DE AUCTORITATE ET CONSENSU TUTORUM ET
|
|
CURATORUM
|
|
Ulpianus libro primo ad Sabinum. Quamquam regula sit iuris ciuilis in rem
|
26.8.1.pr.1
|
suam auctorem tutorem fieri non posse, tamen potest tutor proprii sui debitoris heredi-
|
|
tatem adeunti pupillo auctoritatem accommod<a>re, quamuis per hoc debitor eius efficiatur:
|
|
prima enim ratio auctoritatis ea est, ut heres fiat, per consequentias conti<n>git, ut debitum
|
|
subeat. se tamen auctore ab eo stipulari non potest. et cum quidam auctoritatem accommo-
|
5
|
daret pupillae suae, ut seruo suo stipulanti sponderet, diuus Pius Antoninus rescripsit
|
|
iure pupillam non teneri, sed in quantum locupletior facta est, dandam actionem. sed si
|
|
auctor fiat, ut filio suo quid tradatur, nulla erit auctoritas: euidenter enim sua auctoritate
|
|
rem adquirit. Tutor si inuitus retentus sit per uim, non ualet quod agitur: neque enim
|
1.1
|
praesentia corpori<s> sufficit ad auctoritatem, ut si somno aut morbo comitiali occupatus
|
|
tacuisset.
|
|
Idem libro uicesimo quarto ad Sabinum. Nulla differentia est, non interue-
|
2.pr.1
|
niat auctoritas tutoris an perperam adhibeatur.
|
|
Paulus libro octauo ad Sabinum. Etiamsi non interrogatus tutor auctor fiat,
|
3.pr.1
|
ualet auctoritas eius, cum se probare dicit id quod agitur: hoc est enim auctorem fieri.
|
|
Pomponius libro septimo decimo ad Sabinum. Etsi pluribus datis tutoribus
|
4.pr.1
|
unius auctoritas sufficiat, tamen si tutor auctoretur, cui administratio tutelae concessa non
|
|
est, id ratum a praetore haberi non debet. et ideo puto uerius esse, quod Ofilio placebat,
|
|
si eo tutore auctore, qui tutelam non gerat, emam a pupillo sciens alium eius tutelam
|
|
gerere, dominum me non posse fieri: item si eo auctore emam, qui a tutela fuerit remotus:
|
5
|
nec enim id ratum haberi.
|
|
Ulpianus libro quadragesimo ad Sabinum. Pupillus obligari tutori eo auctore non
|
5.pr.1
|
potest. plane si plures sint tutores, quorum unius auctoritas sufficit, dicendum est altero
|
|
auctore pupillum ei posse obligari, siue mutuam pecuniam ei det siue stipuletur ab eo.
|
|
sed et cum solus sit tutor mutuam pecuniam pupillo dederit uel ab eo stipuletur, non
|
|
erit obligatus tutori: naturaliter tamen obligabitur in quantum locupletior factus est: nam
|
5
|
in pupillum non tantum tutori, uerum cuiuis actionem in quantum locupletior factus est
|
|
dandam diuus Pius rescripsit. Pupillus uendendo sine tutoris aucto-
|
1.1
|
ritate non obligetur sed nec in emendo, nisi in quantum locupletior factus est.
|
|
Item ipse tutor et emptoris et uenditoris officio fungi non potest: sed enim si contutorem
|
2.1
|
habeat, cuius auctoritas sufficit, procul dubio emere potest. sed si mala fide emptio in-
|
|
tercesserit, nullius erit momenti ideoque nec usucapere potest. sane si suae aetatis factus
|
|
comprobauerit emptionem, contractus ualet. Sed si per interpositam personam rem pupilli
|
3.1
|
emerit, in ea causa est, ut emptio nullius momenti sit, quia non bona fide uidetur rem
|
|
gessisse: et ita est rescriptum a diuo Seuero et Antonio. Sane si ipse quidem emit
|
4.1
|
palam, dedit autem nomen non mala fide sed simpliciter, ut solent honestiores non pati
|
|
nomina sua instrumentis inscribi, ualet emptio: quod si callide, idem erit ac si per inter-
|
|
positam personam emisset. Sed et si creditor pupilli distrahat, aeque emere bona fide
|
5.1
|
poterit. Si filius tutoris uel quae alia persona iuri eius subiecta emerit, idem erit atque
|
6.1
|
si ipse emisset.
