IN QUIBUS CAUSIS PIGNUS UEL HYPOTHECA TACITE
CONTRAHITUR
  Papinianus libro decimo responsorum. Senatus consult<o> quod 20.2.1.pr.1
sub Marco imperatore factum est pignus insulae creditori datum, qui pecuniam ob restitu-
tionem aedificii exstruendi mutuam dedit, ad eum quoque pertinebit, qui redemptori domino
mandante nummos ministrauit.
  Marcianus libro singulari ad formulam hypothecariam. Pomponius libro qua- 2.pr.1
dragesimo uariarum lectionum scribit: non solum pro pensionibus, sed et si deteriorem
habitationem fecerit culpa sua inquilinus, quo nomine ex locato cum eo erit actio, inuecta
et illata pignori erunt obligata.
  Ulpianus libro septuagesimo tertio ad edictum. Si horreum fuit conductum 3.pr.1
uel deuorsorium uel area, tacitam conuentionem de inuectis illatis etiam in his locum ha-
bere putat Neratius: quod uerius est.
  Neratius libro primo membranarum. Eo iure utimur, ut quae in praedia ur- 4.pr.1
bana inducta illata sunt pignori esse credantur, quasi id tacite conuenerit: in rusticis prae-
diis contra obseruatur. Stabula quae non sunt in continentibus aedificiis quorum praedio- 1.1
rum ea numero habenda sint, dubitari potest. et quidem urbanorum sine dubio non sunt,
cum a ceteris aedificiis separata sint: quod ad causam tamen talis taciti pignoris pertinet,
non multum ab urbanis praediis differunt.
  Marcianus libro singulari ad formulam hypothecariam. Pomponius libro tertio 5.pr.1
decimo uariarum lectionum scribit, si gratuitam habitationem conductor mihi praestiterit,
inuecta a me domino insulae pignori non esse. Item: illud, inquit, uidendum est uoluntate 1.1
domini induci pignus ita posse, ut in partem debiti sit obligatum. Si quis fideiubeat, cum 2.1
res illius a debitore pro quo fideiussit pignori data sit, bellissime intellegitur hoc ipso,
quod fideiubeat, quodammodo mandare res suas esse obligatas. sane si postea sint eius
res hypothecae datae, non erunt obligatae.
  Ulpianus libro septuagesimo tertio ad edictum. Licet in praediis urbanis ta- 6.pr.1
cite solet conuentum accipi, ut perinde teneantur inuecta et inlata, ac si specialiter con-
uenisset, certe libertati huiusmodi pignus non officit idque et Pomponius probat: ait enim
manumissioni non officere ob habitationem obligatum.
  Pomponius libro tertio decimo ex uariis lectionibus. In praediis rusticis fructus 7.pr.1
qui ibi nascuntur tacite intelleguntur pignori esse domino fundi locati, etiamsi nominatim
id non conuenerit. Uidendum est, ne non omnia illata uel inducta, sed ea sola, quae, ut 1.1
ibi sint, illata fuerint, pignori sint: quod magis est.
  Paulus libro secundo sententiarum. Cum debitor gratuita pecunia utatur, 8.pr.1
potest creditor de fructibus rei sibi pigneratae ad modum legitimum usuras retinere.
  Idem libro singulari de officio praefecti uigilum. Est differentia obligatorum 9.pr.1
propter pensionem et eorum, quae ex conuentione manifestari pignoris nomine tenentur,
quod manumittere mancipia obligata pignori non possumus, inhabitantes autem manumit-
timus, scilicet antequam pensionis nomine percludamur: tunc enim pignoris nomine re-
tenta mancipia non liberabimus: et derisus Nerua iuris consultus, qui per fenestram mon- 5
strauerat seruos detentos ob pensionem liberari posse.
  Scaeuola libro sexto digestorum. Tutoris heres cum herede pupilli trans- 10.pr.1
actione facta, cum ex ea maiorem partem soluisset, in residuam quantitatem pignus obli-
gauit: quaesitum est, an in ueterem contractum iure res obligata esset. respondit secundum
ea quae proponerentur obligatam esse.