DE NAUTICO FAENORE
|
|
Modestinus libro decimo pandectarum. Traiecticia ea pecunia est quae trans
|
22.2.1.pr.1
|
mare uehitur: ceterum si eodem loci consumatur, non erit traiecticia. sed uidendum, an
|
|
merces ex ea pecunia comparatae in ea causa habentur? et interest, utrum etiam ipsae
|
|
periculo creditoris nauigent: tunc enim traiecticia pecunia fit.
|
|
Pomponius libro tertio ex Plautio. Labeo ait, si nemo sit, qui a parte promissoris in-
|
2.pr.1
|
terpellari traiecticiae pecuniae possit, id ipsum testatione complecti debere, ut pro petitione
|
|
id cederet.
|
|
Modestinus libro quarto regularum. In nautica pecunia ex eo die periculum spectat
|
3.pr.1
|
creditorem, ex quo nauem nauigare conueniat.
|
|
Papinianus libro tertio responsorum. Nihil interest, traiecticia pecunia sine periculo
|
4.pr.1
|
creditoris accepta sit an post diem praestitutum et condicionem impletam periculum esse
|
|
creditoris desierit. utrubique igitur maius legitima usura faenus non debebitur, sed in priore
|
|
quidem specie semper, in altera uero discusso periculo: nec pignora uel hypo-
|
|
thecae titulo maioris usurae tenebuntur. Pro operis serui traiecticiae pecuniae gratia secuti
|
1.1
|
quod in singulos dies in stipulatum deductum est, ad finem centesimae non ultra duplum
|
|
debetur. in stipulatione faenoris post diem periculi separatim interposita quod in ea legi-
|
|
timae usurae deerit, per alteram stipulationem operarum supplebitur.
|
|
Scaeuola libro sexto responsorum. Periculi pretium est et si condicione
|
5.pr.1
|
quamuis poenali non exsistente recepturus sis quod dederis et insuper aliquid praeter pe-
|
|
cuniam, si modo in aleae speciem non cadat: ueluti ea, ex quibus condic<t>iones nasci solent,
|
|
ut 'si <non> manumittas', 'si non illud facias', 'si non conualuero' et cetera. nec dubitabis, si
|
|
piscatori erogaturo in apparatum plurimum pecuniae dederim, ut, si cepisset, redderet, et
|
5
|
athletae, unde se exhiberet exerceretque, ut, si uicisset, redderet. In his autem omnibus
|
1.1
|
et pactum sine stipulatione ad augendam obligationem prodest.
|
|
Paulus libro uicesimo quinto quaestionum. Faenerator pecuniam usuris maritimis mu-
|
6.pr.1
|
tuam dando quasdam merces in naue pignori accepit, ex quibus si non potuisset totum
|
|
debitum exsolui, aliarum mercium aliis nauibus impositarum propriisque faeneratoribus ob-
|
|
ligatarum si quid superfuisset, pignori accepit. quaesitum est naue propria perempta, ex
|
|
qua totum solui potuit, an id damnum ad creditorem pertineat, intra praestitutos dies amissa
|
5
|
naue, an ad ceterarum nauium superfluum admitti possit. respondi: alias quidem pignoris
|
|
deminutio ad damnum debitoris, non etiam ad creditoris pertinet: sed cum traiecticia pe-
|
|
cunia ita datur, ut non alias petitio eius creditori competat, quam si salua nauis intra sta-
|
|
tuta tempora peruenerit, ipsius crediti obligatio non exsistente condicione defecisse uidetur,
|
|
et ideo pignorum quoque persecutio perempta est etiam eorum, quae non sunt amissa. si
|
10
|
nauis intra praestitutos dies perisset, et condicionem stipulationis def<ec>isse uideri, ideoque
|
|
sine causa de pignorum persecutione, quae in aliis nauibus fuerunt, quaeri. quando ergo
|
|
ad illorum pignorum persecutionem creditor admitti potuerit? scilicet tunc cum condicio
|
|
exstiterit obligationis et alio casu pignus amissum fuerit uel uilius distractum uel si nauis
|
|
postea perierit, quam dies praefinitus periculo exactus fuerit.
|
15
|
Idem libro tertio ad edictum. In quibusdam contractibus etiam usurae de-
|
7.pr.1
|
bentur quemadmodum per stipulationem. nam si dedero decem traiecticia, ut salua naue
|
|
sortem cum certis usuris recipiam, dicendum est posse me sortem cum usuris recipere.
|
|
Ulpianus libro septuagesimo septimo ad edictum. Seruius ait pecuniae traiecticiae
|
8.pr.1
|
poenam peti non posse, si per creditorem stetisset, quo minus eam intra certum tempus
|
|
praestitutum accipiat.
|
|
Labeo libro quinto pithanon a Paulo epitomatorum. Si traiecticiae pecuniae poena (uti
|
9.pr.1
|
solet) promissa est, quamuis eo die, qui primus soluendae pecuniae fuerit, nemo uixerit, qu<i
|
|
e>am pecuniam deberet, tamen perinde committi poen<a> potest, ac si fuisset heres debitoris.
|
|