DE OBSEQUIIS PARENTIBUS ET PATRONIS PRAE-
|
|
STANDIS
|
|
Ulpianus libro primo opinionum. Etiam militibus pietatis ratio in parentes
|
37.15.1.pr.1
|
constare debet: quare si filius miles in patrem aliqua commisit, pro modo delicti puniendus
|
|
est. Et inter collibertos matrem et filium pietatis ratio secundum naturam salua esse debet.
|
1.1
|
Si filius matrem aut patrem, quos uenerari oportet, contumeliis adficit uel impias manus
|
2.1
|
eis infert, praefectus urbis delictum ad publicam pietatem pertinens pro modo eius uin-
|
|
dicat. Indignus militia iudicandus est, qui patrem et matrem, a quibus se educatum dixerit,
|
3.1
|
maleficos appellauerit.
|
|
Iulianus libro quarto decimo digestorum. Honori parentium ac patronorum
|
2.pr.1
|
tribuendum est, ut, quamuis per procuratorem iudicium accipiant, nec actio de dolo aut
|
|
iniuriarum in eos detur: licet enim uerbis edicti non habeantur infames ita condemnati, re
|
|
tamen ipsa et opinione hominum non effugiunt infamiae notam. Interdictum quoque unde
|
1.1
|
ui non est aduersus eos reddendum.
|
|
Marcellus libro singulari responsorum. Titius puerum emit, quem post
|
3.pr.1
|
multos annos uenire iussit: postea exoratus accepto ab eo pretio eum manumisit: quaero,
|
|
an eum filius et heres manumissoris ut ingratum accusare possit. respondit posse, si nihil
|
|
aliud esset impedimento: nam plurimum interesse, a suo seruo quis uel etiam ab amico
|
|
eius acceptis nummis dederit libertatem, an ab eo seruo, qui cum esset alienus in fidem
|
5
|
eius deuenit. etenim ille etiamsi non gratuitum, beneficium tamen praestitit, iste nihil am-
|
|
plius quam operam suam accommodare uideri potest.
|
|
Marcianus libro secundo publicorum iudiciorum. Per procuratorem ingratum
|
4.pr.1
|
libertum posse argui diuus Seuerus et Antoninus rescripserunt.
|
|
Ulpianus libro decimo ad edictum. Parens, patronus patrona, liberiue aut
|
5.pr.1
|
parentes patroni patronaeue, neque si ob negotium faciendum uel non faciendum pecuniam
|
|
accepisse dicerentur, in factum actione tenentur. Sed nec famosae actiones aduersus eos
|
1.1
|
dantur, nec hae quidem, quae doli uel fraudis habent mentionem,
|
|
Paulus libro undecimo ad edictum. nec serui corrupti agetur,
|
6.pr.1
|
Ulpianus libro decimo ad edictum. licet famosae non sint. Et in quan-
|
7.1.1
|
tum facere possunt, damnantur. Nec exceptiones doli patiuntur uel uis metusue causa, uel
|
2.1
|
interdictum unde ui uel quod ui patiuntur. Nec deferentes iusiurandum de calumnia iurant.
|
3.1
|
Nec non et si uentris nomine in possessionem calumniae causa missa dicatur patrona,
|
4.1
|
libertus hoc dicens non audietur, quia de calumnia patroni quaeri non debet. his enim
|
|
personis etiam in ceteris partibus edicti honor habebitur. Honor autem his personis habe-
|
5.1
|
bitur ipsis, non etiam interuentoribus eorum: et si forte ipsi pro aliis interueniant, honor
|
|
habebitur.
|
|
Paulus libro decimo ad edictum. Heres liberti omnia iura integra extranei
|
8.pr.1
|
hominis aduersus patronum defuncti habet.
|
|
Ulpianus libro sexagensimo sexto ad edictum. Liberto et filio semper ho-
|
9.pr.1
|
nesta et sancta persona patris ac patroni uideri debet.
|
|
Tryphoninus libro septimo decimo disputationum. Nullum ius liber-
|
10.pr.1
|
tatis causa impositorum habet in mancipato filio, quia nihil imponi liberis solet. nec
|
|
quisquam dixit iureiurando obligari filium patri manumissori ut libertum patrono: nam
|
|
pietatem liberi parentibus, non operas debent.
|
|
Papinianus libro tertio decimo responsorum. Liberta ingrata non est, quod
|
11.pr.1
|
arte sua contra patronae uoluntatem utitur.
|
|