DE RERUM PERMUTATIONE
  Paulus libro trigesimo secundo ad edictum. Sicut aliud est uendere, aliud 19.4.1.pr.1
emere, alius emptor, alius uenditor, ita pretium aliud, aliud merx. at in permutatione dis-
cerni non potest, uter emptor uel uter uenditor sit, multumque differunt praestationes.
emptor enim, nisi nummos accipientis fecerit, tenetur ex uendito, uenditori sufficit ob euictio-
nem se obligare possessionem tradere et purgari dolo malo, itaque, si euicta res non sit, 5
nihil debet: in permutatione uero si utrumque pretium est, utriusque rem fieri oportet, si
merx, neutrius. sed cum debeat et res et pretium esse, non potest <permutatio emptio uen-
ditio esse, quoniam non potest> inueniri, quid eorum merx et quid pretium sit, nec ratio pa-
titur, ut una eademque res et ueneat et pretium sit emptionis. Unde si ea res, quam ac- 1.1
ceperim uel dederim, postea euincatur, in factum dandam actionem respondetur. Item 2.1
emptio ac uenditio nuda consentientium uoluntate contrahitur, permutati<o> autem ex re tra-
dita initium obligationi praebet: alioquin si res nondum tradita sit, nudo consensu constitui
obligationem dicemus, quod in his dumtaxat receptum est, quae nomen suum habent, ut
in emptione uenditione, conductione, mandato. Ideoque Pedius ait alienam rem dantem 3.1
nullam contrahere permutationem. Igitur ex altera parte traditione facta si alter rem nolit 4.1
tradere, non in hoc agemus ut res <tradita nobis reddatur, sed in id quod interest> nostra illam
rem accepisse, de qua conuenit: sed ut res contra nobis reddatur, condictioni locus est
quasi re non secuta.
  Idem libro quinto ad Plautium. Aristo ait, quoniam permutatio uicina esset 2.pr.1
emptioni, sanum quoque furtis noxisque solutum et non esse fugitiuum seruum praestan-
dum, qui ex causa daretur.