|
|
Pomponius libro septimo decimo ad Sabinum. Tutores, quibus administratio
|
6.pr.1
|
decreta non esset, tamquam extraneos recte a pupillo emere placet.
|
|
Ulpianus libro quadragesimo ad Sabinum. Quod dicimus in rem suam
|
7.pr.1
|
auctoritatem accommodare tutorem non posse, totiens uerum est, quotiens per semet uel
|
|
subiectas sibi personas adquiritur ei stipulatio: ceterum negotium ei geri per consequ<e>ntias,
|
|
ut dictum est, nihil prohibet auctoritas. Si duo rei sint stipulandi et alter me auctore a
|
1.1
|
pupillo stipuletur, alter altero tutore auctore, dicendum est stipulationem ualere, sic tamen,
|
|
si auctoritas tutoris unius sufficiat: ceterum si non sufficiat, dicendum erit inutilem esse
|
|
stipulationem. Si et pater et filius qui in potestate eius fuit tutores fuerunt et pater sit
|
2.1
|
stipulatus filio auctore, nullius momenti erit stipulatio idcirco, quia in rem patris auctor
|
|
esse filius non potest.
|
|
Idem libro quadragesimo octauo ad Sabinum. Etsi condicionalis contractus
|
8.pr.1
|
cum pupillo fiat, tutor debet pure auctor fieri: nam auctoritas non condicionaliter, sed pure
|
|
interponenda est, ut condicionalis contractus confirmetur.
|
|
Gaius libro duodecimo ad edictum prouinciale. Obligari ex omni contractu
|
9.pr.1
|
pupillus sine tutoris auctoritate non potest: adquirere autem sibi stipulando et per tradi-
|
|
tionem accipiendo etiam sine tutoris auctoritate potest: sed credendo obligare sibi non
|
|
potest, quia sine tutoris auctoritate nihil alienare potest. Ex hoc autem, quod pupillus
|
1.1
|
nullam rem sine tutoris auctoritate alienare potest, apparet nec manumittere eum sine tu-
|
|
toris auctoritate posse. hoc amplius licet tutoris auctoritate manumittat, debet e lege Aelia
|
|
Sentia apud consilium causam probare. Pupillus ex omnibus causis soluendo sine tutoris
|
2.1
|
auctoritate nihil agit, quia nullum dominium transferre potest: si tamen creditor bona fide
|
|
pecuniam pupilli consumpserit, liberabitur pupillus. Hereditatem adire pupillus sine tutoris
|
3.1
|
auctoritate non potest, quamuis lucrosa sit nec ullum habeat damnum. Nec ex senatus con-
|
4.1
|
sulto Trebelliano hereditatem recipere pupillus sine tutoris auctoritate potest. Tutor
|
5.1
|
statim in ipso negotio praesens debet auctor fieri, post tempus uero aut per epistulam
|
|
interposita eius auctoritas nihil agit. Etiamsi non exaudiat tutoris auctoritatem is qui
|
6.1
|
cum pupillo contrahit, scriptis tamen hoc adprobetur, recte negotium geritur, ueluti si ab-
|
|
senti pupillo per epistulam uendam aliquid aut locem et is tutoris auctoritate consentiat.
|
|
Paulus libro uicesimo quarto ad edictum. Tutor, qui per ualetudinem
|
10.pr.1
|
uel
|
|
absentiam uel aliam iustam causam auctor fieri non potuit, non tenetur.
|
|
Gaius libro quinto decimo ad edictum prouinciale. Si ad pupillum aut fu-
|
11.pr.1
|
riosum bonorum possessio pertineat, expediendarum rerum gratia et in agnoscenda et in
|
|
repudianda bonorum possessione uoluntatem tutoris curatorisque spectari debere placuit:
|
|
qui scilicet si quid eorum contra commodum pupilli furiosiue fecerint, tutelae curationisue
|
|
iudicio tenebuntur.
