LIBER UICESIMUS TERTIUS
|
|
DE SPONSALIBUS
|
|
Florentinus libro tertio institutionum. Sponsalia sunt mentio et
|
23.1.1.pr.1
|
repromissio nuptiarum futurarum.
|
|
Ulpianus libro singulari de sponsalibus. Sponsalia autem dicta sunt a spondendo: nam
|
2.pr.1
|
moris fuit ueteribus stipulari et spondere sibi uxores futuras,
|
|
Florentinus libro tertio institutionum. unde et sponsi sponsaeque appellatio nata est.
|
3.pr.1
|
Ulpianus libro trigesimo quinto ad Sabinum. Sufficit nudus con-
|
4.1.1
|
sensus ad constituenda sponsalia. Denique constat et absenti absentem desponderi posse,
|
|
et hoc cottidie fieri:
|
|
Pomponius libro sexto decimo ad Sabinum. haec ita, si scientibus his qui
|
5.pr.1
|
absint sponsalia fiant aut si postea ratum habuerint.
|
|
Ulpianus libro trigesimo sexto ad Sabinum. Si puellae tutores ad
|
6.pr.1
|
finienda sponsalia nuntium miserunt, non putarem suffecturum ad dissoluendam nuptiarum
|
|
spem hunc nuntium, non magis quam sponsalia posse eos solos constituere, nisi forte omnia
|
|
ista ex uoluntate puellae facta sint.
|
|
Paulus libro trigesimo quinto ad edictum. In sponsalibus nihil in-
|
7.pr.1
|
terest, utrum testatio interponatur an aliquis sine scriptura spondeat. In sponsalibus
|
1.1
|
etiam consensus eorum exigendus est, quorum in nuptiis desideratur. intellegi tamen sem-
|
|
per filiae patrem consentire, nisi euidenter dissentiat, Iulianus scribit.
|
|
Gaius libro undecimo ad edictum prouinciale. Furor quin sponsalibus impe-
|
8.pr.1
|
dimento sit, plus quam manifestum est: sed postea interueniens sponsalia non infirmat.
|
|
Ulpianus libro trigesimo quinto ad
|
9.pr.1
|
edictum. Quaesitum est apud Iulianum, an sponsalia sint, ante duodecimum annum si
|
|
fuerint nuptiae collatae. et semper Labeonis sententiam probaui existimantis, si quidem
|
|
praecesserint sponsalia, durare ea, quamuis in domo loco nuptae esse coeperit: si uero non
|
|
praecesserint, hoc ipso quod in domum deducta est non uideri sponsalia facta. quam sen-
|
5
|
tentiam Papinianus quoque probat.
|
|
Idem libro tertio disputationum. In potestate manente
|
10.pr.1
|
filia pater sponso nuntium remittere potest et sponsalia dissoluere. enimuero si emancipata
|
|
est, non potest neque nuntium remittere neque quae dotis causa data sunt condicere: ipsa
|
|
enim filia nubendo efficiet dotem esse condictionemque extinguet, quae causa non secuta
|
|
nasci poterit. nisi forte quis proponat ita dotem patrem pro emancipata filia de-
|
5
|
disse, ut, si nuptiis non consentiret, uel contractis uel non contractis repeteret quae dederat:
|
|
tunc enim habebit repetitionem.
|
|
Iulianus libro sexto decimo digestorum. Sponsalia sicut nuptiae consensu
|
11.pr.1
|
contrahentium fiunt: et ideo sicut nuptiis, ita sponsalibus filiam familias consentire oportet:
|
|
Ulpianus libro singulari de sponsalibus. sed quae patris uoluntati
|
12.pr.1
|
non repugnat, consentire intellegitur. Tunc autem solum dissentiendi a patre licentia filiae
|
1.1
|
conceditur, si indignum moribus uel turpem sponsum ei pater eligat.
|
|
Paulus libro quinto ad edictum. Filio familias dissentiente sponsalia
|
13.pr.1
|
nomine eius fieri non possunt.
|
|
Modestinus libro quarto differentiarum. In sponsalibus contrahendis aetas
|
14.pr.1
|
contrahentium definita non est ut in matrimoniis. quapropter et a primordio aetatis spon-
|
|
salia effici possunt, si modo id fieri ab utraque persona intellegatur, id
|
|
est, si non sint minores quam septem annis.
|
|
Idem libro singulari de enucleatis casibus. Tutor factam pupillam
|
15.pr.1
|
suam nec ipse uxorem ducere nec filio suo in matrimonio adiungere potest. scias tamen,
|
|
quod de nuptiis tractamus, et ad sponsalia pertinere.
|
|
Ulpianus libro tertio ad legem Iuliam et Papiam. Oratio imperato-
|
16.pr.1
|
rum Antonini et Commodi, quae quasdam nuptias in personam senatorum inhibuit, de
|
|
sponsalibus nihil locuta est. recte tamen dicitur etiam sponsalia in his casibus ipso iure
|
|
nullius esse momenti, ut suppleatur quod orationi deest.
|
|
Gaius libro primo ad legem Iuliam et Papiam. Saepe iustae ac
|
17.pr.1
|
necessariae causae non solum annum uel biennium, sed etiam triennium et quadriennium
|
|
et ulterius trahunt sponsalia, ueluti ualetudo sponsi sponsaeue uel mortes parentium aut
|
|
capitalia crimina aut longiores peregrinationes quae ex necessitate fiunt.
|
|
Ulpianus libro sexto ad edictum. In sponsalibus constituendis parui
|
18.pr.1
|
refert, per se (et coram an per internuntium uel per epistulam) an per alium hoc factum
|
|
est: et fere plerumque condiciones interpositis personis expediuntur.
|
|