedisse ut non idoneus tutor alicui daretur, uel
consulto circa edendum patrimonium quantitatem minuisse, uel euidenti fraude pupilli bona 5
alienasse. Quod autem dictum est, ut seruos de dominis querentes praefectus †audi<a>t, sic 8.1
accipiemus non accusantes dominos (hoc enim nequaquam seruo permittendum est nisi ex
causis receptis) sed si uerecunde expostulent, si saeuitiam, si duritiam, si famem, qua eos
premant, si obscenitatem, in qua eos compulerint uel compellant, apud praefectum urbi ex-
ponant. hoc quoque officium praefecto urbi a diuo Seuero datum est, ut mancipia tueatur 5
ne prostituantur. Praeterea curare debebit praefectus urbi, ut nummularii probe se agant 9.1
circa omne negotium suum et temperent his, quae sunt prohibita. Cum patronus contemni 10.1
se a liberto dixerit uel contumeliosum sibi libertum queratur uel conuicium se ab eo pas-
sum liberosque suos uel uxorem uel quid huic simile obicit: praefectus urbi adiri solet et
pro modo querellae corrigere eum. aut comminari aut fustibus castigare aut ulterius pro-
cedere in poena eius solet: nam et puniendi plerumque sunt liberti. certe si se delatum a 5
liberto uel conspirasse eum contra se cum inimicis doceat, etiam metalli poena in eum
statui debet. Cura carnis omnis ut iusto pretio <p>raebeatur ad curam praefecturae pertinet, 11.1
et ideo et forum suarium sub ipsius cura est: sed et ceterorum pecorum siue armentorum
quae ad huiusmodi praebitionem spectant ad ipsius curam pertinent. Quies quoque po- 12.1
pularium et disciplina spectaculorum ad praefecti urbi curam pertinere uidetur: et sane
debet etiam dispositos milites stationarios habere ad tuendam popularium quietem et ad
referendum sibi quid ubi agatur. Et urbe interdicere praefectus urbi et 13.1
qua <a>lia solitarum regionum potest, et negotiatione et professione et aduocationibus et foro,
et ad tempus et in perpetuum: interdicere poterit et spectaculis: et si quem re-
leget ab Italia, summouere eum etiam a prouincia sua. Diuus Seuerus rescripsit eos etiam, 14.1
qui <i>llicitum collegium coisse dicuntur, apud praefectum urbi accusandos.
  Paulus libro singulari de officio praefecti urbi. Adiri etiam ab argentariis uel 2.pr.1
aduersus eos ex epistula diui Hadriani et in pecuniariis causis potest.
  Ulpianus libro secundo ad edictum. Praefectus urbi cum terminos 3.pr.1
urbis exierit, potestatem non habet: extra urbem potest iubere iudicare.