| DE GRADIBUS ET ADFINIBUS ET NOMINIBUS EORUM | |
| Gaius libro octauo ad edictum prouinciale. Gradus cognationis alii supe- | 38.10.1.pr.1 |
| rioris ordinis sunt, alii inferioris, alii ex transuerso siue a latere. superioris ordinis sunt | |
| parentes. inferioris liberi. ex transuerso siue a latere fratres et sorores liberique eorum. | |
| Sed superior quidem et inferior cognatio a primo gradu incipit, ex transuerso siue a latere | 1.1 |
| nullus est primus gradus et ideo incipit a secundo. itaque in primo gradu cognationis | |
| superioris quidem et inferioris ordinis cognati possunt concurrere, ex transuerso uero num- | |
| quam eo gradu quisquam concurrere potest. at in secundo et tertio et deinceps in ceteris | |
| possunt etiam ex transuerso quidam concurrere et cum superioris ordinis cognatis. Sed | 2.1 |
| admonendi sumus, si quando de hereditate uel bonorum possessione quaeramus, non sem- | |
| per eos, qui eiusdem gradus sint, concurrere. Primo gradu sunt supra | 3.1 |
| pater mater. infra filius filia. Secundo gradu sunt supra auus auia. infra nepos neptis. | 4.1 |
| ex transuerso frater soror. Tertio gradu sunt supra proauus proauia. infra pronepos pro- | 5.1 |
| neptis. ex transuerso fratris sororisque filius filia: et conuenienter patruus amita, auun- | |
| culus matertera. Quarto gradu sunt supra abauus abauia. infra abnepos abneptis. ex | 6.1 |
| transuerso fratris sororisque nepos neptis: et conuenienter patruus magnus amita magna | |
| (id est aui frater et soror), auunculus magnus matertera magna (id est auiae frater et | |
| soror): item fratres patrueles sorores patrueles (id est qui quaeue ex duobus fratribus pro- | |
| generantur), item consobrini consobrinaeque (id est qui quaeue ex duabus sororibus | 5 |
| nascuntur, quasi consororini), item amitini amitinae (id est qui quaeue ex fratre et sorore | |
| propagantur). sed fere uulgus omnes istos communi appellatione consobrinos uocant. | |
| Quinto gradu sunt supra atauus atauia. infra a<d>nepos a<d>neptis. ex transuerso fratris et | 7.1 |
| sororis pronepos proneptis: et conuenienter propatruus et proamita (id est proaui frater | |
| et soror), proauunculus et promatertera (id est proauiae frater et soror): item fratris pa- | |
| truelis sororis patruelis filius filia, et similiter consobrini consobrinae, item amitini amitinae | |
| filius filia: propior sobrino propior sobrina (isti sunt patrui magni amitae magnae, auun- | 5 |
| culi magni materterae magnae filius filia), | |
| Ulpianus libro quadragensimo sexto ad edictum. hoc est patris eius, de cuius cogna- | 2.pr.1 |
| tione quaeritur, consobrinus consobrina siue frater patruelis. | |
| Gaius libro octauo ad edictum prouinciale. Sexto gradu sunt supra triauus | 3.pr.1 |
| triauia. infra trinepos trineptis. ex transuerso fratris et sororis abnepos abneptis: et con- | |
| uenienter abpatruus abamita (id est abaui frater et soror), abauunculus abmatertera (id | |
| est abauiae frater et soror): item patrui magni amitae magnae, auunculi magni materterae | |
| magnae nepos neptis: item fratris patruelis sororis patruelis, consobrini consobrinae, ami- | 5 |
| tini amitinae nepos neptis: propatrui proamitae, proauunculi promaterterae filius filia. | |
| item qui ex fratribus patruelibus aut consobrinis aut amitinis undique propagantur, quae | |
| proprie sobrini uocantur. In septimo gradu quam multae esse possint personae, ex | 1.1 |
| his quae diximus satis apparet. Admonendi tamen sumus parentium liberorumque per- | 2.1 |
| sonas semper duplari: auum enim et auiam tam maternos quam paternos intellegemus, | |
| item nepotes neptesque tam ex filio quam ex filia: quam rationem scilicet in omnibus | |
| deinceps gradibus supra infraque sequemur. | |
| Modestinus libro duodecimo pandectarum. Non facile autem, quod ad nostrum | 4.pr.1 |
| ius attinet, cum de naturali cognatione quaeritur, septimum gradum quis excedit, quatenus | |
| ultra eum fere gradum rerum natura cognatorum uitam consistere non patitur. Cognati | 1.1 |
| ab eo dici putantur, quod quasi una communiterue nati uel ab eodem orti progenitiue sint. | |
| Cognationis substantia bifariam apud Romanos intellegitur: nam quaedam cognationes iure | 2.1 |
| ciuili, quaedam naturali conect<u>ntur, nonnumquam utroque iure concurrente et naturali et | |
| ciuili copulatur cogn<a>tio. et quidem naturalis cognatio per se sine ciuili cognatione intel- | |
| legitur quae per feminas descendit, quae uolgo liberos peperit. ciuilis autem per se, quae | |
| etiam legitima dicitur, sine iure naturali cognatio consistit per adoptionem. utroque iure | 5 |
| consistit cognatio, cum iustis nuptiis contractis copulatur. sed naturalis quidem cognatio | |