|
5
|
Iulianus libro uicesimo primo digestorum. Si seruus communis tuus et
|
12.pr.1
|
Titii a pupilla tua te auctore aliquam rem per traditionem acceperit, tota ad Titium per-
|
|
tinebit. Marcellus notat: nam quodcumque ad omnes dominos non potest pertinere, id
|
|
pro solido ad eum, cui adquiri potest, pertinere ueteres comprobauerunt.
|
|
Iulianus libro uicesimo primo digestorum. Impuberes tutore auctore obli-
|
13.pr.1
|
gantur, etiamsi taceant: nam cum pecuniam mutuam acceperint, quamuis nihil dicant, aucto-
|
|
ritate tutoris interposita tenentur. quare et si non debita pecunia his personis soluta fuerit,
|
|
quamuis tacuerint, interposita tutoris auctoritas sufficit, ut condictione teneantur.
|
|
Idem libro trigesimo primo digestorum. Non multum interest, afuerit tutor,
|
14.pr.1
|
cum negotium contraheretur, an praesens ignorauerit, quale esset quod contrahebatur.
|
|
Marcianus libro secundo regularum. Accipientis et edentis iudicium idem
|
15.pr.1
|
tutor auctor utrique fit. sed hoc utrum ita est, si bis auctor factus est, an et una aucto-
|
|
ritas sufficiat eo animo, ut ad utrumque pertineat? dubitat quidem Pomponius, sed fortiter
|
|
defenditur sufficere unam auctoritatem.
|
|
Paulus libro primo ad legem Aeliam Sentiam. Etiamsi tutor caecus factus
|
16.pr.1
|
sit, auctor fieri potest.
|
|
Idem libro sexto ad edictum. Si tutor pupillo nolit auctor fieri, non debet
|
17.pr.1
|
eum praetor cogere, primum quia iniquum est, etiamsi non expedit pupillo, auctoritatem
|
|
eum praestare, deinde etsi expedit, tutelae iudicio pupillus hanc iacturam consequitur.
|
|
Idem libro primo ad Plautium. Potest pupillus tutore auctore debitorem
|
18.pr.1
|
suum Titio delegare: sed cum tutor debet pupillo, dicendum est neque delegari eum
|
|
neque procuratorem aduersus tutorem dari ipso tutore auctore posse, quia futurum sit, ut
|
|
auctoritate sua liberetur.
|
|
Idem libro nono responsorum. Curatorem etiam impuberi dari posse, sed
|
19.pr.1
|
ad ea, quae sollemnitatem iuris desiderant, explicanda tutore auctore opus esse.
|
|
Scaeuola libro decimo digestorum. Inter pupillos paternae hereditatis di-
|
20.pr.1
|
uisio facta est praesente tutore, sed non adsignante instrumento diuisionis: quaesitum
|
|
est, an ei stari oporteret. respondit, si tutor auctor fuisset, non idcirco minus standum
|
|
esse diuisioni, quod non adsignasset.
|
|
Idem libro uicesimo sexto digestorum. Defendente tutore pupillus condemna-
|
21.pr.1
|
tus ex contractu patris accepit curatorem, inter quem et creditorem acta facta sunt apud
|
|
procuratorem Caesaris infra scripta. Priscus procurator Caesaris dixit: 'faciat iudicata'.
|
|
Nouellius curator dixit: 'abstineo pupillum'. Priscus procurator Caesaris dixit: 'responsum
|
|
habes: scis, quid agere debeas'. quaesitum est, an secundum haec acta adulescens a bonis
|
5
|
patris abstentus sit. respondit proponi abstentum.
|
|
Labeo libro quinto pithanon. Si quid est, quod pupillus agendo tutorem
|
22.pr.1
|
suum liberaturus est, id ipso tutore auctore agi recte non potest.
|
|