QUAE RES PIGNORI UEL HYPOTHECAE DATAE OBLIGARI
NON POSSUNT
  Marcianus libro singulari ad formulam hypothecariam. Pupillus sine tutoris 20.3.1.pr.1
auctoritate hypothecam dare non potest. Si filius familias pro alio rem peculia- 1.1
rem obligauerit uel seruus, dicendum est eam non teneri, licet liberam peculii sui admini-
strationem habeant: sicut nec donare eis conceditur: non enim usquequaque habent
liberam administrationem. facti tamen est quaestio, si quaeratur, quousque eis permissum
uideatur peculium administrare. Eam rem, quam quis emere non potest, quia commercium 2.1
eius non est, iure pignoris accipere non potest, ut diuus Pius Claudio Saturnino rescripsit.
quid ergo, si praedium quis litigiosum pignori acceperit, an exceptione summouendus sit?
et Octauenus putabat etiam in pignoribus locum habere exceptionem: quod ait Scaeuola
libro tertio uari<a>rum quaestionum procedere, ut in rebus mobilibus exceptio locum habeat. 5
  Gaius libro singulari de formula hypothecaria. Si alius pro muliere quae in- 2.pr.1
tercessit dederit hypothecam, aut pro filio familias cui contra senatus consultum creditum
est, an his succurritur, quaeritur. et in eo quidem, qui pro muliere obligauit rem suam,
facilius dicetur succurri ei, sicuti fideiussori huius mulieris eadem datur exceptio. sed
et in eo, qui pro filio familias rem suam obligauit, eadem dicenda erunt, quae tractantur 5
et in fideiussore eius.
  Paulus libro tertio quaestionum. Aristo Neratio Prisco scripsit: etiamsi ita 3.pr.1
contractum sit, ut antecedens dimitteretur, non aliter in ius pignoris succedet, nisi con-
uenerit, ut sibi eadem res esset obligata: neque enim in ius primi succedere debet, qui
ipse nihil conuenit de pignore: quo casu emptoris causa melior efficietur. denique si anti-
quior creditor de pignore uendendo cum debitore pactum interposuit, posterior autem cre- 5
ditor de distrahendo omisit non per obliuionem, sed cum hoc ageretur, ne posset uendere,
uideamus, an dici possit h<u>c usque transire ad eum ius prioris, ut distrahere pignus huic
liceat. quod admittendum existimo: saepe enim quod quis ex sua persona non habet, hoc
per extraneum habere potest.
  Idem libro quinto responsorum. Titius cum mutuam pecuniam accipere uellet 4.pr.1
a Maeuio, cauit ei et quasdam res hypothecae nomine dare destinauit: deinde postquam
quasdam ex his rebus uendidisset, accepit pecuniam: quaesitum est, an et prius res uen-
ditae creditori tenerentur. respondit, cum in potestate fuerit debitoris post cautionem
interpositam pecuniam non accipere, eo tempore pignoris obligationem contractam uideri, 5
quo pecunia numerata est, et ideo inspiciendum, quas res in bonis debitor numeratae pe-
cuniae tempore habuerit.
  Idem libro quinto sententiarum. Creditor, qui sciens filium 5.pr.1
familias a parente pignori accepit, relegatur.