| hoc ipso nomine appellatur: ciuilis autem cognatio licet ipsa quoque per se plenissime hoc | |
| nomine uocetur, proprie tamen adgnatio uocatur, uidelicet quae per mares contingit. Sed | 3.1 |
| quoniam quaedam iura inter adfines quoque uersantur, n<on> alienum est hoc loco de ad- | |
| finibus quoque breuiter disserere. adfines sunt uiri et uxoris cognati, dicti ab eo, quod | |
| duae cognationes, quae diuersae inter se sunt, per nuptias copulantur et altera ad alterius | |
| cognationis finem accedit: namque coniungendae adfinitatis causa fit ex nuptiis. Nomina | 4.1 |
| uero eorum haec sunt: socer socrus, gener nurus, nouerca uitricus, priuignus priuigna. | |
| Gradus autem adfinitati nulli sunt. | 5.1 |
| Et quidem uiri pater uxorisque socer, mater autem | 6.1 |
| eorum socrus appellatur, cum apud Graecos proprie uiri pater ἑκυρόϲ, mater uero ἑκυρὰ | |
| uocitetur, uxoris autem pater πενθερὸϲ et mater πενθερὰ uocatur. filii autem uxor nurus, | |
| filiae uero uir gener appellatur. uxor liberis ex alia uxore natis nouerca dicitur, matris | |
| uir ex alio uiro natis uitricus appellatur: eorum uterque natos aliunde priuignos priuignas- | 5 |
| que uocant. potest etiam sic definiri. socer e<s>t uxoris meae pater, ego illius sum gener: | |
| socer magnus dicitur uxoris meae auus, ego illius sum progener: et retro pater meus uxoris | |
| meae socer est, haec illi nurus: et auus meus <Uxoris meae> socer magnus est, illa illi pro- | |
| nurus. item prosocrus mihi uxoris meae auia est, ego illius sum progener: et retro mater | |
| mea uxoris meae socrus est, illa huic nurus: et auia mea <uxoris meae> socrus magna est et | 10 |
| uxor mea ill<i> pronurus est. priuignus est uxoris meae filius ex alio uiro natus, ego ill<i | |
| s>um uitricus: et in contrarium uxor mea liberis, quos ex alia uxore habeo, nouerca dicitur, | |
| liberi mei illi priuigni. uiri frater leuir. is apud Graecos δαήρ appellatur, ut est apud Ho- | |
| merum relatum: sic enim Helena ad Hectorem dicit: | |
| δᾶερ ἐμεῖο κυνὸϲ κακομηχάνου ὀκρυοέϲϲηϲ. | 15 |
| uiri soror glos dicitur, apud Graecos γάλωϲ. duorum fratrum uxores ianitrices dicuntur, | |
| apud Graecos εἰνάτερεϲ. quod uno uers<u> idem Homerus significat: | |
| ἠέ τινεϲ γαλόων ἢ εἰνατέρων ἐυπέπλων. | |
| Hos itaque inter se, quo<d> adfinitatis causa parentium liberorumque loco habentur, matri- | 7.1 |
| monio copulari nefas. est. Sciendum est neque cognationem neque adfinitatem esse posse, | 8.1 |
| nisi nuptiae non interdictae sint, ex quibus adfinitas coniungitur. Libertini libertinaeque | 9.1 |
| inter se adfines esse possunt. In adoptionem datus aut emancipatus quascumque cogna- | 10.1 |
| tiones adfinitatesque habuit, retinet, adgnationis iura perdit. sed in eam familiam, ad quam | |
| per adoptionem uenit, nemo est illi cognatus praeter patrem eosue, quibus adgnascitur: | |
| adfinis autem ei omnino in ea familia nemo est. Is cui aqua et igni interdictum est | 11.1 |
| aut aliquo modo capite deminutus est ita, ut libertatem et ciuitatem amitteret, et cogna- | |
| tiones et adfinitates omnes, quas ante habuit, amittit. | |
| Paulus libro sexto ad Plautium. Si filium naturalem emancipauero et alium | 5.pr.1 |
| adoptauero, non esse eos fratres: si filio meo mortuo Titium adoptauero, uideri eum de- | |
| functi fratrem fuisse Arrianus ait. | |
| Ulpianus libro quinto ad legem Iuliam et Papiam. Labeo scribit nepotis ex filia mea | 6.pr.1 |
| nati uxorem nurum mihi esse. Generi et nurus appellatione sponsus quoque et | 1.1 |
| sponsa continetur: item socri et socrus appellatione sponsorum parentes contineri uidentur. | |
| Scaeuola libro quarto regularum. Priuignus etiam is est, qui uolgo con- | 7.pr.1 |
| ceptus ex ea natus est quae postea mihi nupsit, aeque et is qui, cum in concubinatu erat | |
| mater eius, natus ex ea est eaque postea alii nupta sit. | |
| Pomponius libro primo enchiridii. Seruius recte dicebat socri et socrus et | 8.pr.1 |
| generi et nurus appellationem etiam ex sponsalibus adquiri. | |
| Paulus libro quarto sententiarum. Ϲτέμματα cognationum directo limite in duas lineas | 9.pr.1 |
| separantur, quarum altera superior, altera inferior: ex superiore autem et secundo gradu | |
| transuersae lineae pendent, quas omnes latiore tractatu habito in librum singularem con- | |
| teximus. | |
| Idem libro singulari de gradibus et adfinibus et nominibus eorum. Iuris con- | 10.pr.1 |
| sultus cognatorum gradus et adfinium nosse debet, quia legibus hereditates et tutelae ad | |
| proximum quemque adgnatum redire consuerunt: sed et edicto praetor proximo cuique | |
| cognato dat bonorum possessionem: praeterea lege iudiciorum publicorum contra adfines | |
| et <co>gnatos testimonium inuiti dicere non cogimur. Nomen cognationis a Graeca uoce | 1.1 |
| dictum uidetur: ϲυγγενεῖϲ enim illi uocant, quos nos cognatos appellamus. Cognati sunt | 2.1 |
| et quos adgnatos lex duodecim tabularum appellat, sed hi sunt per patrem cognati ex | |
| eadem fam<i>lia: qui autem per feminas coniunguntur, cognati tantum nominantur. Proxi- | 3.1 |
| miores ex adgnatis sui dicuntur. Inter adgnatos igitur et cognatos hoc interest quod inter | 4.1 |
| genus et speciem: nam qui est adgnatus, et cognatus est, non utique autem qui cognatus | |
| est, et adgnatus est: alterum enim ciuile, alterum naturale nomen est. Non par- | 5.1 |
| cimus his nominibus, id est cognatorum, etiam in seruis: itaque parentes et filios fratres- | |
| que etiam seruorum dicimus: sed ad leges seruiles cognationes non pertinent. Cogna- | 6.1 |
| tionis erigo et per feminas solas contingit: frater enim est et qui ex eadem matre tan- | |
| tum natus est: nam qui eundem patrem habent, licet diuersas matres, etiam adgnati sunt. | |
| Parentes usque ad tritauum apud Romanos proprio uocabulo nominantur: ulte- | 7.1 |
| riores qui non habent speciale nomen maiores appellantur: item liberi usque ad trinep<o>tem: | |
| ultra hos posteriores uocantur. Sunt et ex lateribus cognati, ut fratres sororesque et | 8.1 |
| ex his prognati: item patrui amitae et auunculi et materterae. Nam quotiens quaeritur, | 9.1 |
| quanto gradu quaeque persona sit, ab eo incipiendum est cuius de cognatione quaerimus: | |
| et si ex inferioribus aut superioribus gradibus, est, recta linea susum uersum uel deorsum | |
| tendentium facile inueniemus gradus, si per singulos gradus proximum quemque nume- | |
| ramus: nam qu<i> ei, qui mihi proximo gradu est, proximus est, secundo gradu est mihi: | 5 |
| similiter enim accedentibus singulis crescit numerus. idem faciendum in transuersis gra- | |
| dibus: sic frater secundo gradu est, quoniam patris uel matris persona, per quos coniun- | |
| gitur, prior numer<a>tur. Gradus autem dicti s<u>nt a similitudine scalarum locorumue pro- | 10.1 |
| cliuium, quos ita ingredimur, ut a proximo in proximum, id est in eum, qui quasi ex eo | |
| nascitur, transeamus. | |
| Nunc singulos gradus numeramus. | 11.1 |
| Primo gradu cognationis sunt | 12.1 |
| susum uersum duo pater et mater. deorsum uersum duo filius et filia: qui tamen et plu- | |
| res esse possunt, Secundo gradu duodecim personae continentur hae. auus, hoc est patris | 13.1 |
| et matris pater. item auia, similiter tam paterna quam materna. frater quoque per utrum- | |
| que parentem accipitur, id est aut per matrem tantum aut per patrem aut per utrumque, | |
| id est utroque parente eodem. sed hic numerum non auget, quod nihil differt hic ab | |
| eo, qui eundem patrem habet tantum, nisi quod is eosdem cognatos tam paternos quam | 5 |
| maternos habet: et ideo euenire solet in his, qui diuersis parentibus nati sunt, ut qui meo | |
| fratri frater sit meus cognatus non sit. pone me fratrem habere ex eodem tan- | |
| tum patre, illum habere ex eadem matre: illi inter se fratres sunt, mihi alter cognatus | |
| non est. soror similiter numeratur ut frater. nepos quoque dupliciter intellegitur ex filio | |
| uel filia natus. idem est et in nepte. Tertio gradu personae continentur triginta duo. | 14.1 |
| proauus, qui quadrifariter intellegitur: est enim aui paterni aut materni pater, item auiae | |
| paternae aut auiae maternae pater. proauia quoque quattuor personas complectitur: est | |
| enim aut aui paterni aut auiae paternae mater, item au<i> materni et similiter auiae mate<r>nae | |
| mater. patruus, is autem est patris frater et ipse dupliciter intellegendus est ex patre | 5 |
| uel matre. auia paterna mea nupsit patri tuo, peperit te, aut auia paterna tua nupsit patri | |
| meo, pepe<ri>t me: ego tibi patruus sum et tu mihi. id euenit, si mulieres altera alterius | |
| filio nupserit: nam qui ex his masculi nati fuerint, inuicem patrui sunt, quae feminae, in- | |
| uicem amitae, item masculi feminis similiter patrui, feminae illis amitae. si uir et mulier | |
| ille filiam eius duxerit, illa filio eius nupserit: qui ex patre adulescentis nati erunt, ex | 10 |
| matre puellae natos fratris filios, illi eos patruos et amitas appellabunt. auunculus est | |
| matris frater eadem significatione, qua in patruo diximus contigit. si duo ui<ri> alter alte- | |
| rius fili<a>m duxerint, qui ex his masculi nati fuerint, inuicem auunculi, quae feminae, in- | |
| uicem materterae erunt, et eadem ratione masculi puellis auunculi et illae illis erunt mater- | |
| terae. amita est patris soror sicut supra accipiendi. matertera est matris soror similiter | 15 |
| ut supra. illud notan<d>um est non, quemadmodum patris matrisque fratres et sorores patrui | |
| amitae, auunculi materterae dicuntur, ita fratris sororisque filios filias nomen speciale cogna- | |
| tionis habere, sed ita demonstrari fratris sororisque filios filias: quod quidem et in aliis | |
| accidere ex posterioribus apparebit. pronepos quoque et proneptis quadrifariter intelle- | |
| guntur: aut enim ex nepote ex filio aut ex nepote ex filia descendunt, aut ex nepte ex | 20 |
| filio aut ex nepte ex filia propagantur. Quarto gradu personae continentur octoginta. ab- | 15.1 |
| auus, cuius intellectus in octo personas porrigitur: est enim proaui paterni aut materni | |
| pater, quod singulos duplici modo intellegendos diximus, aut proauiae paternae aut ma- | |
| ternae pater, quae et ipsae singulae dupliciter accipiuntur. abauia: et haec octies nume- | |
| ratur: est enim proaui paterni aut materni, item proauiae paternae aut maternae mater. | 5 |
| patruus magnus est frater aui: qui auus, item frater cum duobus modis intelleguntur, | |
| quattuor personas hoc nomen amplectitur, ut sit aui paterni uel materni frater, qui uel | |
| eodem patre, id est proauo, uel tantum matre eadem, id est proauia natus est: qui autem | |
| mihi patruus magnus est, is patri meo uel matri meae patruus est. amita magna est aui | |
| soror: auus autem, item soror, ut supra diximus, dupliciter intelleguntur et ideo hic quo- | 10 |
| que quattuor personas intellegimus: similiter quae patris mei uel matris meae amita est, | |
| mihi erit amita magna auunculus magnus est auiae frater: quattuor personae huic nomini | |
| eadem ratione subiectae sunt mihique is est auunculus magnus, qui patri meo uel matri | |
| meae auunculus est. matertera magna est auiae soror: quattuor modis et haec ob eandem | |
| causam intellegitur: ea, quae patri meo uel matri meae matertera est, mihi matertera | 15 |
| magna uocatur. eodem gradu sunt et illi qui uocantur fratres patrueles, item sorores pa- | |
| trueles, <amitini amitinae>, consobrini consobrinae: hi autem sunt, qui ex fratribus uel soro- | |
| ribus nascuntur. quos quidam ita distinxerunt, ut eos quidem, qui ex fratribus nati sunt, | |
| fratres patrueles, item eas, quae ex fratribus natae sunt, sorores patrueles: ex fratre autem | |
| et sorore amitinos amitinas: eos uero et eas, qui quaeue ex sororibus nati nataeue sunt, | 20 |
| consobrinos consobrinas quasi consororinos: sed plerique hos omnes consobrinos uocant, | |
| sicut Trebatius. sub hac appellatione nominum personae cadunt sedecim hae. patrui filius, | |
| item filia bifariam sicut supra numerantur (nam patris mei frater esse potest uel ex patre | |
| so<l>o uel etiam ex matre sola): amitae filius, item filia: auunculi filius, item filia: mater- | |
| terae filius, item filia, amita auunculo matertera acceptis duplici intellectu secundum ean- | 25 |
| dem rationem. fratris sororisque nepos ac neptis eodem gradu s<u>nt: sed et frater, item | |
| soror, neposue et neptis dupliciter accepti continebunt personas sedecim sic. | |
| fratris eodem patre nati nepos ex filio nepos ex filia | |
| fratris eadem matre, alio patre nati nepos ex filio nepos ex filia | |
| fratris eodem patre nati neptis ex filio neptis ex filia | 30 |
| fratris alio patre eadem matre nati neptis ex filio neptis ex filia | |
| eademque causa octo personae efficient, ut aliae octo accedunt ex sorore natorum nepotes | |
| neptesque et similiter numerantur a nobis. fratris autem mei nepos neptisque me patruum | |
| magnum appellant: sororum fratrumque meorum nepotes neptesque, item mei inter se con- | |
| sobrini sunt. abnepos, abneptis: hi sunt pronepotis proneptis filius filia, nepotis neptisue | 35 |
| nepos neptis, filii filiaeue pronepos proneptis, nepote uel ex filio nato uel ex filia, nepte | |
| uel ex filio nata uel ex filia acceptis, ut ad singulas personas gradu descendamus sic. | |
| filius nepos pronepos abnepos | |
| filius nepos pronepos abneptis | |
| filius nepos proneptis abnepos | 40 |
| <filius nepos proneptis abneptis | |
| filius neptis pronepos abnepos | |
| filius neptis pronepos abneptis | |
| filius neptis proneptis abnepos | |
| filius neptis proneptis> abneptis | 45 |
| similiter hae personae enumerabuntur proposita filia et sic fient sedecim. Quinto gradu | 16.1 |
| personae continentur centum octaginta quattuor. atauus scilicet et atauia: atauus est | |
| abaui uel abauiae pater, proaui uel proauiae auus, aui auiaeque proauus, patris uel ma- | |
| tris abauus: huius appellatio personas complectitur sedecim, enumeratione facta tam per | |
| mares quam per feminas, ut sic ad singulas perueniamus. | 5 |
| pater auus proauus abauus atauus | |
| pater auus proauus abauia atauus | |
| pater auus proaui<a> abauus atauus | |
| pater auus proauia abauia atauus | |
| pater auia proauus abauus atauus | 10 |
| pater auia proauus abauia atauus | |
| pater auia proauia abau<us> atauus | |
| pater auia proauia abauia atauus | |
| similiter matris persona proposita enumeratio fiet. a<t>auia totidem personas continet eadem | |
| ratione num<e>ratas, id est sedecim. patruus maior est proaui frater, patris uel matris pa- | 15 |
| truus magnus: sub hoc nomine erunt personae octo et sic enumerabuntur: | |
| pater auus proauus abauus frater proaui | |
| pater auus proauus abauia frater proau<i> | |
| pater auia proauus abauus frater proaui | |
| pater auia proauus abauia frater proau<i> | 20 |
| totidem erunt matris persona et proauo eius propositis. ideo autem fratrem proaui enume- | |
| rantes ante abauum ponimus, quod, ut supra significauimus, non aliter peruenietur ad eum | |
| de quo quaeritur, nisi per eos transitum erit, ex quibus nascitur. <au>unculus maior: is est | |
| proauiae frater, patris uel matris auunculus magnus: eadem denumeratione hic quoque octo | |
| personas computabimus, hoc tantum immutato, ut is frater proauiae ponatur. amita maior: | 25 |
| ea est proaui soror, patris uel matris amita magna: quod ad numerum et expositionem | |
| personarum eadem erunt immutato hoc, ut proaui soror ad extremum ponatur. matertera | |
| maior: haec est soror proauiae, patris uel matris matertera magna: numerus personarum | |
| idem est, ut in nouissimo ponatur proauiae soror. hos omnes a patruo maiore quos ret- | |
| tulimus quidam appellant ita: propatruus proauunculus, proamita promatertera: quos tamen | 30 |
| ego ita nomino, illi contra fratris uel sororis pronepotem me demonstrant. patrui magni | |
| filius filia: hi sunt aui fratris filius filia, proaui aut proauiae nepos neptis ex <filio>, patris | |
| uel matris consobrinus consobrina: octo personas et hic computabimus, quod auus et frater, | |
| ut iam dictum est, dupliciter accipiuntur et ideo patrui magni filius quattuor implet, toti- | |
| dem filia. amitae magnae filius filia: hi sunt aui sororis filius filia, proaui proauiae nepos | 35 |
| neptis ex filia, patris uel matris consobrinus consobrina: numerus personarum idem qui | |
| supra. auunculi magni filius filia: hi sunt auiae fratris filius filia, proaui aut proauiae ne- | |
| pos neptis ex filio, patris uel matris consobrinus aut consobrina: numerus idem. mater- | |
| terae magnae filius filia: hi sunt auiae sororis filius filia, proaui proauiae nepos neptis ex | |
| filia, patris uel matris consobrinus consobrina: computatio eadem. personae quas enume- | 40 |
| rauimus a patrui magni filio ei, de cuius cognatione quaeritur, propius sobrinis uocantur: | |
| nam, ut Massurius ait, quem quis appellat propiorem sobrino, qui est patris matrisue con- | |
| sobrinus aut consobrina, ab eo consobrini consobrinaeue filius filia nominatur. patrui ne- | |
| pos neptis: hi sunt aui paterni uel auiae paternae pronepos proneptis ex nepote uel ex | |
| nepte filio natis, consobrini consobrinae filius filia: octo personas continebunt, quattuor | 45 |
| nepos, quattuor neptis, quia et patruus dupliciter accipitur et nepos uel neptis sub sin- | |
| gulis patruorum personis duplicatur. amitae nepos uel neptis: hi sunt aui paterni uel | |
| auiae paternae pronepos proneptis ex nepote uel nepte filia natis, consobrini consobrinae | |
| filius filia: numerus idem est. auunculi nepos neptis: hi sunt aui materni uel auiae ma- | |
| ternae pronepos proneptis: cetera eadem, quae in patrui nepote uel nepte. his omnibus, | 50 |
| quos a patrui nepote proposuimus, is, de cuius cognatione quaeritur, propius sobrino est: | |
| nam patris uel matris eorum consobrinus est. fratris pronepos proneptis: continebunt hi | |
| personas sedecim fratre dupliciter et pronepote et pronepte singulis quadrifariam, ut supra | |
| demonstrauimus, acceptis. sororis pronepos proneptis similiter sedecim personas continent. | |
| adnepos adneptis: hi sunt abnepotis uel abneptis filius filia, pronepotis uel proneptis | 55 |
| nepos neptis, nepotis uel neptis pronepos proneptis, filii uel filiae abnepos abneptis: nume- | |
| rabuntur sub hac appellatione triginta duo personae, quia abnepos sedecim habet et toti- | |
| dem abneptis. Sexto gradu continentur personae quadringentae quadraginta octo hae. | 17.1 |
| tritauus: est autem tritauus patris et matris atauus, aui uel auiae abauus, proaui pro- | |
| auiae <pro>auus, abaui uel abauiae auus, ataui uel atauiae pater, dictus quasi tertius auus: | |
| personas autem complectitur triginta duo: geminetur enim necesse est numerus, qui in | |
| atauo fuit immutatione per singulas personas propter atauiam facta, ut sedecies tritauus | 5 |
| intellegatur ataui pater et totiens atauiae. tritauia similiter numerata faciet personas tri- | |
| ginta duo. patruus maximus: is est abaui frater, ataui et atauiae filius, patris uel | |
| matris patruus maior: personas continebit sedecim sic. | |
| pater auus proauus abauus atauus abaui frater | |
| pater auus proauus abauus atauia frater abaui | 10 |
| pater auus proauia abauus atauus frater abaui | |
| pater auus proauia abauus atauia frater abaui | |
| pater auia proauus abauus atauus frater abaui | |
| pater auia proauus abauus atauia frater a<b>aui | |
| <pater auia proauia abauus atauus frater abaui> | 15 |
| pater auia proauia abauus atauia frater abaui | |
| totidem erunt matris appellatione proposita. auunculus maximus: is est abauiae frater, | |
| patris uel matris auunculus maior: et numerus idem et personarum expositio eadem quae | |
| supra hoc dumtaxat immutato, ut pro abaui fratre abauie fratrem ponas. amita maxima: | |
| <ea> est abaui soror, patris uel matris amita maior: cetera ut in patruo maximo immutato | 20 |
| hoc tantum, ut ubi est abaui frater ponatur abaui soror. matertera maxima: ea est abauiae | |
| soror, patris uel matris matertera maior: cetera ut supra ad extremum dumtaxat pro ab- | |
| auiae fratre proposita abauiae sorore. hos omnes, quos a patruo maximo posuimus, qui- | |
| dam his nominibus designant: abpatruus abauunculus, abamita abmatertera: itaque et nos | |
| indifferenter hos ponemus. quos ego autem appello abpatruos abauunculos, abamitas ab- | 25 |
| materteras, illi me demonstrant fratris sororisque abnepotem. patrui maioris filius filia: hi | |
| sunt proaui fratris filius filia, abaui abauiae per proauum nepos neptis ex filio: personae | |
| sub hoc erunt sedecim, enumeratione sic ducta ut in quinto gradu, cum patruum maiorem | |
| demonstraremus, fecimus, adiecto dumtaxat filio filia, quia filius patrui maioris totidem ne- | |
| cesse est personas complectatur, quot patruus maior, id est octo. totidem ex filiae person<a> | 30 |
| computatis is numerus efficietur, quem supra posuimus. amitae maioris filius filia: hi sunt | |
| proaui sororis filius filia, abaui abauiae per proauum nepos neptis ex filia: et hic eadem | |
| ratione personas dinumerabimus totidem. auunculi maioris filius filia: hi sunt <proaui>ae fra- | |
| tris filius filia, abaui abauiae per proauiam nepos neptis ex filio. eadem hic dinumeratio | |
| facienda est, quae in patrui maioris filio filia. materterae maioris filius filia: hi sunt pro- | 35 |
| auiae sororis filius filia, abaui abauiae per proauiam nepos neptis ex fili<a>: circa numerum | |
| personarum et expositionem ut supra. hi omnes, quos proposuimus a patrui maioris filio, | |
| auo auiae<ue> eius, de cuius cognatione quaeritur, fratribus et sororibus eorum consobrini | |
| consobrinaeue sunt: at patri matrique eiusdem fratribusque et sororibus utrius eorum pro- | |
| pius sobrinis. patrui magni nepos uel neptis, amitae magnae nepos uel neptis, auunculi | 40 |
| magni nepos uel neptis, materterae magnae nepos uel neptis: haec singula nomina con- | |
| tinent personas sexaginta quattuor: nam cum patrui magni uerbi gratia persona quadri- | |
| fariam intellegatur, nepotis bifariam, geminatur is numerus nepote dumtaxat adnumerato | |
| et quadruplatur is qui geminatus erat: duplicatur etiam nepte computat<a>. et tantum unius | |
| denumerationem proponimus exempli gratia: | 45 |
| pater auus proauus frater aui qui est patruus magnus filius eius nepos eiusdem ex filio item neptis | |
| pater auus proauia frater aui qui est patruus magnus filius eius nepos eius<dem> ex filio item neptis | |
| <pater auus proauus frater aui qui est patruus magnus filia eius nepos eiusdem ex filia item neptis> | |
| pater auus proauia frater aui qui est patruus magnus fili<a> eius nepos eiusdem ex filia item neptis | |
| totidem et eadem ratione exponuntur matris nomine anteposito, id est ut aui materni fratr<i>s | 50 |
| nepotes et neptes computemus. item in amita magna, id est aui sororis, nepotes neptes- | |
| que enumerabimus: idemque in auunculo magno, id est auiae fratris: eadem ratione in | |
| materterae magnae, id est auiae sororis: ex quibus uniuersus numerus completur sexa- | |
| ginta quattuor. hi omnes proaui aut proauiae eius, de cuius cognatione quaeritur, prone- | |
| potes et proneptes, eiusdem aui auiaeue fratr<i>s soror<i>sue nepotes neptesue: et contra | 55 |
| horum eiusdem auus auia patruus magnus amita magna, auunculus magnus matertera | |
| magna: erunt autem pater materue eiusdem fratresque et sorores utrius eorum propii so- | |
| brini: ipse his sobrinus est et inuicem h<u>ic illi sobrini. patrui pronepos patrui proneptis: | |
| continent personas octo: nam utriusque sexu<s> fiunt sedecim sic: | |
| pater auus patruus filius patrui nepos eiusdem ex filio pronepos eiusdem ex nepote filio nato item proneptis | 60 |
| pater auia patruus filius patrui nepos eiusdem ex filio pronepos ex nepote filio nato item proneptis | |
| pater auus patruus filia patrui nepos eiusdem ex filia pronepos ex nepote filia nato et proneptis | |
| pater auia patruus filia patrui nepos eius ex fili<a> pronepos ex nepote fili<a> nato item proneptis | |
| pater auus patruus filius patrui neptis eiusdem ex filio pronepos ex nepte filio nata item proneptis | |
| pater auia patruus filius patrui nep<ti>s eiusdem ex filio pronepos ex nepte filio nata item proneptis | 65 |
| pater auus patruus filia patrui neptis eiusdem ex filia pronepos ex nepte filia nata item proneptis | |
| pater auia patruus filia patrui neptis eiusdem ex filia pronepos ex nepte filia nata item proneptis | |
| amitae pronepos proneptis: totidem personas eadem ratione et is continet, tantum pro | |
| patruo amita sumpta. item auunculi pronepos proneptis, item pro patruo auunculo posito. | |
| materterae pronepos proneptis: et hic ubi patruus positus est, matertera enumerata eun- | 70 |
| dem numerum personarum inueniemus. hi omnes eius, de cuius cognatione quaeritur, | |
| consobrinorum nepotes neptesue sunt. fratris sororisque abnepos abneptis: efficiunt per- | |
| sonas sexaginta quattuor, ut ex supra scriptis apparere potest. trinepos trineptis: hi sunt | |
| filii filiaeue adnepos adneptis, nepotis neptis abnepos abneptis, pronepotis proneptisue | |
| pronepos proneptis, abnepotis abneptisue nepos neptisue, adnepotis adneptis filius filia. | 75 |
| hae appellationes demonstrant personas sexaginta quattuor, nam triginta duo trinepos | |
| complet, totidem trineptis. ab nepote enim numerus quadruplatus in se efficit triginta duo, | |
| ipso nepote duas significante, pronepote quattuor, abnepote octo, adnepote sedecim: his | |
| accedunt trinepos trineptis, una ex adnepote nati, altera ex adnepte. per singulos autem | |
| gradus ideo geminatio fit, quia maribus adiciuntur feminae, ex quibus proximus quisque | 80 |
| progenitur, et numerabuntur sic: | |
| filius nepos pronepos abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filia nepos pronepos abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filius neptis pronepos abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filia neptis pronepos abnepos adnepos trinepos item trineptis | 85 |
| filius nepos proneptis abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filia nepos proneptis abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filius neptis proneptis abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filia neptis proneptis abnepos adnepos trinepos item trineptis | |
| filius nepos pronepos abneptis adnepos trinepos item trineptis | 90 |
| filia nepos pronepos abneptis adnepos trinepos item trineptis | |
| filius nepos proneptis abneptis adnepos trinepos item trineptis | |
| filia nepos proneptis abneptis adnepos trinepos item trineptis | |
| filius neptis pronepos abneptis adnepos trinepos item trineptis | |
| filia neptis pronepos abneptis adnepos trinepos item trineptis | 95 |
| filius neptis proneptis abneptis adnepos trinepos item trineptis | |
| filia neptis proneptis abneptis atnepos trinepos item trineptis | |
| filius nepos pronepos abnepos adneptis trinepos item trineptis | |
| filia nepos pronepos abnepos adneptis trinepos item trineptis | |
| filius neptis pronepos abnepos adneptis trinepos item trineptis | 100 |
| filia neptis pronepos abnepos adneptis trinepos item trineptis | |
| filius nepos proneptis abnepos adneptis trinepos item trineptis | |
| filia nepos proneptis abnepos adneptis trinepos item trineptis | |
| filius neptis proneptis abnepos adneptis trinepos item trineptis | |
| filia neptis proneptis abnepos adneptis trinepos item trineptis | 105 |
| filius nepos pronepos abneptis adneptis trinepos item trineptis | |
| filia nepos pronepos abneptis adneptis trinepos item trineptis | |
| filius nepos proneptis abneptis adneptis trinepos item trineptis | |
| filia nepos proneptis abneptis adneptis trinepos item trineptis | |
| filius neptis pronepos abneptis atneptis trinepos item trineptis | 110 |
| filia neptis pronepos abneptis atneptis trinepos item trineptis | |
| filius neptis proneptis abneptis atneptis trinepos item trineptis | |
| filia neptis proneptis abneptis atneptis trinepos item trineptis | |
| Septimo gradu personae continentur mille uiginti quattuor hae: tritaui itemque tritauiae | 18.1 |
| pater mater: personas efficiunt centum uiginti octo: tritaui enim patres tot s<u>nt quot | |
| ipsius tritaui, item eiusdem matres totidem, fiunt sexaginta quattuor: idem numerus tri- | |
| tauiae patris matrisque. ataui atauiae frater sororue: hi sunt tritaui filius filia, abaui | |
| abauiaeue patruus auunculus amita matertera, proaui proauiae patruus magnus auun- | 5 |
| culus magnus amita magna matertera magna, aui auiaeue propatruus proauunculus pro- | |
| amita promatertera, patris uel matris abpatruus abauunculus abamita abmatertera: fiunt | |
| personae ataui fratris triginta duo: nam sedecim, quas atauus explet, accedunt totidem | |
| propter fratris duplicem personam: necesse est nam sedecim fratres ataui ex patre com- | |
| putentur, sedecim ex matre. similiter ataui sorores triginta duo: fiunt sexaginta quattuor: | 10 |
| et totidem atauiae fratris, item sororis. patrui maximi filius filia: hi sunt ataui nepos | |
| neptis ex filio, abaui fratris filius filia. amitae maximae filius filia: hi sunt ataui nepos neptis | |
| ex filia, abaui sororis filius filia. auunculi maximi filius filia: hi sunt ataui nepos neptis ex | |
| filio, abauiae <fratris> filius filia. materterae maximae filius fili<a>: hi sunt a<t>aui nepos | |
| neptis ex fili<a>, abauiae sororis filius filia. hae omnes personae, quas a patrui maximi | 15 |
| filio enumera<ui>mus, proaui proauiaeque eius, de cuius cognatione quaeritur, consobrinae | |
| sunt, aui auiaeque eiusdem propius sobrinis. singulae appellationes continent personas | |
| sedecim, quia, cum patruus maximus sedecim efficiat, filius eius eandem habet enume- | |
| rationem totidemque filia: et fit ex omnibus his, quas a patru<i> maximi filio comprehen- | |
| dimus, ductis per octo sedecies, centum uiginti octo. patrui maioris nepos personas con- | 20 |
| tinet sedecim (est enim abaui abauiaeue pronepos) et cum abauus octies numeretur, | |
| nepotes bis octies computati supra scriptum numerum efficiunt. patrui maioris neptis item. | |
| auunculi maioris nepos neptis eadem ratione personas conplebunt triginta duo. amitae | |
| maioris nepos neptis eadem ratione item. materterae maioris nepos neptis item. et sic | |
| ex omnibus colliguntur centum uiginti octo. his personis auus auia eius, de cuius cogna- | 25 |
| tione quaeritur, propius sobrinis sunt, pater mater sobrinus sobrina: is de cuius cogna- | |
| tione quaeritur, sobrino natus est: hic proximo nomine definitur parentis sui sobrinus, | |
| ut Trebatius ait, rationemque nominis hanc reddit, quod ultimi cognationum gradus so- | |
| brinorum fiunt itaque sobrini filium recte proximum nomen. ab eo ipso huius sobrini | |
| filius dicetur, et ideo eos, qui ex sobrinis nati sunt, inter se proximum nomen appellare: | 30 |
| hos enim nullum proprium habere nomen, quo inter se uocentur. patrui magni pronepos | |
| proneptis. auunculi magni pronepos proneptis. amitae magnae pronepos proneptis. mater- | |
| terae magnae pronepos proneptis. ex his omnibus centum uiginti octo personae efficiuntur, | |
| quia singulae appellationes sedecim complent: nam cum exempli gratia patruus magnus | |
| quadrifariam intellegitur, ad singulorum patru<oru>m ma<gn>orum personas quadruplicatus | 35 |
| pronepos, item proneptis trigint<a> duo personas reddet, totque quater numeratae illam, | |
| quae proposita est, summam efficiunt. eorum patres matresque ei, de cuius cognatione | |
| quaeritur, sobrini sobrinaeque sunt, ipse autem isdem sobrino sobrinaue natus. patrui | |
| abnepos abneptis. auunculi abnepos abneptis. amitae abnepos abneptis. materterae ab- | |
| nepos abneptis. haec singula uocabula senas denas contine<n>t personas: uerbi enim gratia | 40 |
| patrui abnepos si<c> enumerabitur, ut bifariam patruo accepto quater pronepos, totiens pro- | |
| neptis ducatur et sic ad eorum filios ueniatur sedecies computatos: eadem ratione ad | |
| filiam: item in ceteros: et per hoc ex omnibus efficietur numerus personarum centum | |
| uiginti octo. hi sunt ei, de cuius cognatione quaeritur, consobrinorum nepotes neptesque, | |
| <ipsi> eorum, de cuius cognatione quaeritur, patrui maximi auunculi maximi amitae maximae | 45 |
| materterae maximae filius filia, item proaui proauiae consobrinus. fratris sororisque a<d-> | |
| nepos a<d>neptis: personas continent centum uiginti octo. trinepotis filius, item filia: tri- | |
| neptis filius, item filia. hi centum uiginti octo fiunt, quod, cum trinepos trineptisque, ut | |
| supra demonstrauimus, sexaginta quattuor impleant, filius eorum eadem enumeratione | |
| totidemque filia computabitur. | 50 |